4.sınıf maddeyi niteleyen özellikler

Çevremizde gördüğümüz canlı veya cansız çok sayıda madde vardır. Maddeleri duyu organlarımızla tanır ve niteleriz. Bir maddeyi nitelemek, o maddenin bir özelliğini ifade etmektir. Maddelerin duyu organlarımızla nitelendirdiğimiz bazı özellikleri aşağıda verilmiştir.

1. Suda Yüzen ve Batan Maddeler

Maddeleri suda yüzme ve batma özelliklerine göre nitelendirebiliriz. Bazı maddeler suya atıldıklarında yüzerken bazı maddeler ise batar.
Çivi,
silgi,
anahtar,
cam şişe,
taş parçası,
bozuk para,
kum taneleri gibi maddeler suda batarken;
top,
kağıt,
balon,
plastik şişe,
şişe mantarı,
tahta parçası gibi maddeler ise suda yüzerler.

Maddelerin suda batma ve yüzmeleri büyüklüklerine değil, maddenin cinsi ve şekline bağlıdır. Örneğin; büyük ve çelikten yapılmış gemiler suda yüzerken küçük bir demir misket suya atıldığında batar.

Maddelerin suda yüzme ve batma özelliği günlük hayatımızda bazı kolaylıklar sağlamıştır. Örneğin; balonun suda yüzme özelliğinden yararlanılarak hayat kurtaran can simitleri yapılmıştır. Denizlerde ulaşımı sağlayan su taşıtları yapılmıştır.

2. Suyu Emen ve Emmeyen Maddeler

Maddeleri suyu emme ve emmeme özelliklerine göre nitelendirebiliriz. Bazı maddeler suyla temas ettiklerinde suyu tutarak emerken, bazı maddeler ise suyu emmezler.
Havlu,
peçete,
toprak,
temizlik bezi,
tuvalet kağıdı,
bulaşık süngeri,
ve pamuklu kumaşlar suyu emerken;
cam,
asfalt,
beton,
metal maddeler,
plastik maddeler,
ve porselen gibi maddeler suyu emmezler.

Maddelerin suyu emme ve emmeme özelliği günlük hayatımızı kolaylaştıran bazı kolaylıklar sağlamıştır. Örneğin; suyu emmeyen maddelerden şemsiye, yağmurluk ve çadır gibi eşyalar yapılmıştır.

3. Mıknatısla Çekilebilen Maddeler

Maddeleri mıknatısla çekilme özelliğine göre nitelendirebiliriz. Mıknatıs demir, nikel ve kobalttan yapılmış maddeleri çekerken, bunların dışındaki maddeleri çekmez.
Toplu iğne,
demir ataş,
çivi gibi maddeler mıknatıs tarafından çekilirken;
cam,
silgi,
ağaç,
kağıt,
lastik,
toprak,
porselen,
taş gibi maddeler mıknatıs tarafından çekilmez.
Birçok eşyanın yapımında mıknatısın maddeleri çekip çekmeme özelliğinden faydalanılır. Örneğin; buzdolabı kapaklarında, bazı çantaların kapaklarında mıknatıs kullanılır.