İşte Cevaplar
Cevap : projeksiyon lar harita cızımındekı hatayı en aza ındırbılmek ıcın kullanılır 3 çeşit projeksiyon tıpı var
1-SİLİNDİR-EKVATOR UZERINI CIZMEK ICIN
2-KONIK-ORTA ENLEMLERİN ÇİZİMİ İÇİN
3-DUZLEM-KUTUPLARIN CIZIMI ICIN
Şimdi sırayla bunların özelliklerine bakalım.
1. Silindir Projeksiyon
Düzlemin, model kürenin çevresine silindir şeklinde sarılmasıyla oluşturulur. İz düşüm yöntemi ile paralel ve meridyenler silindir düzleme aktarılır. Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe alan bozulmaları görülür ve şekiller büyür. Model kürenin tamamı düzleme aktarılır. Bu yöntem daha çok deniz ve hava ulaşımında yararlanılan haritaların hazırlanmasında kullanılır.
Tüm dünyanın gösterilmesi gereken haritalar bu projeksiyonla çizilir.
2. Konik Projeksiyon
Düzlemin, model kürenin çevresine koni şeklinde sarılmasıyla oluşturulur. İzdüşüm metodu ile paralel ve meridyenler koni düzleme aktarılır. Bu yöntemle çizilmiş haritalarda şekiller bozulur ama alanlar korunur. Orta enlemler ve çevresindeki bölgelerin çiziminde kullanılır. Model kürenin tamamı düzleme aktarılamaz ( Dünya’nın yarısı aktarılabilir.)
Dünyanın yalnızca yarısı gösterilebilir. Ülke haritaları ve teknik ayrıntı isteyen haritalar bu projeksiyonla çizilir.
3. Düzlem Projeksiyon
Bir düzlemin model küreye kutup noktalarından veya Ekvator’dan teğet olarak tutulmasıyla oluşturulan bu çizimde açılar korunurken şekil ve alanlarda bozulmalar meydana gelir. Bu yöntem daha çok dar alanların ve büyük ölçekli haritaların çiziminde kullanılır. Kutup noktası merkez alınan bir düzlem projeksiyonda kutuplardan ekvatora doğru hata oranı artacaktır. Model kürenin en fazla yarısı düzleme aktarılır.
Bozulmaların en fazla olduğu projeksiyon tipidir. Dış kısma doğru bozulma artar.
Diğer Cevaplara Gözat
1-SİLİNDİR-EKVATOR UZERINI CIZMEK ICIN
2-KONIK-ORTA ENLEMLERİN ÇİZİMİ İÇİN
3-DUZLEM-KUTUPLARIN CIZIMI ICIN
Şimdi sırayla bunların özelliklerine bakalım.
1. Silindir Projeksiyon
Düzlemin, model kürenin çevresine silindir şeklinde sarılmasıyla oluşturulur. İz düşüm yöntemi ile paralel ve meridyenler silindir düzleme aktarılır. Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe alan bozulmaları görülür ve şekiller büyür. Model kürenin tamamı düzleme aktarılır. Bu yöntem daha çok deniz ve hava ulaşımında yararlanılan haritaların hazırlanmasında kullanılır.
Tüm dünyanın gösterilmesi gereken haritalar bu projeksiyonla çizilir.
2. Konik Projeksiyon
Düzlemin, model kürenin çevresine koni şeklinde sarılmasıyla oluşturulur. İzdüşüm metodu ile paralel ve meridyenler koni düzleme aktarılır. Bu yöntemle çizilmiş haritalarda şekiller bozulur ama alanlar korunur. Orta enlemler ve çevresindeki bölgelerin çiziminde kullanılır. Model kürenin tamamı düzleme aktarılamaz ( Dünya’nın yarısı aktarılabilir.)
Dünyanın yalnızca yarısı gösterilebilir. Ülke haritaları ve teknik ayrıntı isteyen haritalar bu projeksiyonla çizilir.
3. Düzlem Projeksiyon
Bir düzlemin model küreye kutup noktalarından veya Ekvator’dan teğet olarak tutulmasıyla oluşturulan bu çizimde açılar korunurken şekil ve alanlarda bozulmalar meydana gelir. Bu yöntem daha çok dar alanların ve büyük ölçekli haritaların çiziminde kullanılır. Kutup noktası merkez alınan bir düzlem projeksiyonda kutuplardan ekvatora doğru hata oranı artacaktır. Model kürenin en fazla yarısı düzleme aktarılır.
Bozulmaların en fazla olduğu projeksiyon tipidir. Dış kısma doğru bozulma artar.
Diğer Cevaplara Gözat
Cevap : Harita projeksiyonu 3 boyutlu yeryüzünün (küre ya da elipsoid) matematiksel transformasyon ile iki boyutlu düzlemde (harita düzlemi) izdüşümünün yapılmasına denir. Yani şöyle düşünün dünya yuvarlaktır ve dünyanın haritasını çıkarmak istiyorsunuz. Direk fotoğrafını çeksek şeklinden dolayı aslında köşelerde örneğin kutuplarda görüntü kaybı olacaktır yani tam şeklini görmemiz mümkün olmayacaktır. İşde projeksiyonlar bu yuvarlak üç boyutlu şekli kayıp olmadan kağıda izdüşümünü yaparak aktarmaktır. Yani üç boyutu iki boyuta kısaca kitabımızdaki haritaya döndürme işine yararlar.
Projeksiyon Tipleri
Genel olarak üç çeşittir.
1. Silindirik projeksiyon
2. Konik projeksiyon
3. Düzlem projeksiyon
Not : Aşağıdaki resimden bakarak nasıl yapıldığını anlayabilirsiniz. İkinci resimde de hangi yöntemde kayıp daha az oluyor onların detayı var.
Projeksiyon seçimi nasıl yapılır
haritanın kullanım amacına ve ölçeğine,
haritası yapılacak bölgenin yeryüzündeki konumuna,
haritası yapılacak bölgenin büyüklüğüne ve şekline,
bağlı olarak yapılır.
Projeksiyon Çeşitleri
Aşağıda genel olarak yeryüzünün tamamının gösterimine yönelik kullanılan bazı projeksiyon türleri hakkında kısaca bilgi verilmiştir.
Merkator Silindirik Projeksiyonu
Mercator silindirik projeksiyonu Mercator'un 1568'de yaptığı ve kendi adıyla anılan silindirik projeksyondur. Genellikle dünya haritalarında ve denizcilik amaçlı haritalarda kullanılır. Bu yöntemle yapılan haritalarda meridyen ve paraleller birbirini dik keser. Konform bir projeksyon olup şekil bozulmaları minimumdur. Ancak ekvatordan uzaklaştıkça hızla artan alan bozulmaları söz konusudur.
Miller Silindirik Projeksiyonu
Mercator Projeksiyonuna benzer. Bu projeksiyonda da paraleller arası uzaklık ekvatordan uzaklaştıkça artar. Ancak bu artış Mercator Projeksiyonundaki artıştan daha azdır. Bu yüzden orta enlemlerdeki deformasyon da daha az olmaktadır.
Eckert IV Projeksiyonu
Gerçek anlamda olmayan silindirik bir projeksiyon olup, alan koruma özelliği vardır. Kuzey ve güney kutbu doğru parçaları olarak gösterilir. Orta meridyen Ekvatorun yarısı uzunluğundadır. Genel olarak atlaslarda yer alan dünya haritalarında kullanılır. Alman Max Eckert tarafından 1936 yılında sunulmuştur.
Mollweide Projeksiyonu
Gerçek anlamda olmayan silindirik bir projeksiyon olup, alan koruma özelliği vardır. Orta meridyene göre 90° doğu ve batı meridyenleri bir daire oluşturur. Diğer meridyenler yarı elipsler şeklinde olup, kutuplar nokta ile gösterilir. 1805 yılında Alman Carl B. Mollweide tarafından sunulmuştur.
Winkel Projeksiyonu
Yeryüzünü minimum deformasyon ile gösterebilen projeksiyonlardan birisidir. Alan, uzunluk ve açı deformasyonları kabul edilebilir bir seviyede tutulmaya çalışılmıştır. Dünya haritalarında kullanılır. 1914 de Alman Oswald Winkel tarafından geliştirilmiştir.
Van der Grinten Projeksiyonu
Alan, açı ya da uzunluk koruma özelliği yoktur. Yeryüzü bir daire şeklinde izdüşürülür. Kutuplara doğru hızla artan deformasyonlar söz konusudur. Amerikalı Alphons J. van der Grinten tarafından 1904 yılında sunulmuştur.
Robinson Projeksiyonu
Robinson ProjeksiyonuAmerikalı uzman Arthur Robinson tarafından 1963'te sunulmuştur. Optimum deformasyonlu bir projeksiyon olup, dünya haritalarında deformasyonlar açısından oldukça uygun bir gösterim sağlar. Bu nedenle "doğru görünüşlü"(orthophanic) olarak da nitelendirilir.
Goode (Homolosine) Projeksiyonu
Kesikli bir alan koruyan projeksiyonudur. Sinüsoidal projeksiyon ve Mollweide projeksiyonlarının birleştirilmesi ile oluşturulmuştur.Sinüsoidal projeksiyon ekvatorun 40 derece kuzey ve güney enlemlerine kadar, Mollweide projeksiyonu ise bu enlemlerden kutuplara kadar olan bölgede kullanılmaktadır.
UTM PROJEKSİYONU
UTM Silindirik Projeksiyonu UTM Projeksiyonu (İngUniversal Transverse Mercator) Mercator projeksiyonunun transversal konumda uygulanmış halidir. Yeryüzü için referans yüzey elipsoid alınması durumunda projeksiyon formülleri Alman Gauss ve Krüger tarafından geliştirildiği için Gauss-Krüger Projeksiyonu olarak da bilinir. Projeksiyon yüzeyi (silindir) yerküreye bir meridyen boyunca teğet olup, bu meridyen orta meridyen olarak adlandırılır. Orta meridyenden uzaklaştıkça deformasyonların hızla artması nedeniyle orta meridyen civarında bir şerit boyunca kullanımı uygundur.
Projeksiyon Tipleri
Genel olarak üç çeşittir.
1. Silindirik projeksiyon
2. Konik projeksiyon
3. Düzlem projeksiyon
Not : Aşağıdaki resimden bakarak nasıl yapıldığını anlayabilirsiniz. İkinci resimde de hangi yöntemde kayıp daha az oluyor onların detayı var.
Projeksiyon seçimi nasıl yapılır
haritanın kullanım amacına ve ölçeğine,
haritası yapılacak bölgenin yeryüzündeki konumuna,
haritası yapılacak bölgenin büyüklüğüne ve şekline,
bağlı olarak yapılır.
Projeksiyon Çeşitleri
Aşağıda genel olarak yeryüzünün tamamının gösterimine yönelik kullanılan bazı projeksiyon türleri hakkında kısaca bilgi verilmiştir.
Merkator Silindirik Projeksiyonu
Mercator silindirik projeksiyonu Mercator'un 1568'de yaptığı ve kendi adıyla anılan silindirik projeksyondur. Genellikle dünya haritalarında ve denizcilik amaçlı haritalarda kullanılır. Bu yöntemle yapılan haritalarda meridyen ve paraleller birbirini dik keser. Konform bir projeksyon olup şekil bozulmaları minimumdur. Ancak ekvatordan uzaklaştıkça hızla artan alan bozulmaları söz konusudur.
Miller Silindirik Projeksiyonu
Mercator Projeksiyonuna benzer. Bu projeksiyonda da paraleller arası uzaklık ekvatordan uzaklaştıkça artar. Ancak bu artış Mercator Projeksiyonundaki artıştan daha azdır. Bu yüzden orta enlemlerdeki deformasyon da daha az olmaktadır.
Eckert IV Projeksiyonu
Gerçek anlamda olmayan silindirik bir projeksiyon olup, alan koruma özelliği vardır. Kuzey ve güney kutbu doğru parçaları olarak gösterilir. Orta meridyen Ekvatorun yarısı uzunluğundadır. Genel olarak atlaslarda yer alan dünya haritalarında kullanılır. Alman Max Eckert tarafından 1936 yılında sunulmuştur.
Mollweide Projeksiyonu
Gerçek anlamda olmayan silindirik bir projeksiyon olup, alan koruma özelliği vardır. Orta meridyene göre 90° doğu ve batı meridyenleri bir daire oluşturur. Diğer meridyenler yarı elipsler şeklinde olup, kutuplar nokta ile gösterilir. 1805 yılında Alman Carl B. Mollweide tarafından sunulmuştur.
Winkel Projeksiyonu
Yeryüzünü minimum deformasyon ile gösterebilen projeksiyonlardan birisidir. Alan, uzunluk ve açı deformasyonları kabul edilebilir bir seviyede tutulmaya çalışılmıştır. Dünya haritalarında kullanılır. 1914 de Alman Oswald Winkel tarafından geliştirilmiştir.
Van der Grinten Projeksiyonu
Alan, açı ya da uzunluk koruma özelliği yoktur. Yeryüzü bir daire şeklinde izdüşürülür. Kutuplara doğru hızla artan deformasyonlar söz konusudur. Amerikalı Alphons J. van der Grinten tarafından 1904 yılında sunulmuştur.
Robinson Projeksiyonu
Robinson ProjeksiyonuAmerikalı uzman Arthur Robinson tarafından 1963'te sunulmuştur. Optimum deformasyonlu bir projeksiyon olup, dünya haritalarında deformasyonlar açısından oldukça uygun bir gösterim sağlar. Bu nedenle "doğru görünüşlü"(orthophanic) olarak da nitelendirilir.
Goode (Homolosine) Projeksiyonu
Kesikli bir alan koruyan projeksiyonudur. Sinüsoidal projeksiyon ve Mollweide projeksiyonlarının birleştirilmesi ile oluşturulmuştur.Sinüsoidal projeksiyon ekvatorun 40 derece kuzey ve güney enlemlerine kadar, Mollweide projeksiyonu ise bu enlemlerden kutuplara kadar olan bölgede kullanılmaktadır.
UTM PROJEKSİYONU
UTM Silindirik Projeksiyonu UTM Projeksiyonu (İngUniversal Transverse Mercator) Mercator projeksiyonunun transversal konumda uygulanmış halidir. Yeryüzü için referans yüzey elipsoid alınması durumunda projeksiyon formülleri Alman Gauss ve Krüger tarafından geliştirildiği için Gauss-Krüger Projeksiyonu olarak da bilinir. Projeksiyon yüzeyi (silindir) yerküreye bir meridyen boyunca teğet olup, bu meridyen orta meridyen olarak adlandırılır. Orta meridyenden uzaklaştıkça deformasyonların hızla artması nedeniyle orta meridyen civarında bir şerit boyunca kullanımı uygundur.