1. Sayfa
Nevrotik ve Olgun Savunma DüzenekleriÇ.Ü.T.F.Psikiyatri Anabilim Dalı

---

2. Sayfa
ÇÖZÜLME (dissociation) NevrotikZihindeki bir takım duygu ve düşünce kümelerinin bağlı oldukları yaşantılardan koparak özerkleşmeleri ve benliği etkilemeleriAğır unutkanlıklar, bayılma nöbetleri, uyurgezerlik gibi durumlarda

---

3. Sayfa
YER DEĞİŞTİRME (displacement) NevrotikBir dürtü ya da duygunun asıl nesnesinden başka bir nesneye yöneltilmesiÖrn. Babaya öfke otoriteye öfke şeklinde yer değiştirebilirÇünkü babaya öfke suçluluk doğurur, bunaltı yaratırÖrn.İşinde patronuna kızan biri evde karısına öfkesini yöneltebilirKendini kirli hisseden birinin sürekli ellerini yıkaması

---

4. Sayfa
AKLA UYGUNLAŞTIRMA (rationalization) NevrotikBenlik için bunaltı veren durumlarda akla yatkın görünen ama sıkıntı vermeyecek bir neden ya da açıklama bulmakSık kullanılan bir düzenekÖrn. Dersleri kötü olan bir öğrencinin öğretmenlerin iyi anlatamadığından yakınmasıKendi sorumluluklarını görmeyip sorumluluğu başkasına atmakBağımlılıklarda sık kullanılır, bahaneler bulma sıktır

---

5. Sayfa
KENDİNE YÖNELTME NevrotikDürtülerin doyurulmasında karşılaşılan engeller sonucu oluşan duyguları, bireyin kendisine yöneltmesidir. Özkıyımlarda sık görülür.

---

6. Sayfa
KARŞIT TEPKİ KURMA (reaction-formation) NevrotikKişinin kendi içindeki yasak bilinç dışı dürtü ve isteklerinin tam karşıtı tepkiler kurmasıÖrn. İçinde kin, nefret, öfke olan birinin aşırı kibar ve nazik davranmasıÖrn. Pislik ve kirlilik eğilimleri olan birinin aşırı titiz olmasıÖrn. Cinsel dürütleri yoğun olan birinin aşırı ahlakçı bir tutum sergilemesiBurada bilinç dışı dürtüler kişiyi sıkıştırmakta ve zorlamaktadır

---

7. Sayfa
DÜŞÜNSELLEŞTİRME (ıntellectualization) NevrotikYasak dürtü ve yaşantıların entelektüel yetiler ve bilgilerle açıklanmasıEğitim düzeyi yüksek kişilerde sıkKendi sorunlarını ve sorumluluklarını görmek yerine ülkenin sosyoekonomik sorunlarını gerekçe göstermek

---

8. Sayfa
YALITMA Nevrotik Bir anının bilişsel yanı tümü ile anımsanabilirken, duygusal yanı ayrılarak bastırılır ve bilinç dışı kalır ya da duygular ilgisizmiş gibi görünen bir başka yaşantıya, başka nesneye aktarılır. OKB de sık görülür.

---

9. Sayfa
DÖNDÜRME (conversion) Nevrotik Yoğun bir bunaltıyla karşılaşan kişinin bunu bedeninde bir işlev bozukluğuna döndürmesiÖrn. Babaya öfkesi olan bir gencin kolunun tutmamasıÖrn. Görmek istemediği bir durumla karşılaşan kişinin gözlerinin görmemesiBenlik böylece bunaltıdan kurtulur ve ortaya ruhsal bir hastalık çıkar, tamamen bilinç dışıdır

---

10. Sayfa
YAPMA-BOZMA (undoing) Nevrotik Kişinin düşüncesinde yaptığı ya da yaptığını düşündüğü bir eylemi nötrleştirmek için, etkisizleştirmek için yaptığı eylemlerOcağı açma kapama: Ocağı açıp herkese zarar verme-kapatarak yoksayma gibiİçinde küfür düşüncesi olan birinin sürekli dualar etmesiTahtaya vurma, maşallah sözlerinin altındaki düzenek

---

11. Sayfa
ÖZDEŞİM (identification) Nevrotik Başka bir kişinin özelliklerini, değerlerini benimseyerek kendi benliğimize sindirmeNormal gelişimde çocuğun anne-baba özelliklerini benimsemesiÇocuğun cinsel kimliğini bulması çatışmalı bir süreç sonundadırOedipus karmaşası: Erkek çocuğun anneye, kız çocuğun babaya olan yasak sevi duyguları- cezalandırılma korkuları (kastrasyon korkuları)-bundan kurtulmak için anne ya da babayla özdeşim-bunaltıdan kurtulma

---

12. Sayfa
YANSITMALI ÖZDEŞİM Nevrotik Olması istenen özellikler ana-babaya yansıtılarak, onlarda varsayarak özdeşim yapma.

---

13. Sayfa
YÜCELEŞTİRME (sublimation) Olgun Sağlıklı ve olgun bir savunma düzeneğidirGelişim sürecinde dürtülerin nesnelerini ya da amaçlarını değiştirip benlik için yapıcı, yaratıcı amaç ve nesne edinerek toplum tarafından beğenilen davranışlara dönmesiCinsel ya da saldırgan dürtülerin amaç ve nesne değiştirip bilme, öğrenme tutkularına dönüşmesi ve bundan doyum bulmaSanat, spor gibi faaliyetler

---

14. Sayfa
BEKLEYEBİLME (anticipation) Olgun İstek ve gereksinimleri bekletebilme, erteleyebilme ya da koşullar uygun değilse vazgeçebilmeMİZAH (humor) Olgun Kendi yanlışlarını görebilme, olayları ince bir espriyle eleştirebilme, güldürebilme, gülebilme yetisi. Kendi gibi diğer kişilerin hak ve özgürlüklerine saygılı olma. Katı bir bencillik yerine elseverlik, elindeki değerlerine paylaşabilme. BAŞKALARINI DÜŞÜNME (altruism) Olgun

---