İşte Cevaplar
Cevap : Kısaca : İsimleri sayı yönünden tamlayan; yerlerini işaret eden; özelliklerini belli belirsiz olarak bildiren; onların özelliklerini soran sıfatların tümüne belirtme sıfatları denir.
Belirtme sıfatları varlıkların geçici özelliklerini bildirirler:
Bu adam, o adam, şuradaki adam, (herhangi) bir adam, bir (tane) adam, kaçıncı adam, hangi adam?...
Diğer Cevaplara Gözat
Belirtme sıfatları varlıkların geçici özelliklerini bildirirler:
Bu adam, o adam, şuradaki adam, (herhangi) bir adam, bir (tane) adam, kaçıncı adam, hangi adam?...
Diğer Cevaplara Gözat
Cevap : Beş çeşittir:
1. İşaret Sıfatları
2. Belgisiz Sıfatlar
3. Sayı Sıfatları
a. Asıl sayı sıfatları
b. Sıra sayı sıfatları
c. Kesir sayı sıfatları
d. Üleştirme sayı sıfatları
4. Soru Sıfatları
5. Ünvan Sıfatları
1. İŞARET SIFATLARI : Varlıkları işaret yoluyla belirten sıfatlardır. O çocuk, bu ev, karşıdaki okul, böyle insan, şöyle evlat….İşaret zamirleri ile işaret sıfatları birbirine karıştırılmamalıdır. Bu okulun tek memurudur. (Sıfat) / Bu, okulun tek memurudur. (Zamir) —– Böyle çocuk görmedim. (Sıfat) / Böylesini görmedim. (Zamir)
2. BELGİSİZ SIFATLAR: Varlıkları yarı belli bir biçimde belirten sıfatlardır. En çok kullanılanların şunlardır: Birçok kalem, bazı adamlar, birkaç öğrenci,, nice yıllar, bir gün, biraz para, pek çok araba, az yemek, her gün, falan şahıs, hiçbir insan, başka adam, herhangi bir yazar…
* “Bir” kelimesi kesinlik anlamı taşırsa sayı sıfatı olur. Kesinlik bildirmezse belgisiz sıfat görevini üstlenir. Bir çocuk / Bir gün gelirim elbet.
• “Birkaç, fazla, her, her bir, herhangi bir, hiçbir…” kelimeleri belgisiz sıfat olduğunda tamlanan tekil olur. Birkaç insan (Doğru) / Birkaç insanlar (Yanlış)
• “ Bazı, nice, bütün, tüm, başka…” kelimeleri belgisiz sıfat olduğunda tamlanan çoğul olur. Bazı insanlar (Doğru) / Bazı insan (Yanlış)
• “Birtakım” kelimesi “bazı” anlamına gelirse bitişik; bu anlama gelmezse ayrı yazılır. Birtakım insanlar, bunu hâlâ anlayamadı. / Okulumuz bu sene de bir takım elbise verdi.
• “Az, çok” kelimeleri isim, sıfat, zarf olarak kullanılabilir. Aza kanaat etmeyen, çoğu bulamaz. (İsim) / Çok çalıştım (Zarf) / Az para verdiler (Sıfat)
• “Çok” kelimesi –u ekini alarak belgisiz zamir olur. Öğrencilerin çoğu kaçtı.
3. SAYI SIFATLARI : Varlıkları sayı yoluyla belirten sıfatlara denir. Dörde ayrılır:
a)Asıl Sayı Sıfatları : Tam sayılarla yapılan sıfatlardır. Üç kişi, beş lira, yüz kalem…
* Her sayı kelimesi sıfat olmaz. Sıfat olabilmesi için ismi nitelemesi gerekir. Örnek : Altıyı üçe böl. (Her ikisi de isim) / Altı ekmeği üçe böl. (Birincisi sıfat, ikincisi isim)
* “Tek” ve “çift” kelimeleri de asıl sayı sıfatıdır. Örnek: Tek kişi, çift oda…
* Sayılar bazen başka kelimelerle birlikte sıfat olabilir: Beş kilo ceviz.
Sıfat
* Asıl sayı sıfatlarının nitelediği isimler çoğul eki alırsa topluluk anlamı kazanır: Üç Aylar, Yedi Cüceler….
b)Sıra Sayı Sıfatları: Varlıkların sırasını ve derecesini bildiren sıfatlardır. Asıl sayı sıfatlarının sonuna –(ı)ncı, -nci, -ncu, -ncü ekleri getirilerek yapılır. Yedinci hafta, birinci yıl…
“Sonuncu, ortanca, ilk, son” kelimeleri de sıra sayı sıfatı olarak kabul edilir: Sonuncu adam, ortanca çocuk, ilk sıra….
Sıra ve derece bildiren kelimeler bazen isim olur. Yarış birincisine bin altın verildi.
İsim
c)Üleştirme Sayı Sıfatları : Varlıkların ne şekilde paylaşıldığını bildiren sıfatlardır. Tam sayıların sonuna –ar, -er ekleri getirilerek yapılır: Onar lira, beşer yıl…
“Teker, çifter, yarımşar” kelimeleri de üleştirme sayı sıfatı olabilir: Çifter sıra, yarımşar pide…
-ar, -er eklerini alan kelimeler zarf olarak kullanılabilir: İçeriye teker teker girin.
Zarf
ç)Kesir Sayı Sıfatları: Bir bütünün eşit parçalarından belli bir bölümünü göstermeye yarayan sıfatlara denir.: ¼ ekmek, %25 pay, yarım elma, çeyrek altın…
Kesir bildiren kelimeler tamlanan durumunda kalırsa isim görevini üstlenir: Kazancımın üçte ikisini buna harcadım.
İsim
NOT : Bu sayı sıfatlarının dışında bir de “topluluk sayı sıfatı” dediğimiz bir sıfat daha vardır: Dördüz çocuk, ikiz bebek…
4. SORU SIFATLARI : İsimleri niteleyen soru kelimelerine soru sıfatı denir: Kaç adam? Kaçıncı sene? Nasıl bir kitap? Hangi okul? Ne gün? Neredeki İnsan?…
5. ÜNVAN SIFATLARI : Kişilerin mesleklerini, cinsiyetlerini, makamlarını, lakaplarını belirten sıfatlara denir. Bu sıfatlar sadece insan isimlerini niteler. Bazen isimden önce, bazen sonra gelir: İsmet Bey, Teğmen Kasım, Ali Amca, Hasan Paşa, Ahmet Reis, Doktor Malik, Ayşe Hanım, Çolak Nebi, Öğretmen Harun…
Ünvan bildiren kelimeler bazen isim göreviyle kullanılır: Kardeşim okuyup avukat olacak.(İsim) / Avukat Burhan, benim kardeşimdir. (Sıfat)
NOT :
1)Bir sıfat, birden fazla ismi niteleyebilir: Tatlı elmalar, şeftaliler, kirazlar…
Bu durumda anlatım bozukluluğu olmamalıdır: Tatlı elmalar, şeftaliler, kirazlar, limonlar (Yanlış)
2) Birden fazla sıfat bir ismi niteleyebilir: Tatlı, güzel, kırmızı elma…
1. İşaret Sıfatları
2. Belgisiz Sıfatlar
3. Sayı Sıfatları
a. Asıl sayı sıfatları
b. Sıra sayı sıfatları
c. Kesir sayı sıfatları
d. Üleştirme sayı sıfatları
4. Soru Sıfatları
5. Ünvan Sıfatları
1. İŞARET SIFATLARI : Varlıkları işaret yoluyla belirten sıfatlardır. O çocuk, bu ev, karşıdaki okul, böyle insan, şöyle evlat….İşaret zamirleri ile işaret sıfatları birbirine karıştırılmamalıdır. Bu okulun tek memurudur. (Sıfat) / Bu, okulun tek memurudur. (Zamir) —– Böyle çocuk görmedim. (Sıfat) / Böylesini görmedim. (Zamir)
2. BELGİSİZ SIFATLAR: Varlıkları yarı belli bir biçimde belirten sıfatlardır. En çok kullanılanların şunlardır: Birçok kalem, bazı adamlar, birkaç öğrenci,, nice yıllar, bir gün, biraz para, pek çok araba, az yemek, her gün, falan şahıs, hiçbir insan, başka adam, herhangi bir yazar…
* “Bir” kelimesi kesinlik anlamı taşırsa sayı sıfatı olur. Kesinlik bildirmezse belgisiz sıfat görevini üstlenir. Bir çocuk / Bir gün gelirim elbet.
• “Birkaç, fazla, her, her bir, herhangi bir, hiçbir…” kelimeleri belgisiz sıfat olduğunda tamlanan tekil olur. Birkaç insan (Doğru) / Birkaç insanlar (Yanlış)
• “ Bazı, nice, bütün, tüm, başka…” kelimeleri belgisiz sıfat olduğunda tamlanan çoğul olur. Bazı insanlar (Doğru) / Bazı insan (Yanlış)
• “Birtakım” kelimesi “bazı” anlamına gelirse bitişik; bu anlama gelmezse ayrı yazılır. Birtakım insanlar, bunu hâlâ anlayamadı. / Okulumuz bu sene de bir takım elbise verdi.
• “Az, çok” kelimeleri isim, sıfat, zarf olarak kullanılabilir. Aza kanaat etmeyen, çoğu bulamaz. (İsim) / Çok çalıştım (Zarf) / Az para verdiler (Sıfat)
• “Çok” kelimesi –u ekini alarak belgisiz zamir olur. Öğrencilerin çoğu kaçtı.
3. SAYI SIFATLARI : Varlıkları sayı yoluyla belirten sıfatlara denir. Dörde ayrılır:
a)Asıl Sayı Sıfatları : Tam sayılarla yapılan sıfatlardır. Üç kişi, beş lira, yüz kalem…
* Her sayı kelimesi sıfat olmaz. Sıfat olabilmesi için ismi nitelemesi gerekir. Örnek : Altıyı üçe böl. (Her ikisi de isim) / Altı ekmeği üçe böl. (Birincisi sıfat, ikincisi isim)
* “Tek” ve “çift” kelimeleri de asıl sayı sıfatıdır. Örnek: Tek kişi, çift oda…
* Sayılar bazen başka kelimelerle birlikte sıfat olabilir: Beş kilo ceviz.
Sıfat
* Asıl sayı sıfatlarının nitelediği isimler çoğul eki alırsa topluluk anlamı kazanır: Üç Aylar, Yedi Cüceler….
b)Sıra Sayı Sıfatları: Varlıkların sırasını ve derecesini bildiren sıfatlardır. Asıl sayı sıfatlarının sonuna –(ı)ncı, -nci, -ncu, -ncü ekleri getirilerek yapılır. Yedinci hafta, birinci yıl…
“Sonuncu, ortanca, ilk, son” kelimeleri de sıra sayı sıfatı olarak kabul edilir: Sonuncu adam, ortanca çocuk, ilk sıra….
Sıra ve derece bildiren kelimeler bazen isim olur. Yarış birincisine bin altın verildi.
İsim
c)Üleştirme Sayı Sıfatları : Varlıkların ne şekilde paylaşıldığını bildiren sıfatlardır. Tam sayıların sonuna –ar, -er ekleri getirilerek yapılır: Onar lira, beşer yıl…
“Teker, çifter, yarımşar” kelimeleri de üleştirme sayı sıfatı olabilir: Çifter sıra, yarımşar pide…
-ar, -er eklerini alan kelimeler zarf olarak kullanılabilir: İçeriye teker teker girin.
Zarf
ç)Kesir Sayı Sıfatları: Bir bütünün eşit parçalarından belli bir bölümünü göstermeye yarayan sıfatlara denir.: ¼ ekmek, %25 pay, yarım elma, çeyrek altın…
Kesir bildiren kelimeler tamlanan durumunda kalırsa isim görevini üstlenir: Kazancımın üçte ikisini buna harcadım.
İsim
NOT : Bu sayı sıfatlarının dışında bir de “topluluk sayı sıfatı” dediğimiz bir sıfat daha vardır: Dördüz çocuk, ikiz bebek…
4. SORU SIFATLARI : İsimleri niteleyen soru kelimelerine soru sıfatı denir: Kaç adam? Kaçıncı sene? Nasıl bir kitap? Hangi okul? Ne gün? Neredeki İnsan?…
5. ÜNVAN SIFATLARI : Kişilerin mesleklerini, cinsiyetlerini, makamlarını, lakaplarını belirten sıfatlara denir. Bu sıfatlar sadece insan isimlerini niteler. Bazen isimden önce, bazen sonra gelir: İsmet Bey, Teğmen Kasım, Ali Amca, Hasan Paşa, Ahmet Reis, Doktor Malik, Ayşe Hanım, Çolak Nebi, Öğretmen Harun…
Ünvan bildiren kelimeler bazen isim göreviyle kullanılır: Kardeşim okuyup avukat olacak.(İsim) / Avukat Burhan, benim kardeşimdir. (Sıfat)
NOT :
1)Bir sıfat, birden fazla ismi niteleyebilir: Tatlı elmalar, şeftaliler, kirazlar…
Bu durumda anlatım bozukluluğu olmamalıdır: Tatlı elmalar, şeftaliler, kirazlar, limonlar (Yanlış)
2) Birden fazla sıfat bir ismi niteleyebilir: Tatlı, güzel, kırmızı elma…
Cevap : Örnekler:
“Bu evi biz aldık.” cümlesinde evin yakın olduğu;
“Şu evi biz aldık.” cümlesinde biraz uzak;
“O evi biz aldık.” cümlesinde çok uzak ya da, sözü edilen bir evin olduğu anlaşılır.
Birtakım yanlış fikirleri vardı.
Hiçbir öğrenci gelmemişti.
Bütün kitapları aldı.
Her yer tertemizdi.
Bir gün bu iyiliğinizi ödeyeceğim.
Nasıl filmleri seversin?
Kaçar lira ayırmamız gerekiyor?
Hangi soruyu çözemedi?
Yedinci öğrenci gelsin.
“Bu evi biz aldık.” cümlesinde evin yakın olduğu;
“Şu evi biz aldık.” cümlesinde biraz uzak;
“O evi biz aldık.” cümlesinde çok uzak ya da, sözü edilen bir evin olduğu anlaşılır.
Birtakım yanlış fikirleri vardı.
Hiçbir öğrenci gelmemişti.
Bütün kitapları aldı.
Her yer tertemizdi.
Bir gün bu iyiliğinizi ödeyeceğim.
Nasıl filmleri seversin?
Kaçar lira ayırmamız gerekiyor?
Hangi soruyu çözemedi?
Yedinci öğrenci gelsin.