İşte Cevaplar
Cevap : Bazen kişinin tam olarak bilinmediği ya da niteliğinin vurgulanmak istendiği durumlarda isim söylenmeyip sıfat, ismin yerine geçirilebilir. Bu tür sözcüklere adlaşmış sıfat denir.
Cümlenin aslı Başa gelen olaylar / şeyler çekilecek, ama olaylar / şeyler kelimesi (nitelenen kelime) düştüğünden başa gelen adlaşmış sıfat olmuştur.
Örnekler:
Adlaşmış sıfatlar niteleme sıfatlarıyla yapılır.
“Korkak insanların kendine güveni yoktur.”
cümlesinde niteleme sıfatı olan “Korkak” sözcüğü,
“Korkakların kendine güveni yoktur.”
cümlesinde “insanlar” isminin düşmesiyle adlaşmış sıfat olmuştur.
Diğer Cevaplara Gözat
Cümlenin aslı Başa gelen olaylar / şeyler çekilecek, ama olaylar / şeyler kelimesi (nitelenen kelime) düştüğünden başa gelen adlaşmış sıfat olmuştur.
Örnekler:
Adlaşmış sıfatlar niteleme sıfatlarıyla yapılır.
“Korkak insanların kendine güveni yoktur.”
cümlesinde niteleme sıfatı olan “Korkak” sözcüğü,
“Korkakların kendine güveni yoktur.”
cümlesinde “insanlar” isminin düşmesiyle adlaşmış sıfat olmuştur.
Diğer Cevaplara Gözat
Cevap : Sıfat; çekim eki aldığında ya da çekim eki almasa bile sıfat tamlamasından ad öğesi düştüğünde adlaşır. İşaret sıfatları, belgisiz sıfatlar ve soru sıfatları böyle kullanımlarda zamir (adıl) olur. Adlaşan niteleme sıfatları "adlaşmış sıfat" diye anılır.
Örnekler:
Büyük büyüklüğünü, küçük küçüklüğünü bilmeli. ("Büyük" ve "küçük" sözcükleri çekim eki almadan adlaşmış, cümlede özne görevi üstlenmişlerdir. "Büyüklük" ve "küçüklük" sözcükleri yapım ekiyle türetilmiş addır. Böyle sözcükler adlaşmış sıfat değil, türemiş ad sayılır.)
Haylaza bak, hiç utanmışa benziyor mu? (Durum eki alarak adlaşan sıfatlar dolaylı tümleç oldu.)
Dinsizin hakkından imansız gelir. ("Dinsiz", tamlayan görevi üstlenerek; "imansız", özne olarak adlaştı.)
Küçük kız, ablasından daha uyanıktı. ("Uyanık" niteleme sıfatı, ek eylem alarak adlaştı ve yüklem oldu.)
Birkaç koyun sattı; birkaçını kardeşine bıraktı. ("Birkaçını" sözcüğü adlaşmış sıfat değil, belgisiz zamirdir.)
Cevap : Sıfat-fiiller, sıfatlar gibi belirttikleri adlar düştüğünde adlaşır. Bu türden sıfat-fiillere adlaşmış sıfat-fiil denir.
Karşıdan gelen adamı tanıyorum. / sıfat-fiil
Karşıdan geleni tanıyorum. / adlaşmış sıfat-fiil
Bu ay ödenecek faturaları şu dosyaya koydum. / sıfat-fiil
Bu ay ödenecekleri şu dosyaya koydum. / adlaşmış sıfat-fiil
Kendini bilmez insanlarla uğraşamam. sıfat-fiil
Kendini bilmezlerle uğraşamam. / adlaşmış sıfat-fiil
Not: Sıfat-fiiller ''-an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş'' ekleriyle türetilmiş fiilimsilerdir.
Görün-en köy kılavuz istemez. / sıfat-fiil
Görül-esi şehirlerimiz yok mu hiç! / sıfat-fiil
Bana, görün-mez kaza, mı diyorsun? / sıfat-fiil
Ak-ar su pislik tutmaz görüşü, her zaman doğru olmayabilir. / sıfat-fiil
Çocukları için çalma-dık kapı bırakmadı. / sıfat-fiil
Ak-acak kan damarda durmaz, derler. / sıfat-fiil
Unutul-muş anıların hatırlatılması bazen ilginç olabiliyor.
Aşağıdakilerin hangisinde adlaşmış sıfat-fiil vardır?
A) Yaralılar, ambulansla hastaneye götürülmüş.
B) Öğretmenim, bilenle bilmeyen bir olmaz, derdi.
C) Gelecek ay senden borç alabilirim.
D) Gençlerle sohbet etmeyi herkes beceremez.
E) Ankara'ya gönderilecek kitaplar hazırmış.
Doğru yanıt: B
bilen: adlaşmış sıfat-fiil (bilen kişi)
bilmeyen: adlaşmış sıfat-fiil (bilmeyen kişi)
Aşağıdakilerin hangisinde adlaşmış sıfat-fiil ad tamlamasında tamlayan olarak kullanılmıştır?
A) Tembelin işi hiç bitmez, derler.
B) Baharın gelişi herkesi mutlu etmişti.
C) Bilenlerle bilmeyenleri aynı kefeye koyamazsın.
D) 0, hep görünmezin ardını merak etmiştir.
E) Osman'ın ödeyeceğini ben üstleniyorum.
Doğru yanıt: D
görünmezin ardı / belirtili ad tamlaması
görünmez / tamlayan / sıfat-fiil
Karşıdan gelen adamı tanıyorum. / sıfat-fiil
Karşıdan geleni tanıyorum. / adlaşmış sıfat-fiil
Bu ay ödenecek faturaları şu dosyaya koydum. / sıfat-fiil
Bu ay ödenecekleri şu dosyaya koydum. / adlaşmış sıfat-fiil
Kendini bilmez insanlarla uğraşamam. sıfat-fiil
Kendini bilmezlerle uğraşamam. / adlaşmış sıfat-fiil
Not: Sıfat-fiiller ''-an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş'' ekleriyle türetilmiş fiilimsilerdir.
Görün-en köy kılavuz istemez. / sıfat-fiil
Görül-esi şehirlerimiz yok mu hiç! / sıfat-fiil
Bana, görün-mez kaza, mı diyorsun? / sıfat-fiil
Ak-ar su pislik tutmaz görüşü, her zaman doğru olmayabilir. / sıfat-fiil
Çocukları için çalma-dık kapı bırakmadı. / sıfat-fiil
Ak-acak kan damarda durmaz, derler. / sıfat-fiil
Unutul-muş anıların hatırlatılması bazen ilginç olabiliyor.
Aşağıdakilerin hangisinde adlaşmış sıfat-fiil vardır?
A) Yaralılar, ambulansla hastaneye götürülmüş.
B) Öğretmenim, bilenle bilmeyen bir olmaz, derdi.
C) Gelecek ay senden borç alabilirim.
D) Gençlerle sohbet etmeyi herkes beceremez.
E) Ankara'ya gönderilecek kitaplar hazırmış.
Doğru yanıt: B
bilen: adlaşmış sıfat-fiil (bilen kişi)
bilmeyen: adlaşmış sıfat-fiil (bilmeyen kişi)
Aşağıdakilerin hangisinde adlaşmış sıfat-fiil ad tamlamasında tamlayan olarak kullanılmıştır?
A) Tembelin işi hiç bitmez, derler.
B) Baharın gelişi herkesi mutlu etmişti.
C) Bilenlerle bilmeyenleri aynı kefeye koyamazsın.
D) 0, hep görünmezin ardını merak etmiştir.
E) Osman'ın ödeyeceğini ben üstleniyorum.
Doğru yanıt: D
görünmezin ardı / belirtili ad tamlaması
görünmez / tamlayan / sıfat-fiil