İşte Cevaplar
(tırnak işareti)
Diğer Cevaplara Gözat
Sözlükte tırnak işareti Nedir:
Tırnak işareti (") bir noktalama işaretidir. Çoğunlukla kelime veya kelime gruplarının bir başına bir de sonuna gelecek şekilde ikili olarak kullanılır. Tekli (bir çift) kullanımına denden denir.
Tırnak İşareti Yazım Kuralları
1. Kitapların ve yazıların adları ve başlıkları tırnak içine alınır:
Yahya Kemal'in bazı şiirleri “Kendi Gök Kubbemiz” adı altında yayımlandı.
2. Bir metin içerisinde başkalarından veya başka metinlerden aktarılan yazıların, sözlerin başına ve sonuna konur:
Atatürk "Yurtta sulh cihanda sulh." sözüyle barışa verdiği önemi dile getirmiştir.
Tilkiye "Tavuk kebabı yer misin?" diye sormuşlar; "Adamı güldürmeyin." demiş.
3. Metin içerisinde geçen bazı özel isimler vurgulanmak istendiğinde kullanılır:
Yıllardır "Varlık" dergisini büyük bir zevkle okurum.
4. Karşılıklı konuşmalarda kısa çizgi (-) işareti yerine kullanılabilir:
Bir yaz günü aslan su içip serinlemek amacıyla göl başına gelmiş. O sırada yaban domuzu da suya eğiliyormuş. Aslan: "Çekil bakalım da su içelim." diye kükremiş. "Ne demek çekil?" demiş yaban domuzu.
5. Cümle içinde geçen yabancı sözcükler tırnak içine alınır.
Köpeğin İngilizce karşılığı "dog"dur.
Tırnak İşaretinin Diğer Noktalama İşaretleriyle Birlikte Kullanımı
Ünlem, soru, nokta, virgül gibi noktalama işaretleri tırnak işaretinin içine, ayraç (parantez) işaretinin ise dışına konur.
Kurda "Neden boynun kalın?" demişler; "İşimi kendim görürüm de ondan." demiş.
Köpeksiz sürüye kurt iner (girer).
Ayraç ile tırnak işaretinin kullanılacağı yerlerin birbirine karıştırılması halinde anlama bakılır. Tırnak işareti içindeki sözcük ve cümleler çıkartıldığında anlam bozulurken ayraç içindeki sözcük ve cümleler çıkartıldığında anlam bozulmaz.
Hatasız (kusursuz) kul olmaz. Kusursuz sözcüğü çıkartıldığında cümle anlam kaybına uğramıyor.
Cahit Sıtkı'nın "Otuzbeş Yaş" adlı şiirini ilk kez ortaokulda okumuştum. Otuzbeş Yaş sözcük öbeği çıkartıldığında cümle anlamsızlaşıyor.
Tırnak içerisine alınmış sözcüklerden sonra gelen ekler ayrıyeten kesme işareti ile ayrılmaz ve tırnak ile ek arasında boşluk bırakılmaz.
Reşat Nuri Güntekin'in “Acımak”ını okumanızı tavsiye ederim.
Tırnak arasındaki ifade içerisinde yeniden tırnak kullanılması gerekirse tek tırnak (') kullanılır:
Annem kardeşime "Neden öğretmenine 'Annemler veli toplantısına katılamayacak.' dedin?" diye sordu.
Denden işareti
Alt alta yazılan satırlarda, tamamen aynı olan sözcük veya rakam yerine "denden" adı verilen (") işaret kullanılabilir.
İletişim Fakültesi
Tıp "
Hukuk "
Denden kullanımı genellikle gayrıresmî yazışmalarda tercih edilir. İşaret mümkünse tekrarlanan kelimenin tam ortasına denk gelecek şekilde konur.
Tırnak İşareti Nerelerde Kullanılır
1. Doğrudan alıntıları göstermek için kullanılır. Bir yazıda başkasından söz alınıp kullanılacaksa olduğu gibi aktarılan başkasının sözünün basma ve sonuna konur.
Örnek: “Birazdan atlılar Çiftekoyaklar ‘in başına varıp beklerler.” diye düşündü. (Murathan Mungan).
Not: Tırnak içindeki alıntının sonunda bulunan işaret (nokta, soru işareti, ünlem işareti vb.) tırnak içinde kalır:
“İzmir üzerine dünyada bir şehir daha yoktur! ” diyorlar. (Yahya Kemal Beyatlı)
2. Vurgulanmak istenen sözleri göstermek için kullanılır:
Örnek: Var mı böyle bir zaman, adı “şimdi” olan?
(Erendiz Atasü)
- Onların mutluluk kaleleri benim gibi “gerçekçiler” tarafından yıkılamayacak kadar sağlamdı. (Murathan Mungan)
3. Söylendiği şekilde yazıya aktarılmayan kişilerin sözleri tırnak içine alınmaz.
Örnek: Atatürk Türk olmanın mutluluğunu belirtmiştir.
4. Uzun alıntılarda her paragraf ayrı ayrı tırnak içine alınır.
Örnek: “Küçük salonun fes renginde, kalın, ağır perdeli penceresinden dışarı, muhteşem, parlak bir suluboya levhası gibi görünüyordu. Saf mavi bir sema… Çiçekli ağaçlar… Uyur gibi sessiz duran deniz… Karşı sahilde mor, fark olunmaz sisler altında dağlar, korular, beyaz yalılar…”
“Birden, üç dişi kalan buruşuk ağzını açtı. Esnedi. Bir mumya uzvu kadar sararmış, katılaşmış elini başına götürdü. Kahve rengindeki yemenisinin altında daha beyaz görünen saçlarına dokundu. Bir an düşündü.”
(Ömer Seyfettin; Bahar ve Kelebekler)
5. Bibliyografik künyelerde makale adları tırnak içinde verilebilir.
Örnek: Erlat, Jale (1996) “Emilie du Chatelet ve Mutluluk Düşüncesi”, Frankofoni, 11:139-150.
6. Parça içinde geçen edebî eser isimleri, bilimsel yayınların isimleri de özellikle birkaç kelimeden oluşuyorlarsa tırnak içinde gösterilirler.
Örnek: “Çalıkuşu”, “Babanız Atatürk”, “Otuz Beş Yaş”
7. Tırnak içinde yazılan başlıklardan sonra kesme işareti kullanılmaz.
Örnek: “Han Duvarlarım okudunuz mu?”
8- Gazetelerin, dergilerin başlıkları tırnak içinde yazılmaz.
Örnek: Hürriyet Varlık
Not: Tırnak içinde aktarılan sözün de içinde başka bir aktarma varsa o zaman söz içindeki aktarma tek tırnak içinde yazılır.
- Annesi oğluna, “Babana git, sana ‘Neden gelmedin’ diye sorarsa,annem göndermedi dersin,” dedi.