M.Hilmi EREN04 - 98 - 3636 HYPERLINK "http://www.mhilmieren.com/" \t "_blank" http://www.mhilmieren.comÇevre KimyasıSalı 7.Deney GrubuDENEY RAPORUDENEY ADIHava Örneklerinde Metal Tayini (9 No’lu deney) DENEY TARİHİ23 Mart 2004 Salı AMAÇHavadaki kurşun miktarının nitrik asit ortamında tutularak AAS ile ölçülmesiTEORİK BİLGİHAVA KİRLİLİĞİ Çok değişik faktörlerin rol oynamasına rağmen hava kirliliğinin sebeplerini 4 ana başlık altında toplayabiliriz: 1-Endüstri tesislerinden, 2-Konutların ısıtılmasından, 3-Motorlu taşıtlardan, 4-Atmosferik özellikler,vb.;Ozon tabakası,Asit yağmurları,İklim değişikliği 1950 lerden beri hava kirliliğinin insan sağlığına etkilerini gösteren kanıtlar vardır. 1980 sonları 1990 larda ise yeni epidemiolojik çalışmalarla hava kirliliğinin sağlığa etkileri gösterilmiştir. Bu çalışmalar önce ABD ve Avrupa ülkelerinde yapılmış, daha sonra pek çok ülkede de benzer çalışmalar ile sağlığın olumsuz etkilendiği gözlenmiştir. Bu çalışmalarda ölümler, hastaneye başvurular gibi sağlık göstergeleri ile havadaki kirleticilerin konsantrasyonunun ilişkisi aranmış ve her ikisinin birlikte artış veya azalış gösterdiği belirlenmiştir. Hava kirleticilerindeki günlük artışlar çeşitli akut sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Örneğin kirletici konsantrasyonunda artma artma ataklarında artışa yol açmaktadır. Kirleticilere uzun süreli maruz kalma ile sağlıkta kronik etkiler ortaya çıkmaktadır. ABD ve Hollanda'da yapılan çalışmalarda hava kirliliği olan bölgelerde yasayanların ömrünün, kirliliğin olmadığı bölgelerde yasayanlara göre 1-2 yıl daha kısa olduğu belirlenmiştir. Yalnızca gelişmekte olan ülkelerde havada bulunan partiküller madde ve kükürt dioksit nedeniyle yılda 500,000 kişinin öldüğü tahmin edilmektedir.HAVA KİRLETİCİLERİN ÖLÇÜMÜ Hava kirleticilerin ölçüm yönteminin seçimi; Ø Ölçülecek maddeye, Ø Kirleticinin sahip olduğu davranışlara Ø Ölçüm sonuçlarının değerlendirme amacına bağımlıdır. Ölçümler, Ø Kirleticinin oluştuğu yerde emisyon miktarını saptamak için, Ø Atmosferde kirleticinin etkisini görmek için yapılır. SÜREKLİ OLMAYAN ÖLÇÜMLER Ölçüm periyodundaki ortalamayı gösterir. Zamana bağlı değişimleri görmek için uygun ve duyarlı periyot saptanır. Çoğunlukla manuel ya da yarı otomatik cihazlarla yapılır. Genellikle iki adımda yapılır. · Farklı örnekleme aletleri ile örnek toplama, · Örneklerin laboratuvarda analizi Çok düşük konsantrasyonlar nedeniyle sürekli ölçümde saptanamayan maddeler için uygundur. Sonuçlar örnek alındıktan belli bir süre sonra öğrenilir. SÜREKLİ ÖLÇÜMLER Zamana bağlı değişimleri gösterir. Fiziksel, fiziko-kimyasal ve kimyasal ölçüm prensibine dayanan otomatik ölçüm cihazları ile yapılır. Ölçülen değerler anlık görülebilir( sabit yazıcı olanağı. )Cihazlar otomatik kalibre edilir.(standart kalibrasyon gazları) HAVA KALİTESİNİN ÖLÇÜM YERLERİNİN PLANLANMASI MAKRO ÖLÇEK İnsan sağlığının korunması Sınır değerlere uygun periyotlarda en yüksek konsantrasyonların belirlenmesi Diğer alanlarda hava kalitesi seviyelerini temsil edecek veri sağlanması Çok küçük çevresel alanlardaki çevresel koşulların ölçümünden kaçınılmalı Ekosistemin korunması Kırsal ve yerleşim alanlarındaki veri temini MİKRO ÖLÇEK Hava akımlarını engelleyecek yapılardan uzaklaşmalı Yerden 1.5-4 m yükseklikte olmalı Kaynaklara çok yakın olmamalı Örnekleme sistemi çıkışı girişi etkilememeli Yol kenarlarından en az 25 m uzaklık Meterolojik sensörler olmalı Diğer faktörler Kaynak etkileşimi Güvenlik Elektrik-telefon bağlantısı DENEYİN YAPILIŞIKompresör ile hava örneği 2 saat süre ile 50 ml 1M HNO3 ortamından geçirilerek adsorblanır. Nitrik asit ortamından çıkan asit buharları ve nem kompresöre zarar vermemesi için kalsiyum klorür sodyum hidroksit ve ortamlarından geçirilir. Süre sonunda nitrik asit buharlaştırılarak elde edilen kalıntı su ile balon jojede 25 ml’ ye tamamlanır. AAS ile kurşun miktarına bakılır.Hava miktarını bulmak için kompresörün 100 ml’ lik hacmi kaç saniyede çektiği hesaplanır. Hesaplamalar EK’tedir.Deney Düzeni10795001841500Hava Örneği Alınan Yerin Krokisi:133350013271500SONUÇ