ve II. MEŞRUTİYETDÖNEMİGenç Osmanlılar (Jön Türkler)Devletin ancak Meşrutiyet ile kurtulacağına inanarak, Abdülaziz'i tahtan indirmiş ve Meşrutiyet'i ilan etmeyi kabul eden Abdülhamid'i tahta geçirmiştir.NotMeşrutiyetin ilanında etkili olan düşünce akımı Osmanlıcılık'tır.Mithat Paşa ve arkadaşları tarafından 23 Aralık 1876'da II. Abdülhamid'e ilan ettirilen Kanun-i Esasi ile meşrutiyet yönetimi yürürlüğe konmuş oldu.Meşrutiyet'in ilan edildiği dönemde Avrupalı devletlerin İstanbul'da "Tersane Konferansı” yapılmaktaydı. Bu dönemde Meşrutiyet'in ilan edilmesindeki amaç “Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti'nin içişlerine karışmalarını engellemektir.”NotKanun-i Esasi ile Osmanlı Devleti'nde parlamenter sistem başlamıştır.Kanun-i Esasi Osmanlı Devletinin ilk anayasasıdır.Meşrutiyet'e göre yürütme görevi padişaha ve hükümete aittir. Kanun yapma görevi ise Meclis'e aittir. Fakat kanunları onaylayan son makam padişahtır.Bunun üzerine üyelerini halkın seçtiği Meclis-i Mebusan ile padişahın atadığı kişilerden oluşan Meclis-i Ayan toplandı.Hükümet padişaha karşı sorumluydu.Padişah gerektiğinde meclisi kapatma yetkisine sahipti. Mebusan Meclisi'nin açılmasıyla halk Osmanlı tarihinde ilk defa yönetime katıldı.Demokrasi yolunda önemli bir adım atıldı.14 Şubat 1878 tarihinde II. Abdülhamid, Osmanlı-Rus Savaşları sebebiyle parlamentoyu dağıttı.Kanun-i Esasi'nin Maddeleri199 maddeden oluşan Kanun-i Esasi'nin ilk beş maddesi, padişahın haklarını belirten ve tanımlayan maddelerdi.Padişahın kişiliği kutsaldır ve yaptıklarından sorumlu değildi.Parlamentoyu toplamak ya da dağıtmak padişahın haklarındandı.Daha sonraki bölüm ise vatandaşın haklarını içeriyordu.Örnek Soru: (2007-KPSS)Aşa gıda kilerden hangisi, Osmanlı Devleti'nde anayasal düzene geçilmesindeki amaçlardan biridir?Azınlıkları yönetime katarak ülkenin parçalanmasının önlenmesiVeraset sistemini değiştirerek tahta geçmek için bazı kuralların konulmasıOsmanlı hanedanının üyeleri arasındaki anlaşmazlıkların giderilmesiAvrupa devletleri arasındaki görüş ayrılıklarından yararlanılmasıII. Abdülhamid'in tahttan indirilmesiÇözümOsmanlı Devleti'nde Tazminat ve Islahat fermanlarının ardından I. ve II. Meşrutiyet'in ilan edilmesi, Kanun-i Esasi adıyla ilk anayasanın hazırlanması ve halkın temsil edildiği bir meclisin açılması ülkenin içinde bulunduğu zor durumdan kurtarılmasına yöneliktir. Osmanlıcılık fikrinin de etkisiyle azınlıkları ayrılıkçı fikirlerinden kurtararak ülkenin parçalanmasının önlenmesi amaçlanmıştır.Doğru yanıt "A" seçeneğidir.Meşrutiyet (24 Temmuz 1908)İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin kurulması, II. Abdülhamid'e karşı muhalefetin artması ve cemiyetin ileri gelenlerinden Enver ve Niyazi Beyler’in ayaklanması üzerine, II. Abdülhamid ikinci kez Meşrutiyet'i ilan etti.Kanun-i Esasi'de 1909'da Yapılan DeğişikliklerII. Meşrutiyet ile toplantı yapma, dernek kurma gibi hakların yanında basında sansür uygulaması kaldırılmıştır.Padişahın yetkileri kısıtlanmış, Meclisin gücü padişahın gücünün üstüne çıkarılmıştır.31 Mart OlayıMeşrutiyetin meydana getirdiği hürriyet ortamında İttihat ve Terakki İçinde değişik fikirler türediği gibi, muhalif fikir ve akımlar ortaya çıktı, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin yönetimdeki etkisinin iyice artması üzerine, İstanbul'da İttihat ve Terakki'ye karşı 31 Mart Olayı denen bir isyan çıkmıştır.Bu isyan Selanik'ten gelen Harekât Ordusutarafından bastırılmıştır.31 Mart Vakası olarak bilinen bu olayın sonucunda,II. Abdülhamid tahtan indirilmiştir, İttihat ve Terakki yönetime tam anlamıyla Bab-ı Âli Baskını (1913) sonucunda hâkim olmuştur.Not31 Mart Olayı'nın en önemli özelliği, rejime (yönetim şekline) karşı çıkmış olmasıdır.II. Meşrutiyet Dönemi'nde Kurulan Siyasi Partilerİttihat ve Terakki FırkasıAhrar FırkasıAhali FırkasıFedekaran-ı Millet Cemiyetiİttihat-ı Muhammedi FırkasıHürriyet ve İtilaf FırkasıÖrnek Soru: (2005-KPSS)II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?Anayasa'nın uygulamadan kaldırılması31 Mart Ayaklanmasının çıkmasıDuyun-u Umumiye İdaresi'nin Osmanlı maliyesini denetimine almasıİttihat ve Terakki Partisi'nin hükümet darbesi yapmasıOsmanlı İmparatorluğunun 1877-78 Savaşı'na girmesiÇözümII. Meşrutiyetin ilanından sonra çıkan 31 Mart Ayaklanmasının bastırılmasının ardından II. Abdülhamid tahttan indirilmiştir. Doğru yanıt "B" seçeneğidir.Örnek Soru: (2004-KPSS)II. Meşrutiyet'in ilanında, aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?Hürriyet ve itilaf PartisiAhali İktisat PartisiTerakkiperver Cumhuriyet PartisiAhrar Partisiİttihat ve Terakki PartisiÇözümİttihat ve Terakki Partisi batı yanlısı Jön Türklerin temsilcisidir. Bu partinin amacı Anayasa'yı yürürlüğe koymak ve Meclis-i Mebusan'ın açılmasını sağlamaktır. Doğru yanıt "E" seçeneğidir.NotII. Meşrutiyet Dönemi'nde, hükümet meclise karşı sorumludur. Padişah, meclisi kapatma yetkisi kaldırılmıştır.Örnek Soru1876 Anayasası'nı daha demokratik hale getirmek için 1909 yılında yapılan değişikliklerden biri aşağıdakilerden hangisidir?Halkın seçimlere katılabilmesiPadişahın Mebuslar Meclisi'ni kapatma yetkisine bazı sınırlamalar getirilmesiPadişahın Ayan Meclisi üyelerini seçmesiMebuslar Meclisi üyelerinin dört yılda bir yenilenmesiParlamentonun, biri "Ayan Meclisi", diğeri "Mebuslar Meclisi" adında iki gruptan oluşmasıÇözümI. Meşrutiyet ile ilan edilen Kanun-i Esasi'de Padişahın Meclisi açma ve kapatma yetkisi vardı. Ancak, II. Meşrutiyet ile ilan edilen Kanun-i Esasi'de padişahın bu yetkisi kaldırıldı. Böylece meclis üstünlüğü sağlanarak daha demokratik hale getirildi. Doğru yanıt "B" seçeneğidir.MEŞRUTİYET DÖNEMİ FİKİR AKIMLARIOsmanlıcılıkOsmanlı İmparatorluğu’nda yaşayan bütün unsurların millet, din, mezhep, ırk farkı gözetmeden birleştirme yoluyla devletin kurtarılacağına inanan fikir akımıdır.Başlıca savunucuları Namık Kemal, Ziya Paşa, Mithat Paşa ve Mustafa Reşit Paşa’dır.Azınlık isyanları ve Balkan Savaşları bu fikir akımının başarılı olamadığının göstergesidir.İslamcılıkMüslüman unsurların bir araya getirilmesiyle devletin devamının sağlanacağına inananların düşüncesidir.II. Abdülhamid ve bir kısım aydınlar İslamcılık ile devleti koruyacaklarına inanmışlardır.I. Dünya Savaşı sırasında Arapların İngilizlerle anlaşarak Osmanlı Devleti'ne karşı isyan etmeleri İslamcılık fikrinin başarıya ulaşamadığının göstergesidir.TürkçülükDevletin esas unsuru olan Türklerin ön plana çıkarılarak vatanın kurtulabileceğine inananların savunduğu düşüncedir.İttihat ve Terakki Cemiyet ileri gelenleri bu fikri benimsemişlerdir.Yeni Türk Devleti'nin kurulmasında da etkili olan fikir akımıdır.BatıcılıkDevletin kurtuluşunu Batı'yı örnek almada görenlerin savunduğu düşüncedir.Batılılaşma Lale Devri ile başlamış ve ilerleyen yıllarda da devam etmiştir.Batıcılık fikri, Yeni Türk Devleti'nin de önem verdiği fikirlindendir.Trablusgarp Savaşı (1911 - 1912)Bugünkü Libya toprakları olan Trablusgarp, Osmanlı Devleti'nin hâkimiyetindeyken İtalya tarafından işgal edildi.İtalya'nın Trablusgarp'ı işgal etmesinde hammadde ve pazar arayışı etkili olmuştur.Trablusgarp savunmasında Mustafa Kemal ve yakın arkadaşları gönüllü olarak bölgeye gitmiş ve buradaki halkı İtalyan işgallerine karşı örgütlemeye çalışmışlardı.İtalya, Osmanlı Devleti'ni antlaşmaya ikna etmek için On İki Ada'yı işgal etti. Balkan Savaşları nedeniyle Osmanlı Devleti, On İki Ada'yı geçici olarak İtalya'ya bırakmak zorunda kaldı.Böylece, Osmanlı Devleti Kuzey Afrika'daki son toprağını da kaybetti.İtalya'nın işgali karşısında yeterli sayıda asker gönderemeyen Osmanlı Devleti, “Uşi Antlaşması”nı (1912) imzalayarak Trablusgarp'ı İtalya'ya bıraktı.NotTrablusgarp Savaşı, Mustafa Kemal'in sömürgeciliğe karşı ilk mücadelesidir.