Cevap :

Alçak Basınçlar

Normal ya da ortalama basınç değeri olan 1013 mb’dan daha az değere sahip basınçlara alçak basın (siklon), alçak basıncın oluşturduğu alanlara da alçak basınç merkezi denilmektedir. Siklonlarda hava hareketi yükselici yani konveksiyonel bir özellik gösterir. Yeryüzünde ise hareket çevreden merkeze doğrudur (Şekil 15).

Alçak basınç alanlarında izobarlar şekil 15’deki gibi düzenli daire şeklinde değil daha çok oval görünümlü bir hal alırlar (Şekil 16).

Isınmaya bağlı olarak oluşan termik doğuşlu siklonlarda havanın alt tabakalarında sıcaklık yüksek ancak basınç düşüktür. Buna karşılık termik doğuşlu siklonların üst katları soğuk olur ve bu nedenle termik doğuşlu siklonların üst atmosfer bölümünde yüksek basınç alanı vardır (Şekil 17).

Bu özelliklerine bağlı olarak termik siklonların kalınlığı azdır ve sığ siklonlar olarak adlandırılırlar. Bu siklon alanları aynı zamanda çevrelerine göre sıcaktır. Böylece sıcak ve sığ olan bu siklonlara sıcak çekirdekli siklonlar denilmektedir.

Termik doğuşlu sığ ve sıcak çekirdekli siklonların yanı sıra dinamik doğuşlu siklonlar da mevcuttur. Bu tip dinamik doğuşlu siklonlarda basınç normalden fazla düşük olmayabilir. Ancak bu tip alçak basınç merkezlerinin varlığı üst atmosfere kadar uzanabilir. Bu nedenle dinamik çekirdekli alçak basınçlar derin siklonlardır. Bununla birlikte dinamik doğuşlu alçak basınç merkezlerinin oluşmasında sıcaklık etkili olmadığı için bu tip siklonlar çevrelerine oranla çok sıcak olmayabilirler. Bu nedenle bu tip siklonlar soğuk çekirdekli siklon olarak da adlandırılırlar. Derin olan bu siklonlar özelliklerini üst atmosfere kadar taşırlar. Ancak hareketleri sırasında yeryüzüne sürtünmenin de etkisiyle alt kesimler ile üst kesimler aynı eksende olmayabilir. Siklonun üst merkezi hareket yönünde birkaç yüz kilometre ileride olabilir. Bu durumda hava akımları yükselici olmakla birlikte yükseldikçe ileriye doğru kayma gösterebilir. Bu tip siklonların en belirgin örneklerinden biri yaklaşık 60o enlemlerinde oluşan polar cepheye bağlı dinamik doğuşlu gezici siklonlardır. Türkiye’de de özellikle kış koşullarının şekillenmesinde etkili olurlar.

---

---

Diğer Cevaplara Gözat

Cevap :

Alçak Basınç (Siklon):

1013 mb’dan daha alçak olan basınca alçak basınç denir. Alçak basıncın görüldüğü yerlerde daima yükselici hava hareketlerivardır. Hava kütleleri basıncın azaldığı merkeze doğrudur. Yani alçak basınç alanlarında hava hareketlerinin yönü çevreden merkeze doğrudur ve buradan yükselir.

Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesinden dolayı, hava hareketinin yönünde sapmalar olur. Hava kütleleri Kuzey Yarımküre'de sağa, Güney Yarımküre’de sola doğru sapmaktadır.