Colonna Traiana yani Trajanus Sütunu, Roma/İtalya’da bulunan MS 107-113 yılları arasında Şamlı Apollodorus tarafından yapıldığı düşünülen sütundur. Senato tarafından Romalılar ve Daçyalılar arasında geçen iki savaşın ve İmparator Trajanus onuruna yaptırılmıştır.

Trajanus, MS 98-117 yıllarında Roma İmparatorluğu’nda hüküm sürmüş bir imparator’dur. O dönemlerde Trajanus ve Daçya Krallığı arasında geçen iki savaş sonucunda (I. Daçya Savaşı ve II. Daçya Savaşı), Trajanus bütün Daçya Krallığı’nı fethederek Roma İmparatorluğu topraklarına katmıştır. Bu zaferler sonucunda kendisine senato tarafından “Daçya Fatihi” ünvanı verilmiştir.

Trajan sütununun kutlama amaçlı mı yoksa propaganda amaçlı mı yapıldığı net değildir. Yaklaşık 38 metre yüksekliğinde olan sütunun üzerinde spiral olarak dönen 155 friz bandı ve sahne bulunmaktadır. I. Daçya Savaşı 1-77 friz bandı aralığında, II. Daçya Savaşı 79-155 friz bandı aralığında başlıklandırılmıştır.

I. ve II. Daçya savaşını birbirinden ayıran frizlerden birinde elinde bir kalkanla birlikte kanatlı Zafer Tanrıçası işlenmiştir. Bu taş sütun, aşağıdan yukarıya doğru okunacak şekilde ve buna uygun perspektif vermek için de harf boyutları aşağıdan yukarıya doğru artan şekilde yapılmıştır.

Sütunda kelimelerin çoğu, özellikle de başlıklarda kısaltmalar kullanılmıştır. I. ve II. Daçya savaşı Tuna nehri sahnesi, savaş sahneleri, savaşın içindeki kadın ve çocuk sahneleri, Daçya savaşçılarının intihar sahneleri, yağma sahneleri gibi, öncesi ve sonrasıyla savaşın birçok anı, sütun üzerinde detaylıca yansıtılmıştır. Sütunun tamamında 2662 adet figür bulunmaktadır.

Sütunun inşaatı bittikten sonra üst kısma yerleştirilen Trajan heykeli Orta Çağ’da kaybolmuştur. Bugün hala sütunda bulunan heykel ise 1587 yılında Papa Sixtus V tarafından yaptırılan St.Peter heykelidir. Sütunun kaide kısmına İmparator Trajanus ve eşi Plotina‘ya ait küller altın bir çömlek içerisinde yerleştirilmişti. Fakat sonra bu parça da kaybolmuştur.

Bu eser bir çok zafer sütununa ilham vermiştir. Paris’te Napoléon Bonaparte’ın emriyle yapımına başlanan Vendome Sütunu ve 5. yüzyılda İstanbul’da yaptırılan Arkadios Sütunu (AvratTaşı) en güzel örneklerindendir.

Sütuna ait sahneleri içeren bölümlerin alçı kopyaları Roma Uygarlığı müzesi (İtalya), Ulusal Romanya Tarihi Müzesi (Romanya), Cast Courts Victoria ve Albert Müzesi (İngiltere), Zürih Üniversitesi Arkeoloji Koleksiyonu (İsviçre) gibi müzelerde bulunmaktadır.