Cevap : Öncelikle metnin ne amaçla yazıldığına bakmak, daha sonra onun dil – anlatım özellikleri üzerinde durmak ve konusunu belirlemek gerekir. Bu üç özellik, zaten metnin türünü anlamamızı sağlar. Bunlarla birlikte olay örgüsü var mı, düşünce yazısı mı yoksa olay yazısı mı, nesnel mi öznel mi gibi sorular sorarak eserin hangi metin türünde olduğu anlaşılabilir.

Metnin türünü bulmak için ipuçları:

1. Roman: Okuduğumuz metin uzun kelimeler ve betimlemeler içeriyorsa ve anlatılan olaylar gerçek olabilecek olaylar ise bu metin roman türüne ait olan bir metindir.
2. Hikaye: Okuduğumuz metinde gerçek olabilecek olaylar kısa ve sade bir dil ile anlatılıyorsa bu metin bir hikayedir.
3. Masal: Okuduğumuz metin gerçek olmayan karakterlerin yaşadıklarını anlatıyorsa bu metin bir masaldır.
4. Destan: Okuduğumuz metinde gerçek olamayacak kadar özel güçleri olan karakterler var ise bu bir destan metnidir.
5. Deneme: Okuduğumuz metin günlük konuşma dili ile yazılıyor ve bir düşünme şeklini belirtiyorsa bu bir deneme metnidir.
6. Günlük: Okuduğumuz metin yazarın gün gün yaşadıklarını anlatıyorsa bu metin günlük türünden bir metindir.
7. Anı: Okuduğumuz metinde yazar yaşadığı bir olayı veya bir kişi ile görüşmesini anlatıyorsa bu bir anı metnidir.
8. Gezi Yazısı: Okuduğumuz metinde yazar gezip gördüğü yerleri anlatıyorsa bu bir gezi yazısıdır.
9. Biyografi: Okuduğumuz metinde yazar, başka birinin hayatını anlatıyor ise metin biyografi türündendir.
10. Otobiyografi: Okuduğumuz metinde yazar, kendi hayatını anlatıyor ise metin otobiyografi türündendir.
11. Makale: Yazar bilgi vermeyi amaçlıyor ve fikirlerine birer kanıt sunuyorsa metin makale türündendir.
12. Fıkra: Yazar bilgi vermeyi amaçlıyor ancak fikirlerine bir kanıt sunmuyorsa metin fıkra türündendir.
13. Eleştiri: Okuduğumuz metinde yazar birinin ya da bir fikrin yanlış yönlerini ve doğru yönlerini anlatıyorsa bu metin bir eleştiri metnidir.
14. Röportaj: Okuduğumuz metinde anlatılanlar soru ve cevap şeklinde ilerliyorsa bu metin bir röportaj metnidir.

---

---

Diğer Cevaplara Gözat