Belediyelerin Görevleri

Belediyelerin yetki ve görevlerinin tespitinde ülkelere ve zamana göre değişen ilkeler kullanılmaktadır. Bununla birlikte yetki veya görevlerin tasnifinde üç yoldan birine gidilmektedir: Genel yetki ilkesi, yetki ilkesi ve liste ilkesi. Genel yetki ilkesinde belediyeler ülkedeki asıl yönetim olarak algılanır ve başka kurum veya kuruluşlara verilmeyen ve yasal olarak yasaklanmayan bütün işlerde belediyelerin yetkili olduğu kabul edilir. Örneğin Almanya ve Hollanda bu tip ülkelerdir. Buna karşılık liste ilkesinde yasama organının açıkça yetkilendirdiği alanlarda faaliyet gösterebilirler. İngiltere buna örnektir. Liste ilkesine göre ise, belediyeler mevzuatta açıkça yer alan, tek tek sayılan (eski tabirle tadad edilen) işleri yapmaya yetkilidirler, bunun dışında bir yetkileri yoktur. Ülkemizde uzun süre yürürlükte kalan 1930 tarihli 1580 sayılı Belediye Kanunu genel yetki ve liste ilkesine göre hareket etmiştir. Yeni yasa ise genel yetki ve yetki ilkelerini benimsemiştir.

Bu anlayış çerçevesinde Yasanın 14. maddesinde belediyelerin müşterek nitelikte olmak şartıyla görevleri şu şekilde yer almaktadır:

1. İmar, su ve kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel alt yapı;
2. Coğrafî ve kent bilgi sistemleri;
3. Çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık;
4. Zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans;
5. Şehir içi trafik;
6. Defin ve mezarlıklar;
7. Ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar;
8. Konut;
9. Kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor;
10. Sosyal hizmet ve yardım, nikâh, meslek ve beceri kazandırma;
11. Ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi hizmetlerini yapar veya yaptırır.
12. Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 50.000'i geçen belediyeler, kadınlar ve çocuklar için koruma evleri açar.
13. Devlete ait her derecedeki okul binalarının inşaatı ile bakım ve onarımını yapabilir veya yaptırabilir, her türlü araç, gereç ve malzeme ihtiyaçlarını karşılayabilir;
14. Sağlıkla ilgili her türlü tesisi açabilir ve işletebilir;
15. Kültür ve tabiat varlıkları ile tarihî dokunun ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekânların ve işlevlerinin korunmasını sağlayabilir; bu amaçla bakım ve onarımını yapabilir, korunması mümkün olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa edebilir.
16. Gerektiğinde, öğrencilere, amatör spor kulüplerine malzeme verir ve gerekli desteği, her türlü amatör spor karşılaşmaları düzenler, yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece alan sporculara belediye meclisi kararıyla ödül verebilir.
17. Gıda bankacılığı yapabilir.

Yasanın güvence altına aldığı diğer hususlar ise belediyenin hizmet/görev alanı, hizmetlerin yerine getiriliş ve tarz ve usulüdür. Belediyenin görev, sorumluluk ve yetki alanı belediye sınırları içinde geçerlidir. Belediye meclisinin kararı ile mücavir alanlara da belediye hizmetleri götürülebilir. Belediyeler bu hizmetleri yerine getirirken belediyenin malî durumu ve hizmetin ivediliği dikkate alınır, hizmet vatandaşlara en yakın yerlerde ve en uygun yöntemlerle sunulur. Hizmet sunumunda özürlü, yaşlı, düşkün ve dar gelirlilerin durumuna uygun yöntemler uygulanır.