İşte Cevaplar
Cevap : Bir kişi, eser ya da konuyu doğru ve yanlışlarını göstererek anlatmak amacıyla yazılan metin türüne Eleştri denmektedir.
Eleştiri, bir kişi, eser ya da konuyu doğru ve yanlışlarını göstererek anlatmak amacıyla yazılan kısa metinlerdir. Sanat, edebiyat, düşünce eserlerini hem öz hem yapı yönünde açıklayan, başarılı ve başarısız ya da değerli ve değersiz yönlerini gösteren, bunları örneklerle somutlayıp belirten yazıdır.
2. Eleştiri türü bilimsel yazılar arasında değerlendirilir.
3. Eleştiri yazılarında tarafsızlık esastır.
4. Eleştiri yazılarında anlatım açık ve sadedir.
5. Eleştiri yazıları diğer türlerde olduğu gibi bir plan ile yazılır.
6. Eleştiri yazılarında düşünceyi geliştirme yollarından yararlanılır.
a) Ruhbilimsel eleştiri:
Bu yöntemde ele alınan eser, yazıldığı ya da işlediği devrin şartlarına, yazarın hayatına, eğitim, görüş açısı gibi özelliklerine göre değerlendirilir. Bu eleştiri yönteminde eserden çok yazar ele alınıp incelenir. Yazarın istek ve beklentileri, yetişme şartları, sosyal durumu gibi özelliklerinin eserine yansımaları irdelenir. Örneğin Serveti Fünun dönemi sanatçılarının eserlerinde toplumsal meselelere yer vermemeleri yazarların baskıcı bir ortamda yetiştiği gerçeği ile açıklanmaya çalışılır.
b) Sosyolojik eleştiri (Tarihsel):
Bu eleştiri türünde ele alınan eser bir laboratuvar ortamında deneysel çalışma yapılıyormuş gibi açıklanır, sınıflandırılır ve hakkında kati hükümler verilir. Eleştiri edebi eserin sosyal şartlardan doğduğu anlayışı ile değerlendirilir. Örneğin Dada akımının eserleri umudunu kaybetmiş, yozlaşmış bir toplumda ortaya çıkabilecek doğal bir sonuç olarak saçma ve kuralsız görülür.
c) Göreceli eleştiri:
Bu eleştiri anlayışında eser eleştirmenin keyfiyetine göre değerlendirilir. Bilimsellik ikinci plandadır. Eleştiride bir sınır çizilmez. Aynı eserin farklı zamanlarda hem başarılı hem de başarısız değerlendirildiği bile olur. Öyle ki bazı eleştirmenler sanat arkadaşları ile aralarının açılmaları ardından eleştirel tutumunu değiştirebilmektedir. Bu anlayış eserlerin değerlendirilmesinde kargaşaya yol açmaktadır.
d) İzlenimci eleştiri:
Bu eleştiri anlayışında eleştirmen sanata ve edebiyata değişmez yargılar ile bakılmasına karşıdır. Nasıl insanın istek ve beklentileri, davranışları, zevkleri vb. değişiyor ise eleştiri tutumu da değişmelidir görüşü savunulur. Her edebi eser yazıldığı ve okunduğu dönemde bıraktığı etkiye göre değerlendirilir. Ortaya konan değer değişmez değildir. Yazarın aynı esere karşı bugün hissettiği duyguları ileriki bir dönemde de aynen hissetmesi olanaksızdır. Bu anlayışta bir eser kalıcı bir güzelliğe sahip değildir. Önemli olan eserin okunduğunda insanda bıraktığı zevk duygusudur.
e) (İçerik)Yapısal eleştiri:
Her insanı oluşturan organik bağlar nasıl birbirinden ayrı ise her eserin yapısal bütünlüğü de farklı farklıdır. Eleştiride eser bu özgün yapı içinde değerlendirilir. Eleştirmen edebi eserin kurgusal yapısını ortaya çıkarmakla uğraşır. Yazarın oluşturduğu edebi evreni sergilemek ile uğraşır. Asıl uğraş eserin nasıl yazıldığını belirlemektir.
Diğer Cevaplara Gözat
Eleştiri, bir kişi, eser ya da konuyu doğru ve yanlışlarını göstererek anlatmak amacıyla yazılan kısa metinlerdir. Sanat, edebiyat, düşünce eserlerini hem öz hem yapı yönünde açıklayan, başarılı ve başarısız ya da değerli ve değersiz yönlerini gösteren, bunları örneklerle somutlayıp belirten yazıdır.
Eleştirinin Özellikleri
1. Eleştiri yazılarında yazar nesnel bir dil kullanır.2. Eleştiri türü bilimsel yazılar arasında değerlendirilir.
3. Eleştiri yazılarında tarafsızlık esastır.
4. Eleştiri yazılarında anlatım açık ve sadedir.
5. Eleştiri yazıları diğer türlerde olduğu gibi bir plan ile yazılır.
6. Eleştiri yazılarında düşünceyi geliştirme yollarından yararlanılır.
Eleştirinin Türleri
a) Ruhbilimsel eleştiri:
Bu yöntemde ele alınan eser, yazıldığı ya da işlediği devrin şartlarına, yazarın hayatına, eğitim, görüş açısı gibi özelliklerine göre değerlendirilir. Bu eleştiri yönteminde eserden çok yazar ele alınıp incelenir. Yazarın istek ve beklentileri, yetişme şartları, sosyal durumu gibi özelliklerinin eserine yansımaları irdelenir. Örneğin Serveti Fünun dönemi sanatçılarının eserlerinde toplumsal meselelere yer vermemeleri yazarların baskıcı bir ortamda yetiştiği gerçeği ile açıklanmaya çalışılır.
b) Sosyolojik eleştiri (Tarihsel):
Bu eleştiri türünde ele alınan eser bir laboratuvar ortamında deneysel çalışma yapılıyormuş gibi açıklanır, sınıflandırılır ve hakkında kati hükümler verilir. Eleştiri edebi eserin sosyal şartlardan doğduğu anlayışı ile değerlendirilir. Örneğin Dada akımının eserleri umudunu kaybetmiş, yozlaşmış bir toplumda ortaya çıkabilecek doğal bir sonuç olarak saçma ve kuralsız görülür.
c) Göreceli eleştiri:
Bu eleştiri anlayışında eser eleştirmenin keyfiyetine göre değerlendirilir. Bilimsellik ikinci plandadır. Eleştiride bir sınır çizilmez. Aynı eserin farklı zamanlarda hem başarılı hem de başarısız değerlendirildiği bile olur. Öyle ki bazı eleştirmenler sanat arkadaşları ile aralarının açılmaları ardından eleştirel tutumunu değiştirebilmektedir. Bu anlayış eserlerin değerlendirilmesinde kargaşaya yol açmaktadır.
d) İzlenimci eleştiri:
Bu eleştiri anlayışında eleştirmen sanata ve edebiyata değişmez yargılar ile bakılmasına karşıdır. Nasıl insanın istek ve beklentileri, davranışları, zevkleri vb. değişiyor ise eleştiri tutumu da değişmelidir görüşü savunulur. Her edebi eser yazıldığı ve okunduğu dönemde bıraktığı etkiye göre değerlendirilir. Ortaya konan değer değişmez değildir. Yazarın aynı esere karşı bugün hissettiği duyguları ileriki bir dönemde de aynen hissetmesi olanaksızdır. Bu anlayışta bir eser kalıcı bir güzelliğe sahip değildir. Önemli olan eserin okunduğunda insanda bıraktığı zevk duygusudur.
e) (İçerik)Yapısal eleştiri:
Her insanı oluşturan organik bağlar nasıl birbirinden ayrı ise her eserin yapısal bütünlüğü de farklı farklıdır. Eleştiride eser bu özgün yapı içinde değerlendirilir. Eleştirmen edebi eserin kurgusal yapısını ortaya çıkarmakla uğraşır. Yazarın oluşturduğu edebi evreni sergilemek ile uğraşır. Asıl uğraş eserin nasıl yazıldığını belirlemektir.
Diğer Cevaplara Gözat
Cevap :
Bir kişi, eser ya da konuyu doğru ve yanlışlarını göstererek anlatmak amacıyla yazılan kısa metinlere ELEŞTİRİ adı verilir.
Eleştiri ( Tenkit); bir sanat ya da düşünce eserini tanıtırken, zayıf ve güçlü yönlerini belirtme, bir yazarın gerçek değerini yansıtma amacıyla yazılmıştır.
Hedeflenen öğeyi doğru ve yanlış yönleriyle tanıtmayı amaçlayabileceği gibi, bu öğenin doğru tanıtılmasını sağlamayı ve bir değerlendirmeyi de hedef alabilir. Edebiyat sorunlarını ve yapıtlarını konu alan inceleme, yorum veyadeğerlendirme olarak da tanımlanabilir.
Bir kişi, eser ya da konuyu doğru ve yanlışlarını göstererek anlatmak amacıyla yazılan kısa metinlere ELEŞTİRİ adı verilir.
Eleştiri ( Tenkit); bir sanat ya da düşünce eserini tanıtırken, zayıf ve güçlü yönlerini belirtme, bir yazarın gerçek değerini yansıtma amacıyla yazılmıştır.
Hedeflenen öğeyi doğru ve yanlış yönleriyle tanıtmayı amaçlayabileceği gibi, bu öğenin doğru tanıtılmasını sağlamayı ve bir değerlendirmeyi de hedef alabilir. Edebiyat sorunlarını ve yapıtlarını konu alan inceleme, yorum veyadeğerlendirme olarak da tanımlanabilir.