Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümlecik farklı bir öğe görevindedir? A) ağaç çileklenmeden meyve vermez B) zamansız açan gül çabuk solar C) az söyleyen çok rahat eder D balta değmedik ağaç olmaz
Bu soruya açıklama yazılmamış..
Bu soruya 2 cevap yazıldı. Cevap İçin Alta Doğru İlerleyin.
İşte Cevaplar
Cevap : a. ağaç çileklenmeden meyve vermez.
b. zamansız açan gül çabuk solar.
c. az söyleyen çok rahat eder.
d. balta değmedik ağaç olmaz.
Diğer Cevaplara Gözat
b. zamansız açan gül çabuk solar.
c. az söyleyen çok rahat eder.
d. balta değmedik ağaç olmaz.
Diğer Cevaplara Gözat
Cevap :
Sözlükte yan cümlecik Nedir:
Yan cümlecik, bileşik cümlelerde ana cümlenin anlamını tamamlayan yardımcı unsurdur. Yan cümlecik; tek başına tam ve anlamlı bir cümle olabildiği gibi, fiilimsilerle oluşturulmuş ve kendi içinde yüklemi olmayan unsurlardan da meydana gelebilir. Türkçede başlıca dört tip yan cümlecik vardır:
dilek-şart kipi eki -se ile oluşturulanlar (şartlı)
ki bağlacı ile oluşturulanlar
iç içe cümleler
fiilimsiler ile oluşturulanlar (girişik).[Not 1]
Aşağıdaki örneklerde yan cümleciklerin altı çizilidir:
Erken gelirsen sinemaya gidebiliriz. (şartlı)
Çalışırsan başarırsın. (şartlı)
Görüyorum ki hepiniz hazırlanmışsınız. (ki'li)
Elma -ki en sevdiğim meyvedir- buralarda bol yetişir. (ki'li)
Annem "Neden sen de dışarıda oynamıyorsun?" diye sordu. (iç içe)
Bizi burada unuttunuz sanıyordum. (iç içe)
Yola çıkınca sizi haberdar ederiz. ("çıkınca" zarf-fiil)
Öğretmen, ödevini hakkıyla yapan öğrencileri ödüllendirdi. ("yapan" sıfat-fiil)
Ki bağlacı ile oluşturulmuş bazı cümlelerde yan cümleciği tespit etmek zor olabilir. Bu durumda cümle, "ki" bağlacı kaldırılarak yeniden düzenlenirse ve ana cümlenin yüklemi tespit edilirse, yan cümlecik kendini belli edecektir:
Duydum ki unutmuşsun gözlerimin rengini. (Gözlerimin rengini unuttuğunu duydum. "Duydum" yüklem.)
Notlar
1.^ Fiilimsiler, cümlede isim soylu sözcükler gibi kullanılan fiillerdir. Fiilimsiler ile oluşturulmuş olanlar , bazı kaynaklarda yan cümlecik kabul edilmezler.(Ergin 379-383)
Yan cümlecik, bileşik cümlelerde ana cümlenin anlamını tamamlayan yardımcı unsurdur. Yan cümlecik; tek başına tam ve anlamlı bir cümle olabildiği gibi, fiilimsilerle oluşturulmuş ve kendi içinde yüklemi olmayan unsurlardan da meydana gelebilir. Türkçede başlıca dört tip yan cümlecik vardır:
dilek-şart kipi eki -se ile oluşturulanlar (şartlı)
ki bağlacı ile oluşturulanlar
iç içe cümleler
fiilimsiler ile oluşturulanlar (girişik).[Not 1]
Aşağıdaki örneklerde yan cümleciklerin altı çizilidir:
Erken gelirsen sinemaya gidebiliriz. (şartlı)
Çalışırsan başarırsın. (şartlı)
Görüyorum ki hepiniz hazırlanmışsınız. (ki'li)
Elma -ki en sevdiğim meyvedir- buralarda bol yetişir. (ki'li)
Annem "Neden sen de dışarıda oynamıyorsun?" diye sordu. (iç içe)
Bizi burada unuttunuz sanıyordum. (iç içe)
Yola çıkınca sizi haberdar ederiz. ("çıkınca" zarf-fiil)
Öğretmen, ödevini hakkıyla yapan öğrencileri ödüllendirdi. ("yapan" sıfat-fiil)
Ki bağlacı ile oluşturulmuş bazı cümlelerde yan cümleciği tespit etmek zor olabilir. Bu durumda cümle, "ki" bağlacı kaldırılarak yeniden düzenlenirse ve ana cümlenin yüklemi tespit edilirse, yan cümlecik kendini belli edecektir:
Duydum ki unutmuşsun gözlerimin rengini. (Gözlerimin rengini unuttuğunu duydum. "Duydum" yüklem.)
Notlar
1.^ Fiilimsiler, cümlede isim soylu sözcükler gibi kullanılan fiillerdir. Fiilimsiler ile oluşturulmuş olanlar , bazı kaynaklarda yan cümlecik kabul edilmezler.(Ergin 379-383)