Nedir.Org
Soru Tara Cevapla Giriş


Cevap Ara?

14.756.348 den fazla soru içinde arama yap.

Sorunu Tarat
Kitaptan resmini çek hemen cevaplansın.

Kelime ve Edat Grupları ?

Kelime Gruplarından edat grubu nedir örnekleri

Bu soruya 3 cevap yazıldı. Cevap İçin Alta Doğru İlerleyin.
    Şikayet Et Bu soruya 0 yorum yazıldı.

    İşte Cevaplar


    Admin

    • 2015-05-22 03:32:45

    Cevap : KELİME GRUPLARINDAN EDAT GRUBU
    Bir ad veya ad soylu kelimeden sonra gelen edatın, eklendiği kelime ile birlikte oluşturduğu grup. Edat grupları cümle içinde sıfat ve zarf görevindedir. Cümlenin kuruluşuna yüklem olarak da katılır:
    Başlıca edatlar şunlardır: İçin, kadar, gibi, üzere, bir, dolayı, değil, -e göre, -e doğru, -e rağmen, -e karşı, -den başka, -den beri, -den yana, -den sonra, sadece, ile…
    Yumruk kadar çocuk; Komşuya ait eşya; Kıştan beri bekliyoruz; Yemekten sonra geliriz; Herkese benzemek insan için kolay değildir; Hatır için çiğ tavuk yenir delikanlı. Sanki bütün dünya iskelet kemikleri gibi çatırdıyordu 
     
    İçin:  Hastalandığı için iki gündür gelmiyor. (neden)
    Kadar: Bu kadar başarılı birini hiç görmedim (karşılaştırma)
    Gibi: Rüya gibi bir yazdı. (benzetme) ( sıfat yapmış)
    Üzere: Kitabı geri vermek üzere aldı. (koşul)
    -e göre: Babama göre, öğretmen olmalıymışım. (görüş)
    -e doğru: Akşama doğru size geliriz. (zaman)
     
    Dikkat!
    • Sonunda doğru adrese geldik. (sıfat)
    • Tahtaya bir doğru çizdi. (isim)
    • O her zaman doğru konuşur. (zarf)
    • Bana doğru bağırdı. (edat)
    • Bana doğru söyle, yalan konuşma. (zarf)

    Not : Kelime grupları sunumu ektedir.
    Diğer Cevaplara Gözat

    Sunum İçeriği

    1. Sayfa
    KELİME GRUPLARIKelimelerin, bir varlığı, kavramı, niteliği, durumu, hareketi karşılamak üzere, belirli kurallar içinde yan yana gelerek oluşturdukları kelime topluluklarına kelime grubu denir.  Varlıklar, kavramlar, nitelikler, durumlar, hareketler birer kelimeyle de karşılanır. Ama bir kelime bunlardan birini karşılamaya yetmiyorsa, yani bir varlığı, kavramı, niteliği, durumu, hareketi ancak birden fazla kelimeyle karşılayacaksak kelime gruplarını kullanırız.

    2. Sayfa
    İsim tamlamaları İki ismin bir araya gelerek bir varlığı, kavramı anlattığı kelime gruplarıdır. Mehmet’in telefonuTamlayan Tamlanan

    3. Sayfa
    Belirtisiz isim tamlamasıTamlayanın ek almayıp, tamlananın ek aldığı tamlamalardır.Kitap kapağıYol kenarıAyakkabı burnuKonuk giysileri

    4. Sayfa
    Belirtili isim tamlamasıİki unsurun da ek aldığı tamlamalardır.kitabın kapağıyolun kenarıayakkabının burnukonukların giysileri

    5. Sayfa
    Zincirleme isim tamlamasıYa tamlayanın ya tamlananın ya da her ikisinin bir isim tamlaması olduğu durumlara denir.Bilgisayar satıcılarının çantalarıGömleğimin kol düğmeleriTürkiye’nin turizm gelirlerinin toplamının faizi…

    6. Sayfa
    İsim Tamlamalarının Özellikleri→Tamlayanla tamlanan arasına başka kelimeler girebilir.Yemeğin nefis kokusuÜlkemizin değişik sebeplerle bir türlü toplanamayan, toplandığında gayri safi milli hâsılayı yükseltecek olan vergileri…→ Tamlayan da tamlanan da sıfat alabilir.Yüksek dağların kokulu çiçekleri…Zirvelerden kopup gelen rüzgârın bedenimi buz gibi yapan soğuğu…

    7. Sayfa
    İsim Tamlamalarının Özellikleri→ Tamlayanla tamlanan yer değiştirebilir.Bulutları dağıldı artık dağların.Şimdilerde saçları iyice ağarmış benim biricik babacığımın.→ Zamirlerle isim tamlaması kurulur.Kimin nesi kaybolmuş.Bunların çoğu kayıp.→ İsim ve zamir dışında başka kelimelerle isim tamlaması kurulmaz.Senin gibisini görmedim.

    8. Sayfa
    İsim Tamlamalarının Özellikleri→ -den hal eki tamlayan eki yerine kullanıldığında da tamlama isim tamlamasıdır.Arkadaşlarından bazısı başarılı değil.Dükkânlardan üçü daha açılmamış.→ Bir tamlayan birden fazla tamlanana bağlanabilir.Sabahleyin büronun halısını, paspasını, camlarını yıkadık.→ Birden fazla tamlayan bir tamlananı tamamlayabilir.Ali’nin, Cem’in, Musa’nın notları eşit.→ Cümlede tamlayan düşse de tamlanan tek başına da kullanılabilir.Yolculukta çantası kaybolmuş.Bana defterini verdi.

    9. Sayfa
    → Belirtisiz isim tamlaması sıfat görevinde kullanılabilir.Su yeşili gömleğini giymişti.Göğü ateş rengi bulutlar kapladı.Bu, acemi işi bir resim.→ Belirtisiz isim tamlaması sıfat tarafından nitelenebilir.Etkileyici çam kokuları arasında ilerliyoruz.Eski devlet bakanı…İsim Tamlamalarının Özellikleri

    10. Sayfa
    Sıfat TamlamasıBir sıfatın, ismin anlamını tamamladığı durumlara sıfat tamlaması denir.Mavi gömlekKüçük derelerYeşil elmalar kızardı, olgunlaştı.Fuara birçok işadamı katıldı.

    11. Sayfa
    Sıfat Tamlamalarının ÖzellikleriAdlaşmış sıfatlar, sıfat tamlaması sayılmaz. Gençler yorulmak bilmiyor.Tatbikatta yeşiller mavileri yendi.

    12. Sayfa
    Bağlaçlı GrupBağlaç; sözcükleri, söz öbeklerini ve cümleleri bağlayan sözcüklerdir. Kendilerinin tam bir anlamı yoktur. Edatlar grup oluşturduğu halde bağlaçlar grup oluşturmaz. Onun için “bağlaç grubu” yoktur “bağlaçlı grup” vardır. → Fakat, ama, ve, veya, ya da, de, ki, ne var ki, öyleyse, oysa, çünkü, nitekim, hem…hem, ne…. ne, ya…. ya…Bağlaçlar asıl görevlerinin yanında ek görevler de edinir. Hatta öyle olur ki bağlacın ek görevi bağlama görevinin önüne geçebilir. Aşağıda bunun birçok örneğini göreceksiniz.Fakat:Yıllar geçti; fakat sizi hiç unutmadım. (ekleme bilgi)

    13. Sayfa
    Ve:Ben ve sen ayrılmaz bir bütünüz. (zamirleri bağlamış)Köyünü ve annesini çok özlemiş. (nesneleri bağlamış)Ama:Bizimle gelebilirsin; ama yaramazlık yapmak yok. (koşul) De:Dostlarını aradı da bulamadı. (cümleleri bağlamış) Ki: Gül ki yüzünde güller açsın. (koşul) Ne…ne:Yanında ne kalemi var ne defteri. (nesneleri bağlamış)

    14. Sayfa
    Edat (ilgeç) grubuEdatlar cümleye çeşitli anlamlar katan sözcüklerdir. Görevleri anlam grubu oluşturmaktır. Kendilerinin tam bir anlamı yoktur ama cümleye anlam katar. → İçin, kadar, gibi, üzere, bir, dolayı, değil, -e göre, -e doğru, -e rağmen, -e karşı, -den başka, -den beri, -den yana, -den sonra, sadece, ile…

    15. Sayfa
    İçin:Hastalandığı için iki gündür gelmiyor. (neden)Kadar: Bu kadar başarılı birini hiç görmedim (karşılaştırma)Gibi: Rüya gibi bir yazdı. (benzetme) ( sıfat yapmış) Üzere:Kitabı geri vermek üzere aldı. (koşul)-e göre:Babama göre, öğretmen olmalıymışım. (görüş)-e doğru:Akşama doğru size geliriz. (zaman)

    16. Sayfa
    Dikkat!Sonunda doğru adrese geldik. (sıfat)Tahtaya bir doğru çizdi. (isim)O her zaman doğru konuşur. (zarf)Bana doğru bağırdı. (edat)Bana doğru söyle, yalan konuşma. (zarf)

    17. Sayfa
    Ünlem grubu Bunlar, bir ünlemle bir ismin oluşturduğu gruplardır.Ünlem + İsim unsuru = Ünlem GrubuYahu birader!Aman Tanrım, sen beni koru!Vah dostum vah!A hanım tuhaf laf ediyon. Peyami Safa

    18. Sayfa
    Unvan grubuKişilerin mesleklerini, makamlarını, akrabalık ilişkilerini, lakaplarını, onlara duyulan saygıyı belirten sıfatlara unvan denir. Unvanlar insan isimlerini niteler. Bazen isimden önce, bazen sonra gelir.İsmet Bey, Teğmen Kasım, Ali Amca, Hasan Paşa, Ahmet Reis, Doktor Okan, Ayşe Hanım, Çolak Salih, Mustafa Öğretmen... Unvan bildiren kelimeler bazen isim göreviyle kullanılır:Paşa buraya gelecekmiş.Bunu doktor söyledi.

    19. Sayfa
    İkileme grubuAnlatıma akıcılık katmak, anlamı pekiştirip güçlendirmek, zenginleştirmek, çekici kılmak ya da değişik anlam ilgileri oluşturmak için iki kelimenin birlikte kullanılmasına ikileme grubu denir.Gün yavaş yavaş ağarıyor.Hastanın durumu pek iyi değil, şöyle böyle…

    20. Sayfa
    İkilemeler aşağıdaki gibi değişik şekilde yapılabilir→ Aynı kelimenin tekrarıyla yapılır.Buzdolabındaki meyveleri soğuk soğuk yediler.→ Karşıt anlamlı kelimelerle yapılır.Bazıları ileri geri konuşuyor.→ Yakın anlamlı kelimelerle yapılır.Nişan törenine hısım akraba herkes geldi. → Anlamsız kelimelerle yapılır.Sözümü zırt pırt bölme→ Biri anlamlı olan iki kelimeyle yapılır.Havuzun dibine çer çöp birikmiş.→ Yansımalarla yapılır.Sen horul horul uyuyunca ben uykusuz kaldım.→ Bir sözcüğe “m” sesi eklenerek yapılır.Kalem malem getirmedim.

    21. Sayfa
    UYARIİkilemelerde sözcükler ayrı ayrı yazılır, bitiştirilmez. Aralarına noktalama işareti konmaz. Fakat ikileme bir nesneye ad olmuşsa kelimeleri bitişik yazılmalıdır. Yeni gömleğe, düğme yerine çıtçıt diktik.Civciv, annesinin yanından ayrılmıyor.Saatlerdir dırdırla kafamızı şişirdi.

    Cevap Yaz Arama Yap

    Ugur

    • 2015-05-22 04:30:02

    Cevap : Edat Grubu     Bir isimle bir edattan meydana gelen kelime grubudur. Bu kelime grubunda isim unsuru başta, edat unsuru sonda yer alır Örnekler:      Bir isim unsuru ile ona bağlı bir ünlemden oluşan kelime grubudur. Örnekler: Sen ey yoksulun halinden, dertlinin derdinden, âşıkın hicrinden, zalimin tekebbüründen, âlimin cehlinden haber vermeyen matematik, ölümden haberin var mı? Ev mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü! Hev Sakarva! Kim demiş suya vurulmaz perçin?” Ev Türk Gençliği! Vay gönül, vay bu gönül, ev vay gönül!

    Sunum İçeriği

    1. Sayfa
    KELİME GRUPLARIİsim tamlamalarıHer isim anlamca eksiktir. Mesela “bahçe” kelimesi bir isimdir ve bu “bahçe”nin kime ait olduğu, ne bahçesi olduğu gibi bilgiler “bahçe” kelimesinin içinde yoktur. İşte bu eksiklikten dolayı bazen ismin anlamını bir başka isim tamamlar. Elma bahçesi, çiçek bahçesi, Orhan’ın bahçesi gibi gruplar oluşur. Bir ismin bir başka ismi böyle tamamlamasına “isim tamlaması” adı verilir.Bu slayda şirket ambleminizi eklemek içinEkle menüsünden "Resim”i seçinAmblem dosyanızı bulunTamam'ı tıklatın.Amblemi boyutlandırmak içinAmblem içinde bir yeri tıklatın. Amblem dışında görünen kutulara "boyutlandırma tutamaçları" denir.Nesneyi boyutlandırmak için bunları kullanın.Boyutlandırma tutamaçlarını kullanmadan önce üst karakter tuşunu basılı tutarsanız, boyutlandırdığınız nesnedeki oranları korursunuz.

    2. Sayfa
    Tamlayan nedir? Tamlanan nedir?Tamlamanın ilk unsuruna tamlayan, ikincisine tamlanan denir.Telefonun sesi 1 2tamlayan tamlananİsim tamlamalarını anlayabilmek için iyelik eklerini bilmek gerekir. İlgi ve iyelik ekleri nedir?İlgi (Tamlayan) Ekleri: İsmi başka bir kelimeye bağlayan eklerdir. İsim tamlamasının tamlayanında bulunur.Çayın rengiÇocuğun hastalığıArabaların tekerlekleri İyelik (Tamlanan) Ekleri: İsmin sonuna gelerek varlığın sahibini bildiren eklerdir. İsim tamlamasının tamlananında bulunur.Çayın rengiÇocuğun hastalığıArabaların tekerlekleri

    3. Sayfa
    İsim TamlamasıBelirtisiz isim tamlamasıBirinci unsurun eksiz olduğu, ikincinin ek aldığı tamlamalardır.Kitap kapağıYol kenarıAyakkabı burnuKonuk giysileri

    4. Sayfa
    Belirtili isim tamlamasıİki unsurun da ek aldığı tamlamalardır.kitabın kapağıyolun kenarıayakkabının burnukonukların giysileri

    5. Sayfa
    Takısız isim tamlamasıİki unsurun da ek almadığı isim tamlamalarıdır. Birincisi ikincinin hammaddesini ya da neye benzediğini bildirir.kağıt tabakcam kavanozdemir parmaklıkyün kazak ölü denizyılan yolaslan askerkraliçe arı

    6. Sayfa
    Zincirleme isim tamlamasıYa tamlayanın ya tamlananın ya da her ikisinin bir isim tamlaması olduğu durumlara denir.Bilgisayar satıcılarının çantalarıGömleğimin kol düğmeleriTürkiye’nin turizm gelirlerinin toplamının faizi…

    7. Sayfa
    İsim Tamlamalarının ÖzellikleriTamlayanla tamlanan arasına başka kelimeler girebilir.Yemeğin nefis kokusuÜlkemizin değişik sebeplerle bir türlü toplanamayan, toplandığında gayri safi milli hâsılayı yükseltecek olan vergileri…Tamlayan da tamlanan da sıfat alabilir.Yüksek dağların kokulu çiçekleri…Zirvelerden kopup gelen rüzgârın bedenimi buz gibi yapan soğuğu…

    8. Sayfa
    İsim Tamlamalarının ÖzellikleriTamlayanla tamlanan yer değiştirebilir.Bulutları dağıldı artık dağların.Şimdilerde saçları iyice ağarmış benim biricik babacığımın.Zamirlerle isim tamlaması kurulur.Kimin nesi kaybolmuş.Bunların çoğu kayıp.İsim ve zamir dışında başka kelimelerle isim tamlaması kurulmaz.Çocuğun anlayacağını biliyorduk.Senin gibisini görmedim.

    9. Sayfa
    İsim Tamlamalarının Özellikleri-den hal eki tamlayan eki yerine kullanıldığında da tamlama isim tamlamasıdır.Arkadaşlarından bazısı başarılı değil.Dükkânlardan üçü daha açılmamış.Bir tamlayan birden fazla tamlanana bağlanabilir.Sabahleyin büronun halısını, paspasını, camlarını yıkadık.Birden fazla tamlayan bir tamlananı tamamlayabilir.Ali’nin, Cem’in, Musa’nın notları eşit.Cümlede “sadece tamlanan”ın kullanıldığı durumda bu “tamlanan”a “tamlayanı düşmüş isim tamlaması” denir.Yolculukta çantası kaybolmuş.Bana defterini verdi.

    10. Sayfa
    Cümlede “sadece tamlayan”ın kullanıldığı durumda bu “tamlayan”a “tamlananı düşmüş isim tamlaması” denir.Bu üç daire ablamındır.Bu üç daire ablamın dairesidir.Kitap Tarık’ın.Kitap Tarık’ın kitabı.Belirtisiz isim tamlaması sıfat görevinde kullanılabilir.Su yeşili gömleğini giymişti.Göğü ateş rengi bulutlar kapladı.Bu, acemi işi bir resim.Belirtisiz isim tamlaması sıfat tarafından nitelenebilir.Etkileyici çam kokuları arasında ilerliyoruz.Eski devlet bakanı…

    11. Sayfa
    Sıfat TamlamasıBir sıfatın, ismin anlamını tamamladığı durumlara sıfat tamlaması denir.Mavi gömlekKüçük derelerYeşil elmalar kızardı, olgunlaştı.Fuara birçok işadamı katıldı.Sıfat tamlamaları anlam ve yapı bakımlarından isim tamlamasından farklıdır. Birinci fark tamlayandadır. İsim tamlamasında tamlayan isimdir, sıfat tamlamasında ise sıfattır. Sıfat tamlamasının tamlayanı özellik bildirir. İsmi, renk, koku, biçim, büyüklük, nitelik, sayı gibi yönlerden tamamlar.

    12. Sayfa
    Sıfat Tamlamalarının ÖzellikleriAdlaşmış sıfatlar, sıfat tamlaması sayılmaz. Aşağıdaki cümlede “yeşiller” ve “maviler” kelimeleri adlaşmış sıfattır ve sıfat tamlaması değildir.Tatbikatta yeşiller mavileri yendi.

    13. Sayfa
    Unvan grubuKişilerin mesleklerini, makamlarını, akrabalık ilişkilerini, lakaplarını, onlara duyulan saygıyı belirten sıfatlara unvan denir. Unvanlar insan isimlerini niteler. Bazen isimden önce, bazen sonra gelir: İsmet Bey, Teğmen Kasım, Ali Amca, Hasan Paşa, Ahmet Reis, Doktor Okan, Ayşe Hanım, Çolak Salih, Mustafa Öğretmen... Unvan bildiren kelimeler bazen isim göreviyle kullanılır:Paşa buraya gelecekmiş.Bunu doktor söyledi.

    14. Sayfa
    Edat (ilgeç) grubuEdatlar cümleye çeşitli anlamlar katan sözcüklerdir. Görevleri anlam grubu oluşturmaktır. Kendilerinin tam bir anlamı yoktur ama cümleye anlam katar. Başlıca edatlar şunlardır: İçin, kadar, gibi, üzere, bir, dolayı, değil, -e göre, -e doğru, -e rağmen, -e karşı, -den başka, -den beri, -den yana, -den sonra, sadece, ile…Bir kelimenin edat olup olmadığını ve edatın cümleye hangi anlamları kattığını bilebilmek gerekir.İçin:Hastalandığı için iki gündür gelmiyor. (neden)

    15. Sayfa
    Kadar: Bu kadar başarılı birini hiç görmedim (karşılaştırma)Gibi: Rüya gibi bir yazdı. (benzetme) ( sıfat yapmış) Üzere:Kitabı geri vermek üzere aldı. (koşul)-e göre:Babama göre, öğretmen olmalıymışım. (görüş)-e doğru:Akşama doğru size geliriz. (zaman)

    16. Sayfa
    Dikkat!Sonunda doğru adrese geldik. (sıfat)Tahtaya bir doğru çizdi. (isim)O her zaman doğru konuşur. (zarf)Bana doğru bağırdı. (edat)Bana doğru söyle, yalan konuşma. (zarf)

    17. Sayfa
    Bağlaçlı grupBağlaç; sözcükleri, söz öbeklerini ve cümleleri bağlayan sözcüklerdir. Kendilerinin tam bir anlamı yoktur. Edatlar grup oluşturduğu halde bağlaçlar grup oluşturmaz. Onun için “bağlaç grubu” yoktur “bağlaçlı grup” vardır. Fakat, ama, ve, veya, ya da, de, ki, ne var ki, öyleyse, oysa, çünkü, nitekim, hem…hem, ne…. ne, ya…. ya…Bağlaçlar asıl görevlerinin yanında ek görevler de edinir. Hatta öyle olur ki bağlacın ek görevi bağlama görevinin önüne geçebilir. Aşağıda bunun birçok örneğini göreceksiniz.Fakat:Yıllar geçti; fakat sizi hiç unutmadım. (ekleme bilgi)

    18. Sayfa
    Ve:Genelde cümleye değişik anlamlar katmaz. Sadece bağlama görevi yapar.Bu durumda neleri bağladığı önemlidir.Ben ve sen ayrılmaz bir bütünüz. (zamirleri bağlamış)Köyünü ve annesini çok özlemiş. (nesneleri bağlamış)Ama:Bizimle gelebilirsin; ama yaramazlık yapmak yok. (koşul) De:Dostlarını aradı da bulamadı. (cümleleri bağlamış) Ki: Gül ki yüzünde güller açsın. (koşul) Ne…ne:Yanında ne kalemi var ne defteri. (nesneleri bağlamış)

    19. Sayfa
    Dikkat! Yalnız, Ancak; “Sadece” anlamında olursa edattır. Biz yalnız senin sözlerine inanırız. Bu soruları ancak sen çözersin. “Fakat” anlamında olursa bağlaçtır.Onu gördüm ancak beğenmedim. Konuyu anladım yalnız soruları çözemedim. İle;“ve” anlamındaysa bağlaç değilse edattır. Çocuklar bizi çiçeklerle karşıladı. Sinekli Bakkal’la Tatarcık romanını okudum.

    20. Sayfa
    Ünlem grubu Bunlar, bir ünlemle bir ismin oluşturduğu gruplardır.Yahu birader!Aman Tanrım, sen beni koru!Vah dostum vah!A hanım tuhaf laf ediyon. Peyami SafaAy oğlan, ay adamım!

    21. Sayfa
    İkileme grubuAnlatıma akıcılık katmak, anlamı pekiştirip güçlendirmek, zenginleştirmek, çekici kılmak ya da değişik anlam ilgileri oluşturmak için iki kelimenin birlikte kullanılmasına ikileme grubu denir.Gün yavaş yavaş ağarıyor.Hastanın durumu pek iyi değil, şöyle böyle…

    22. Sayfa
    İkilemeler aşağıdaki gibi değişik şekilde yapılabilirAynı kelimenin tekrarıyla yapılır.Buzdolabındaki meyveleri soğuk soğuk yediler.Karşıt anlamlı kelimelerle yapılır.Bazıları ileri geri konuşuyor.Yakın anlamlı kelimelerle yapılır.Nişan törenine hısım akraba herkes geldi. Anlamsız kelimelerle yapılır.Biri anlamlı olan iki kelimeyle yapılır.Havuzun dibine çer çöp birikmiş.Yansımalarla yapılır.Sen horul horul uyuyunca ben uykusuz kaldım.Bir sözcüğe “m” sesi eklenerek yapılır.Kalem malem getirmedim.

    23. Sayfa
    UYARIİkilemelerde sözcükler ayrı ayrı yazılır, bitiştirilmez. Aralarına noktalama işareti konmaz. Fakat ikileme bir nesneye ad olmuşsa kelimeleri bitişik yazılmalıdır. Yeni gömleğe, düğme yerine çıtçıt diktik.Civciv, annesinin yanından ayrılmıyor.Saatlerdir dırdırla kafamızı şişirdi.

    Cevap Yaz Arama Yap

    Ugur

    • 2015-05-22 04:30:45

    Cevap : Sözcük Grupları         Birden çok kelimeyle kurulan, yapı ve anlam bütünlüğü olan, cümlede bir bütün olarak ele alınıp incelenen ve belirli kurallar çerçevesinde bir araya gelen kelime topluluğuna kelime grubu (sözcük öbeği) denir. Kelime gruplarının kuruluş nedenleri anlam olarak tek kelimeyle karşılayamadığımız ya da anlatamadığımız durumları ifade edebilmektir.Türkçede kelime grupları cümlede tek bir kelime gibi değerlendirilirler ve yapılarında genellikle bir asli bir de yardımcı unsur bulunur. Birleşik fiiller ve edat grupları dışındaki kelime gruplarında yardımcı unsur önce, asıl unsur sonra gelir. Konuşma ve şiir dilinde kelime gruplarını meydana getiren unsurların yeri değişebilir. Türkiye Türkçesindeki başlıca kelime grupları şunlardır: 1. İsim Grubu ( İsim Tamlaması)        İyelik eki almış bir ismin bir başka isimle tamamlandığı kelime grubudur. İsim tamlamalarında tamlamayı oluşturan isimler birbirini İyelik, tür ve nitelik bakımlarından tamamlamaktadır. Örneğin, “yazı tahtası, incir ağacı, Yusuf Kıssası, Ankara Kalesi, otobüs durağı,benim şarkım, çiçek kokusu, babamın bıyığı, yolun sonu” tamlamalarında olduğu gibi, isim i tamlamalarında birinci isim unsuru tamlayan (belirten), İkincisi ise tamlanan (belirtilen)’dır. Örnekler: bizim ülkümüz tamlayan tamlanan sevda şiiri tamlayan tamlanan aşkın acısı tamlayan tamlanan a) Belirtili İsim Grubu (Belirtili İsim Tamlaması) Tamlayan ilgi eki ve tamlanan iyelik eki almışsa bu tür tamlamalara “belirtili isim tamlaması” denir. “Ahmet’in babası, şiirin güzeli” tamlamalarında olduğu gibi. Örnekler: okulun         bahçesi
    tamlayan    tamlanan dağın            zirvesi
    tamlayan      tamlanan Not: Belirtili isim tamlamalarında sıfat unsuru, tamlayan veya tamlanandan önce getirile- s.- bilir. Bu durumda anlam, sıfatın getirildiği yere göre değişir. Sıfat, tamlayandan önce getirilmişse tamlamayanı niteler. Sıfat, tamlayan ile tamlanan arasına getirilirse tamlananı niteler. Bu durumlarda iç içe geçmiş iki tamlama görülür. Örnekler:
     güzel kadının hayali (Güzel sıfatı, kadını nitelemiştir. Güzel kadın ibaresi tamlayan tamlanan ise, bir sıfat tamlamasıdır.)
    kadının güzel hayali (Güzel sıfatı, hayali nitelemiştir. Güzel hayal ibaresi tamlayan tamlanan ise, bir sıfat tamlamasıdır.) Not: Belirtili isim tamlamalarında tamlayan ve tamlanan birden fazla sözcükten oluşabilir. Tamlayan ve tamlanan sıfat veya isim gruplarından oluşabilir. Örnek: mavi göklerin                                                   bevaz ve kızıl süsü
    tamlayan (sıfat tamlaması şeklinde)   tamlanan (sıfat tamlaması şeklinde) şirket sahibinin                                                yeni emeli
    tamlayan (belirtili isim tamlaması şeklinde) tamlanan (sıfat tamlaması şeklinde) b) Belirtisiz İsim Grubu (Belirtisiz İsim Tamlaması)      Tamlayan durumdaki isim eksiz, tamlanan ise iyelik eki almış durumda ise bu tür tamlamalara “belirtisiz isim tamlaması” denir.
    Örnekler:
    okul                  bahçesi
    tamlayan          tamlanan Karatekin                 Üniversitesi
    tamlayan                   tamlanan ezan                     sesi
    tamlayan              tamlanan   Not:     Belirtisiz isim tamlamalarını oluşturan unsurlar arasındaki sürekli ve kuvvetli ilişki olması nedeniyle tamlayanla tamlanan arasına bir başka unsur girmez. Bu yüzden “Kırıkkale eski valisi, devlet eski bakanı, ziraat yüksek mühendisi, Millî Eğitim eski bakanı” gibi kullanımlar yanlıştır. Sıfat unsuru, belirtisiz isim tamlamalarında tamlayandan önce gelmelidir: Tamlamaya gelen sıfat, sadece tamlayanı değil tamlamanın tümünü nitelediği için “eski Kırıkkale valisi, eski devlet bakanı, yüksek ziraat mühendisi, eski Millî Eğitim bakanı” gibi kullanımlarda bir yanlışlık söz konusu olamaz. Türk dili, Tuz Gölü, Ankara şehri gibi tamlamalar şekil bakımından belirtisiz isim i tamlaması olduğu hâlde anlam bakımından belirtilidir. Reisicumhur (cumhur-başkanı), gayrisafı gibi kelimeler, Farsça tamlama kurallarıyla dilimize giren isim tamlamalarına örnek olarak verilebilir. Bu tamlamalarda tamlanan önce, tamlayan sonra gelmiştir. Darülmuallimin (erkek öğretmen okulu), darülfünun(bilgi evi, üni-versite), beynelmilel (milletler arası) gibi Arapça dil kurallarıyla oluşturulmuş tamlamalar da dilimizde kullanılmaktadır. Bu tamlamalarda yine tamlanan önce, tamlayan sonra gelmiştir. “Yüzbaşı, hanımeli, yayınevi, aslanağzı” gibi bazı birleşik kelimeler belirtisiz isim tamlaması yapısıyla türetilmiştir. “Topkapı, Demirtepe, Galatasaray, Beşiktaş, Fenerbahçe, Keçiören” gibi kelimeler belirtisiz isim tamlamasıyla kurulmalarına rağmen tamlanan eki, yani iyelik eki, kullanım sıklığı dolayısıyla düşmüştür. Bu durum bir dil yanlışı gibi görünse de bu yapı¬lar benimsenmiştir. Ancak, bu tür kullanımları yaygınlaştırma gayretleri dilimize zarar vermektedir. Örneğin, şu kullanımlar kesinlikle yanlıştır: tavuk döner, erkek ayakkabı, bayan giyim vb. 2.Sıfat Grubu ( Sıfat Tamlaması)      Bir ismin kendisini niteleyen veya belirten bir sıfat unsuruyla oluşturduğu kelime grubudur. Burada isim tamlanan, sıfat ise tamlayan durumundadır. Örnekler:
    beyaz                      güvercin
    tamlayan                tamlanan yiğit                          delikanlı
    tamlayan               tamlanan ikişer                           gün
    tamlayan                      tamlanan Not: Sıfat tamlamaları kimi zaman isim tamlamalarıyla iç içe girer. Sıfat tamlamalarında tamlayan ya da tamlanan görevinde bulunabilir. Bunların yanında, sıfat tamlamalarında kimi zaman tamlanan, isim tamlaması biçiminde olabilir. Örnekler:   tarihin dipsiz derinlikleri (belirtili isim tamlaması)  tamlanan sıfat tamlaması biçiminde mavi denizlerin essiz güzelliği (belirtili isim tamlaması) tamlayan ve tamlanan sıfat tamlaması hâlinde eski protokol yolu (sıfat tamlaması) tamlayan belirtili isim tamlaması biçiminde Kimi zamanlarda ise iki sıfat tamlaması iç içe bulunabilir. Örnekler: bir tatlı huzur (sıfat tamlaması) tamlanan sıfat tamlaması biçiminde iki kırık kulplu küp (sıfat tamlaması) tamlanan sıfat tamlaması biçiminde kırık kulplu küp (sıfat tamlaması) tamlayan sıfat tamlaması biçiminde 3. Tekrar Grubu ( İkilemeler) Eş görevli iki kelimenin beraberlik, çokluk, kuvvetlendirme ve devamlılık maksadıyla oluşturduğu kelime gurubudur. Örnekler Konuşa konuşa yoruldu, (devamlılık) İri iri elmalar aldım, (kuvvetlendirme) Tekrar grupları; bir kelimenin aynen tekrarı, zıt anlamlı kelimeler ve eş anlamlı kelimelerin bir arada kullanılmasıyla oluşturulur. Örnekler: Bata çıka yürüdük, (zıt anlamlı tekrarlar) Hafif hafif esen rüzgâr (kelimenin aynen tekrarı) Yana yakıla aradım, (eş anlamlı kelimelerin tekrarı) Tekrar grupları cümle içerisinde özne, nesne ve tümleç görevlerinde bulunabilir. Ayrıca, isim ve sıfat gruplarında da yer alabilirler. Örnekler: Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden, (zarf tümleci) Salkım salkım  bulut     (sıfat tamlamasında tamlayan görevinde) tamlayan             tamlanan 4. Unvan Grubu      Bir şahıs ismiyle unvan veya akrabalık gösteren bir ismin herhangi bir çekim eki almadan yan yana getirilmesiyle oluşan kelime grubudur. Unvan veya akrabalık bildiren kelimeler, isimden önce veya sonra gelir. Örnekler: Mehmet Bey, Leyla Hanım. Mustafa Kemal Paşa Şoför Nebahat Lala Sultan Doktor Alperen Redaktör Taliha 5. Edat Grubu     Bir isimle bir edattan meydana gelen kelime grubudur. Bu kelime grubunda isim unsuru başta, edat unsuru sonda yer alır Örnekler:      Bir isim unsuru ile ona bağlı bir ünlemden oluşan kelime grubudur. Örnekler: Sen ey yoksulun halinden, dertlinin derdinden, âşıkın hicrinden, zalimin tekebbüründen, âlimin cehlinden haber vermeyen matematik, ölümden haberin var mı? Ev mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü! Hev Sakarva! Kim demiş suya vurulmaz perçin?” Ev Türk Gençliği! Vay gönül, vay bu gönül, ev vay gönül! 7. Bağlama Grubu           Eş görevli iki veya daha fazla isim unsurunun sıralama görevindeki edatlarla oluşturduğu kelime grubudur. Bağlama edatı “ve, veya, ile, fakat, değil, ama, ila, öyle ki, nitekim, halbuki, çünkü, oysa” gibi isim unsurlarının arasında bulunur. “da… da…, hem… hem (de)…, ya… ya(da)…, ne… ne(de)…, gerek…. gerek(se)…,ister… istemez…, bazen… bazen…” bağlaçları da bağlama grubu oluşturur. Örnekler: Güneş, ısı ve ışık kaynağıdır. Bütün gün ya bir köşede oturuyor yahut dalgın dolaşıyordu.  Hem annesini hem de babasını çok seviyordu. 8. Sıfat Fiil Grubu      Bir sıfat fiil ile onu anlamca tamamlayan yardımcı unsurlardan oluşan kelime grubudur. Sıfat fiil, fiil çekimine girmeyen ancak, aldığı eklerle anlamı sıfatlaştıran fiil şeklidir. Sıfat fiil olan kelime hem fiil hem de sıfat niteliği kazanır. Sıfat fiil ekleri şunlardır: ”-an/-en, ası/-esi, -maz/-mez,-ar/-er,-dik/-dık/-duk/-dük/-tık/-tik-tuk/-tük,-acak/ -ecek, -mış/-miş/- muş/-müş” Örnekler: Sokağın ortasında uzanmış vatan körpecik yavruyu görünce dayanamadı. Ben Rilke’de, benim gönlümce derinlemesine hisseden, benim söylemek istediklerimi, kalemi sürçmeden yazabilen öpülesi eller gördüm. 9. İsim Fiil Grubu     Bir isim fiil ite onu çeşitli yönlerden tamamlayan yardımcı unsurların oluşturduğu kelime grubudur. “-ma/-me, -mak/-mek, -ış/-iş, -uş/-üş” ekleri fiillere eklenerek hareket veya iş bildiren isimler yapılır. Bunlara İsim fiiller denir. İsim fiil ekini taşıyan unsur ana öğedir ve sonda yer alır. Örnekler: Biz ki oturduğumuz yerden dünyavı keşfetme konusunda meşhuruz. Seni bövle sıhhatli görmek ne kadar da güzel! Endülüs’e varışımız sıcak bir temmuz akşamındaydı. 10. Zarf Fiil Grubu         Bir zarf fiil ve onu anlamca tamamlayan yardımcı unsurların oluşturduğu kelime grubudur. Zarf fiiller, birtakım eklerle yapılan, zaman ve şahsı belli olmayan kelimelerdir. Zarf fiil ekleri; “-a/-e, -ı/-i, -u/-ü, -ıp/-ip/-up/-üp, -alı/-eli, -ken, -arak/-erek, -ınca/-ince/-unca/~ ünce, madan/~meden, -dıkça/-dikçe/-dukça/-dükçe/-tıkça/-tikçe/-tukça/-tükçe”ekleridir. Örnekler: Bıkmadan, usanmadan, durmadan, dinlenmeden çalışmak… Düşe kalka yol alıyorduk Anadolu coğrafyasında. Vatan borcu biter bitmez ordayım. 11. Birleşik İsim Grubu      Çekim eki almamış isimlerin art arda gelmesiyle oluşur. Örnekler: Mustafa Kemal Atatürk Sadık Kemal Tural Fatih Sultan Mehmet Dede Korkut İnce Memet 12. Birleşik Fiil Grubu     Bir hareketi karşılamak maksadıyla isim veya fiile getirilen bir yardımcı fiille kurulan kelime grubudur. Üç tür birleşik fiil vardır: a) Bir İsim ile Bir Yardımcı Fiilden Oluşan Birleşik Fiil 1) Ayrı Yazılanlar Örnekler yardım et arzıendam eylemek namaz kıl spor yap ku ol 2) Bitişik Yazılanlar Örnekler hisset- zannet zikret şükret b) Bir Fiil ile Bir Yardımcı Fiilden Kurulan Birleşik Fiil Bu birleşik fiiller bazı başlıklar altında incelenir: 1) Yeterlik     Ana fiile yapabilme, edebilme anlamı katan yardımcı fiillerdir. -abilmek/-ebilmek yar-dımcı fıileri yeterlik anlamında kullanılır. Örnekler Bu işin üstesinden gelebilirim. Hayatımı roman biçiminde yazabilirim. 2) Tezlik
    Ana fiile tezlik anlamı katan yardımcı fiillerdir, -ivermek yardımcı fiili anlamı sağlar. Örnekler: Ödevini hızla yanıverdi. Aniden ortaya çıkıverdi.  3) Yaklaşma Bir işi yaparken ona yaklaşma anlamı katan yardımcı fillerdir, -yazmak yardımcı fiili bu anlamı sağlar. Örnekler: Buzda yürürken düşeyazdım. Araba sürerken ölevazdım. c) Anlamca Kaynaşmış (Deyimleşmiş) Filler            Bir isimle bir fiilin anlam yönünden kaynaşması sonucu oluşur. Bu yapıdaki birleşik fiillerin bir kısmı deyimleşmiştir. Unsurlardan biri veya hepsi sözlük anlamını kaybetmiş olabilir. Örnekler: Sen onunla bov ölçüşemezsin. Biz onun cemaziyelevvelini biliriz. 13. Sayı Grubu     Sayıların meydana getirdiği kelime grubudur. Eksiz birleşerfsayı isimlerinden küçük olan sonda yer alır. Sayı grupları ayrı yazılır. Her unsur kendi arasında sayı grubu, sıfat tamlaması veya tek kelime olabilir. Örnekler: otuz altı: sayı grubu altı vüz doksan: sayı grubu (altı yüz: sıfat tamlaması) elli dokuz bin üç vüz: sayı grubu (elli dokuz bin: sıfat tamlaması, elli dokuz: sayı grubu, üç yüz: sıfat tamlaması) 14. Aitlik Grubu
    -ki aitlik ekiyle yapılan kelime grubudur. Cümlede zamir veya sıfat görevi yapar. Örnekler: Bahçadeki ağaçların sararmış yapraklarını temizledim. Arkadaşların arasındaki sırlar gün yüzüne çıktı. Hayatla aramızdaki aşılmaz duvarları kaldırmak gerekir. 5. Kısaltma Grubu     İki isim unsurunun bir araya gelmesiyle oluşur. Genellikle zarf fiil, isim fiil ve sıfat fiil gruplarının kısalmış veya kalıplaşmış şekilleridir. Başlıca kısaltma grupları şunlardır:
    • isnat grubu: “eli açık, bileği kuvvetli, gözü pek vb.”
    • Belirtme grubu: “her duyguyu açıkla-, evi temizle-, kitabı oku-”
    • Yaklaşma grubu: “cana yakın, evine düşkün, başına buyruk ”
    • Bulunma grubu: “yılda bir, yükte hafif pahada ağır, şafaklarda yüzen al sancak”
    • Uzaklaşma grubu: “anadan üryan, doğuştan kel, gönülden uzak, elden düşme”
    • İlgi grubu: “bizim mahalle, benim araba,” (isim tamlamasından farkı, ikinci unsurun yani tamlananın iyelik eki almamış olmasıdır.)
    • Vasıta grubu: “kendisiyle barışık (kişi), kitapla dolu (ev), benimle dost (insanlar)”
    Cevap Yaz Arama Yap

    Cevap Yaz




    Başarılı

    İşleminiz başarıyla kaydedilmiştir.