İşte Cevaplar
Cevap : Doping
Performansın artırılması amacıyla yasaklanmış çeşitli yöntemler ve maddelerin kullanılması "doping" olarak adlandırılır. Sporda performansı artırmak amacıyla "doping" maddesi/yöntemi kullanımı insan sağlığını olumsuz yönde etkilediği ve adil yarışma ortamını engellediği için Uluslararası Olimpiyat komitesi ve Spor Federasyonları tarafından yasaklanmıştır.
Sağlığımızı ciddi şekilde tehdit eden, hatta ölüme kadar götüren düzeyde zararları vardır. Örneğin "anabolik steroidler (kas kitlesini artırmak amacı ile alınan) karaciğer ve prostat kanser riskini artması, cinsiyet özelliklerinde değişilikler, büyümenin durması, çocuk sahibi olma şansında azalma gibi birçok sağlık sorununa neden olurlar. Diğer sık kullanılan maddelerden biri olan efedrin (uyanıklığı, konsantrasyon gücünü artırmak ve yorgunluğu geciktirmek amacı ile alınan) ise aşırı sinirlilik, iştahsızlık, uykusuzluk, baş ağrısıdan bilinç bulanıklığı, paranoya, beyin kanamasına kadar bir seri sağlık sorununa neden olabilir.
Doping maddelerinin hemen hepsi vücutta kısa ya da uzun süreli yan etkilere neden olurlar. özellikle sporcular tarafından en çok kullanılan erkeklik hormonu benzeri maddelerin kalp krizi iyi ve kötü huylu tümör oluşumu karaciğer fonksiyon bozukluğu kısırlık gibi rahatsızlıklara neden olduğu bilinmektedir. Bu maddeleri kullanan sporculardan bazılarının sportif yaşamları sırasında ya da sporu bıraktıktan sonra bu maddelerin kullanımı nedeniyle oluşan hastalıklar yüzünden öldüğü bilinmektedir.
Yasaklı madde sınıfları nelerdir?
IOC tarafından bildirilen yasaklı maddeler 5 ana grup altında toplanmaktadır:
1-Uyarıcılar (Amfetamin efedrin v.b.)
2-Narkotik Analjezikler (Morfin v.b.)
3-Anabolik Ajanlar (Testosteron v.b.)
4-Diüretikler (Furosemid v.b)
5-Peptid hormonlar ve benzerleri (Eritropoietin büyüme hormonü v.b.)
Ayrıca çeşitli kısıtlamalara girmiş bulunan ilaç sınıfları nelerdir?
IOC tarafından bildirilen ve sporcular tarafından kullanımı kısıtlı olan maddeler 5 ana grup altında toplanır:
1- Alkol
2- Marihuana
3- Lokal anesikler
4- Kortikosteroidler
5- beta-blokörler
UYARICILAR
Uyarıcılar merkezi sinir sistemi üzerine doğrudan etkiyle uyarım yapan maddelerdir. Metabolizma hızına beyin omurilik ve kalp üzerine uyarıcı etkileri vardır.Uyarıcılar sınıflaması içinde yer alan efedrin psödoefedrin fenilpropanolamin gibi maddeler grip ilaçlarında da bulunabilirler. Birçok sporcu içinde yasaklı madde olduğunu bilmeden aldığı ilaçlar yüzünden ceza almıştır. Karşılaşma öncesi ilaç kullanmadan önce mutlaka ilacın yasaklı madde içerip içermediği kontrol edilmelidir.
UYARICILARIN YAN ETKILERI
Uyarıcıların yan etkileri doza süreye ve kullanım sıklığına bağlıdır. Düşük dozlarda bile yan etkiler görülebilir yüksek dozlarda olumsuz etkiler daha da belirgindir. Kalp ve diğer hayati organların düzenli çalışması bozulabilir. Uzun süre ve sıcak ortam gibi ciddi koşullarda spor yapıldığında yan etkiler şiddetlenir. Uzun süre kullanımda aynı etkiyi alabilmek için dozu artırmak gereklidir. çünkü bu tür maddelere zaman içinde tolerans gelişir.
Diğer Cevaplara Gözat
Performansın artırılması amacıyla yasaklanmış çeşitli yöntemler ve maddelerin kullanılması "doping" olarak adlandırılır. Sporda performansı artırmak amacıyla "doping" maddesi/yöntemi kullanımı insan sağlığını olumsuz yönde etkilediği ve adil yarışma ortamını engellediği için Uluslararası Olimpiyat komitesi ve Spor Federasyonları tarafından yasaklanmıştır.
Sağlığımızı ciddi şekilde tehdit eden, hatta ölüme kadar götüren düzeyde zararları vardır. Örneğin "anabolik steroidler (kas kitlesini artırmak amacı ile alınan) karaciğer ve prostat kanser riskini artması, cinsiyet özelliklerinde değişilikler, büyümenin durması, çocuk sahibi olma şansında azalma gibi birçok sağlık sorununa neden olurlar. Diğer sık kullanılan maddelerden biri olan efedrin (uyanıklığı, konsantrasyon gücünü artırmak ve yorgunluğu geciktirmek amacı ile alınan) ise aşırı sinirlilik, iştahsızlık, uykusuzluk, baş ağrısıdan bilinç bulanıklığı, paranoya, beyin kanamasına kadar bir seri sağlık sorununa neden olabilir.
Doping maddelerinin hemen hepsi vücutta kısa ya da uzun süreli yan etkilere neden olurlar. özellikle sporcular tarafından en çok kullanılan erkeklik hormonu benzeri maddelerin kalp krizi iyi ve kötü huylu tümör oluşumu karaciğer fonksiyon bozukluğu kısırlık gibi rahatsızlıklara neden olduğu bilinmektedir. Bu maddeleri kullanan sporculardan bazılarının sportif yaşamları sırasında ya da sporu bıraktıktan sonra bu maddelerin kullanımı nedeniyle oluşan hastalıklar yüzünden öldüğü bilinmektedir.
Yasaklı madde sınıfları nelerdir?
IOC tarafından bildirilen yasaklı maddeler 5 ana grup altında toplanmaktadır:
1-Uyarıcılar (Amfetamin efedrin v.b.)
2-Narkotik Analjezikler (Morfin v.b.)
3-Anabolik Ajanlar (Testosteron v.b.)
4-Diüretikler (Furosemid v.b)
5-Peptid hormonlar ve benzerleri (Eritropoietin büyüme hormonü v.b.)
Ayrıca çeşitli kısıtlamalara girmiş bulunan ilaç sınıfları nelerdir?
IOC tarafından bildirilen ve sporcular tarafından kullanımı kısıtlı olan maddeler 5 ana grup altında toplanır:
1- Alkol
2- Marihuana
3- Lokal anesikler
4- Kortikosteroidler
5- beta-blokörler
UYARICILAR
Uyarıcılar merkezi sinir sistemi üzerine doğrudan etkiyle uyarım yapan maddelerdir. Metabolizma hızına beyin omurilik ve kalp üzerine uyarıcı etkileri vardır.Uyarıcılar sınıflaması içinde yer alan efedrin psödoefedrin fenilpropanolamin gibi maddeler grip ilaçlarında da bulunabilirler. Birçok sporcu içinde yasaklı madde olduğunu bilmeden aldığı ilaçlar yüzünden ceza almıştır. Karşılaşma öncesi ilaç kullanmadan önce mutlaka ilacın yasaklı madde içerip içermediği kontrol edilmelidir.
UYARICILARIN YAN ETKILERI
Uyarıcıların yan etkileri doza süreye ve kullanım sıklığına bağlıdır. Düşük dozlarda bile yan etkiler görülebilir yüksek dozlarda olumsuz etkiler daha da belirgindir. Kalp ve diğer hayati organların düzenli çalışması bozulabilir. Uzun süre ve sıcak ortam gibi ciddi koşullarda spor yapıldığında yan etkiler şiddetlenir. Uzun süre kullanımda aynı etkiyi alabilmek için dozu artırmak gereklidir. çünkü bu tür maddelere zaman içinde tolerans gelişir.
Diğer Cevaplara Gözat
Sunum İçeriği
Cevap : Doping, sportif performansı artırmak amacıyla yasaklanmış ve vücuda yabancı maddelerin kullanılması ya da herhangi bir maddenin anormal miktarlarda tüketilmesi veya vücuda normal dışı yollardan alınması olarak tanımlanır.
Dopingin Zararları:
Doping maddelerinin hemen hepsi vücutta kısa ya da uzun süreli yan etkilere neden olurlar. Özellikle sporcular tarafından en çok kullanılan erkeklik hormonu benzeri maddelerin kalp krizi, iyi ve kötü huylu tümör oluşumu, karaciğer fonksiyon bozukluğu, kısırlık gibi rahatsızlıklara neden olduğu bilinmektedir. Bu maddeleri kullanan sporculardan bazılarının, sportif yaşamları sırasında ya da sporu bıraktıktan sonra bu maddelerin kullanımı nedeniyle oluşan hastalıklar yüzünden öldüğü bilinmektedir.
Maddeler Halinze Zararları
* Karaciger ve böbrek bozukluklarina yol açar. Çünkü bu ilaçlar vücutta karacigerde elimine olup, böbrekler vasitasiyla atildigindan, bu organlarda büyük tahribatlar yapmaktadir. Sarilik bulgularina veya iflasina hatta ölüme yol açmaktadir. * Vücudun normal kapasitesi üzerine çikildigindan, kas ve eklem sakatliklarina neden olur. * Cinsel performansta denge bozulmakta, erkekler kisirlasmaya kadinlar ise erkeklesmeye baslamaktadir. * Kanser tehlikesi yaratmaktadir. Bu tür ilaçlar hücre bölünmesini hizlandirmak suretiyle protein metabolizmasina etki eder. kanserde bir hücre oldugundan bu hücrelerinde bölünmesi hizlanir ve kanserin ortaya çikmasina veya ilerlemesine etken olur. * Prostat büyümesi ve tahribatina neden olur. * Çogu zararli etkiler zamanla ortaya çikacagindan ilerde birçok rahatsizliga uygun bir ortam hazirlar. Ayrica bunca zarara karsi, sporculari bekledikleri performans açisindan bir süre etkilese de yarismaya yakin kesilecegi için bu etki müsabaka sirasinda % 10'luk bir avantajdan ileriye gitmez. Son yapilan arastirmalar bunu kanitlamistir. * Vücutta su tuttugu için yarismaci için dezavantaj teskil eder. * Kan basincini arttirir ve kalp hastaligina neden olur. * Bütün bu sayilan yan etki ve zararlari ile birlikte, bunlari ortadan kaldirmak için daha baska ilaçlar kullanilmasini gerektirerek metabolizmanin yorulmasina neden olur.
Dopingin Zararları:
Doping maddelerinin hemen hepsi vücutta kısa ya da uzun süreli yan etkilere neden olurlar. Özellikle sporcular tarafından en çok kullanılan erkeklik hormonu benzeri maddelerin kalp krizi, iyi ve kötü huylu tümör oluşumu, karaciğer fonksiyon bozukluğu, kısırlık gibi rahatsızlıklara neden olduğu bilinmektedir. Bu maddeleri kullanan sporculardan bazılarının, sportif yaşamları sırasında ya da sporu bıraktıktan sonra bu maddelerin kullanımı nedeniyle oluşan hastalıklar yüzünden öldüğü bilinmektedir.
Maddeler Halinze Zararları
* Karaciger ve böbrek bozukluklarina yol açar. Çünkü bu ilaçlar vücutta karacigerde elimine olup, böbrekler vasitasiyla atildigindan, bu organlarda büyük tahribatlar yapmaktadir. Sarilik bulgularina veya iflasina hatta ölüme yol açmaktadir. * Vücudun normal kapasitesi üzerine çikildigindan, kas ve eklem sakatliklarina neden olur. * Cinsel performansta denge bozulmakta, erkekler kisirlasmaya kadinlar ise erkeklesmeye baslamaktadir. * Kanser tehlikesi yaratmaktadir. Bu tür ilaçlar hücre bölünmesini hizlandirmak suretiyle protein metabolizmasina etki eder. kanserde bir hücre oldugundan bu hücrelerinde bölünmesi hizlanir ve kanserin ortaya çikmasina veya ilerlemesine etken olur. * Prostat büyümesi ve tahribatina neden olur. * Çogu zararli etkiler zamanla ortaya çikacagindan ilerde birçok rahatsizliga uygun bir ortam hazirlar. Ayrica bunca zarara karsi, sporculari bekledikleri performans açisindan bir süre etkilese de yarismaya yakin kesilecegi için bu etki müsabaka sirasinda % 10'luk bir avantajdan ileriye gitmez. Son yapilan arastirmalar bunu kanitlamistir. * Vücutta su tuttugu için yarismaci için dezavantaj teskil eder. * Kan basincini arttirir ve kalp hastaligina neden olur. * Bütün bu sayilan yan etki ve zararlari ile birlikte, bunlari ortadan kaldirmak için daha baska ilaçlar kullanilmasini gerektirerek metabolizmanin yorulmasina neden olur.