1. Sayfa
kültürSOSYOLOJİ

---

2. Sayfa
KÜLTÜR (KONU 4)Kültür Nedir?Kültürün ÖğeleriKültürel ÇeşitlilikKültürel DeğişmeKüreselleşme ve Kültür

---

3. Sayfa
Kendinizi yabanci bir ulkede, seckin bir restoranda dusunun. Cok acsiniz. Hic dusunmeden ilk gozunuze carpan yemegi siparis ediyorsunuz. Masada baska arkadaslariniz var. Mutlusunuz. Masada oturan arkadaslariniz, yemegin lezzetini soruyor. Sizde buyk bir keyifle, memnuniyetinizi ifade ediyorsunuz. Onlara da tavsiye ediyorsunuz. Ancak basindan itibaren her seyin farkinda olan muzip arkadaslariniz, istahla yediginiz yemegin `domuz eti` oldugunu soyluyor. O anda ne hissederdiniz? Neden?

---

4. Sayfa
KÜLTÜR NEDİR?“İnsanın üretebildiğinin tümü”“Duyuş, düşünüş ve davranış biçimi”“Bir halkın yaşam tarzı”Günlük hayattaki bir çok şeyi barındırır: Örn: Eğitim, müzik yemek, tarım, ticaret vb...Sosyal bilimcilere göre: “Öğrenilmiş davranış kalıpları”Edward. B. Taylor: “İnsanın bir toplumun üyesi olarak elde ettiği, bilgi, inanç, sanat,ahlak,hukuk,adalet ve diğer yetenekler ile alışkanlıklardan oluşan karmaşık bir bütün”Kültür = Uygarlık ??Maddi gelişmeBilim ve teknolojiAlman geleneği & Ziya Gökalp: Kültür Uygarlık

---

5. Sayfa
KÜLTÜR NEDİR?“Yaşam tasarımı ve ortak anlayış”Öğrenme yoluyla elde edilirtoplumsallaşmaToplumdan izole yetişmiş çocuk örnekleriÇocuk öyküleri, oyunlar, şiirler, maniler, dini ritüeller vs.İnsana özgü“Kültür toplumsallaşma ile kazanılır ve ortak anlayışları paylaşan insanların bir grup içindeki davranışlarının ne olması gerektiğini gösterir.”Sosyobiyoloji : toplumsal davranış biyolojik temele dayanır; öğrenmeye değil.“Uyum sağlayan yaşar”

---

6. Sayfa
2 TEMEL KÜLTÜR ÇEŞİDİKollektivistik KültürToplum odaklıÖncelik grup amaçlarıdır/hedefleridir.Benlik: Grup aktarımları, Sosyal benlik ön plandadır.Bağımlı benlik (interdependent)Bireyci KültürBirey odaklıÖncelik bireyin kendi amaçlarıdır/hedefleridir.Benlik: Kişisel aktarımlar. Bağımsız benlik (independent)

---

7. Sayfa
KÜLTÜRÜN ÖĞELERİ“Kültürel Evrensellikler”Ensest ve yamyamlık evrensel olarak yasaklanmıştır.Bazı temel toplum kurumları tüm kültürlerde vardır:siyaset, aile, ekonomi vs. Kültür öğleri:DeğerlerİnançlarSembollerDilNormlar

---

8. Sayfa
1. Değerler“Toplumsal kontrol aracı”Ne Doğru?Ne Yanlış? Neyin yasaklandığı, ödüllendirildi , cezalandırıldığını gösterir.Kendi kültürünüzden örnekler?

---

9. Sayfa
DEĞERLERİN GENEL İŞLEVLERİ:Kişi ve birlikteliklerin toplumsal değerinin yargılanmasında araç. Ör: Aile.Kişilerin dikkatini önemli görülen bir noktaya çeker. Ör: Çocuk yetiştirmeİdeal davranma ve düşünme yollarını ifade eder.Ör: Yeme, yedir. İçme, içir. Fedakar. Toplumsal rollere rehberlik eder.Ör: Anne ve BabaBenzer insanlar arasında dayanışma aracı.Ör: Ebeveyn - ÇocuklarZaman içinde değişebilir.

---

10. Sayfa
5. Normlar “İnsanların nasıl davranması gerektiği konusunda beklentilerdir”Değerlere bağlı olarak belirlenir.YurtseverlikBayrağa saygıDört grup norm:1. Halk Yordamı: “çevreye uymak için kullanılan aracı temsil”Örn. El sıkışmak, 8 saatlik işgücü, yolun sağından gitmek...Otomatik olarak ortaya çıkarToplumsal değişim sürecinde değişirHerkes eşit oranda önem vermez.

---

11. Sayfa
5. Normlar2. Örf topluluğun kendi refahı için önemli olan, ihlaledildiğinde topluluğun mevcudiyetinin tehlikeyegireceği halk yordamı.Sosyal kabul görmüş, yaptırım gücü olan davranış şekilleriKanun kuvvetinde olabilirKabul alanları geniştirİlişkileri düzenler, uzlaştırır, etkilerİyiyi, doğruyu koruduğuna inanılır

---

12. Sayfa
5. Normlar3. Tabular“Kutsal sayılan şeyleri referans alarak, bazıdavranışların yasaklanması” Örn: Ensest ilişki4. Yaptırımlar ve KanunlarYaptırım“Topluma uyumu teşvik etmek ve sapmayı engellemek için kullanılan ödül ve cezalar.” Kanun“Devletin gücüyle hazırlanan ve uygulanan formel kurallar” Örn Çocuk bakımı-ihmali

---

13. Sayfa
2. İnançlar“Gerçekliğin doğası hakkındaki iddialar; dünya hakkında paylaşılan fikirler”Ispatlanabilir veya makul olmayan temellere dayanabilir.

---

14. Sayfa
İnanç ÇEŞİTLERİDeğerlendirici İnançlar: ne olması gerektiğini anlatırDin, siyasi ideolojilerMarksist inançlara bağlı insan?Ampirik inançlar: Ne olduğunu anlatır. Hatalı, kesinlikten uzak. Irkçılık, bir ırkın diğerinden üstün olduğuna inanmak

---

15. Sayfa
3. Semboller“Kültürel kodların işaretleri” Örn.,bayrak, marka, amblem...“Anlam ifade etmekten çok; anlam katma kapasitesi sağlar”Zaman içinde değişime uğrar.

---

16. Sayfa
4. Dİlİnsana özgü? Washoe, Koko “Anlamlara sahip semboller sistemi”/ “İletişim aracı”Kültürle etkileşimÇince, İngilizce, İspanyolca“İnsanlar dünyayı sahip oldukları dilin kültürel merceğinden anlar.” Sapir&Whorf hipotezi

---

17. Sayfa
KÜLTÜREL ÇEŞİTLİLİKEtnosantrizm (etnocentrism): etnik merkezcilikKişinin kendi kültürünü diğerlerinden üstün tutması ve başka kültürleri kendi kültürünün standartları açısından değerlendirmesi.Grup-içi ve grup-dışı olanları ayırt etmeye yönelik doğal bir psikolojik eğilimdir.Gurur, üstünlük ve güven duygularıyla güçlenir.Toplumda istikrarı, biz duygusunu, toplumsal uyumu güçlendirir.Önyargı ve ayrımcılığın kaynağı olabilir: Örn:“Müslüman olmayan yabancılar gavurdur”

---

18. Sayfa
NEDEN etnİk merkezcİlİk?

---

19. Sayfa
KÜLTÜREL ÇEŞİTLİLİKKültürel Görececilik: Her kültürü kendi standartları içinde değerlendirmek.Etnosantrik eğilimin bilimsel araştırmalara yansımasını engellemek için geliştirilen bir kavram.Bağnazlık ve önyargıları engelleyebilirÇokkültürcülükKüreselleşen dünyada kültürler arası etkileşim arttıkça “Kültürel Görececilik” gerekli bir bakış açısı olarak benimsenmeye başlandı.

---

20. Sayfa
KÜLTÜREL ÇEŞİTLİLİKAlt Kültür ve Karşı Kültür:Egemen kültür kalıbından yörelere ve toplumsal kategorilere göre değişen yaşam tarzı.Yaş,meslek, cinsiyet, zenginlik, eğitim ve cinsel yönelimler temel alınabilirYaşam tarzının farkı egemen kültüre karşı olma şeklindeyse: Karşı Kültür.Egemen kültürün davranış kalıplarını ve geleneksel değerlerini reddetme durumuna karşı kültür denilir.Kendini “alt” olarak değil alternatif olarak görür68 kuşağı

---

21. Sayfa
KÜLTÜREL ÇEŞİTLİLİKSeçkin Kültür: toplumun elitlerini diğerlerinden ayırt etmeye yarayan kültürel örüntülerRafine olmuş zevklerAkademilerde, eğitimlilerce oluşturulurKlasik müzik, güzel sanatlar, edebiyat, felsefePopuler Kültür: geniş kitlelerin arasında yaygın olan kültürel kalıplarHalk Kültürü: spesifik topluluklar tarafından yaratılan, göreceli olarak izole olmuş, teknolojik olmayan toplumların ürünüSosyologlar: “Bu ayrım ne kadar doğrudur??”

---

22. Sayfa
KÜLTÜREL DEĞİŞMEKuşaklar arası kültürel farklılıkKültürel değişimin 3 temel kaynağı:Doğal çevre:iklim, nüfus artışı vs.Kültürel temas:ticaret, öğrenci değişimi,göçmenlik,istilaKeşif ve icatlar: petrol bulunması, demokrasi vs.Maddi kültür: İmal edilen nesneleri içerir. Teknoloji, tüketim mallarıMaddi olmayan kültür: İnanç ve değerlerKültürel gecikme: Maddi kültür çok hızlı;maddi olmayan kültür yavaş gelişir Örn:Genetik gelişmelere karşı çıkarak deneylerin sınırlandırılmasını istemek

---

23. Sayfa
KÜRESELLEŞME VE SOSYOLOJİNİN KRİZİ“Sihirli bir sözcük”?P.Berger: “Klişe”Bauman:”Parolaya dönüşmüş moda bir deyimKüreselleşmeyle “ulus devletler global bir köye dönüşmüştür”Alışılagelmiş toplum değişmiştirArtık farklı toplumlar birbirine bağımlı hale gelmiş ve her biri benzer problemlerle karşılaşmaktadır.Öyleyse sosyoloji de değişmeli midir? Küresel bir perspektifte sosyoloji Toplumun yeniden tanımlanması; transnasyonel eğilim

---

24. Sayfa
KÜRESELLEŞME VE KÜLTÜRKüresel kültürün önündeki 3 engel:malların, enformasyonun ve insanların akışı prüssüz ve eşit şekilde dağılmamaktadır.Küreselleşmenin “dünyanın her yerinde insanlığın yeni ürün ve hizmet üretme” peşinde olduğu tezi yanlıştır. Temel gereksinimlerini daha karşılayamayan insanlar var.Bütün ülkelerdeki insanlar, yayılmakta olan kültürel özelliklere aynı anlamları atfetmiyorlar. Dünyayı hâlâ kendi kültürel merceklerimizle görüyoruz.

---