Komedi Tanımı

1. tiyatro. Güldürü.
2. Gülmeye neden olan olay veya olaylar.
3. mecaz. Yalan ve yapmacık söz veya davranış.
4. komedi   Fr. Comédie : İnsanların ve olayların gülünç taraflarını ortaya koyan sahne eseri. (bk. Acıklı k. Baletli k. Büyükler k. Çoban k. Eski klasik k. Lirik k. Orta klasik k. Parçalı k. Sınıf k. Son klasik k. Tarih k. Töre k.) (KOMEDİLİ, Comique).

Komedi Nedir

Komedi: kişilerin,olay ve adetlerin gülünç,eglendirici,yönlerini göstermek amaciyla ders vermeyi ve hoşça vakit geçirtmeyi hedef edinen tiyatro çeşididir.
 
Dalkavukluk (çıkar sağlamak için birine aşırı saygı gösteren kimse), korkaklık, cimrilik, dalgınlık, ukalalık gibi insanlar için birer kusur olan huy ve alışkanlıklar dev aynasında büyütülerek ve abartılarak seyirciyi güldürecek tarzda sahneye konulur. Bu kusurlar derece derece pek çok insanda bulunduğundan bir bakıma seyirciyi kendi kendine güldürmüş olur. böylece seyirciye ince bir ders vermek istenir.
 
Komedilerde de konu, çevre, zaman birliği (üç birlik kuralı)benimsenmiştir. Konuları günlük hayattan alınan komedilerde kahramanlar rasgele kişilerdir. Çevre belli bir yerdir. Trajedilerin aksine kaba şakalar,kelime oyunları, kötüleyici imalar önemli yer tutmuştur. molier’in komedileri üslup bakımından daha topludur.
 

Komedi Çeşitleri

Her zaman ve her yerde rastlanan insan kusurlarını belli tiplerde göstererek gülünç eden komedilere “karakter komedi”, belli bir toplumu ve ya bütün insanlığı alarak bozuk ve aksak yanlarını hicveden komedilere “töre komedisi”, edebi hicvin sahneye uygulanmış şekline “yergi komedisi”, bir derinliği olmayan, sırf güldürmek için yazılan komedilere de “entrika komedisi” denir.

1. Entrika komedisi

Belli bir entrika üzerine kurulmuş bulunan komedilerdir. Dış aksiyona dayanır, herhangi bir psikolojik ve moral değeri olmayan hafif, neşeli eserlerdir. Entrika komedisine şu örnekler verilebilir:
Yanlışlıklar Komedyası (Shakespeare), capin’in Dolapları (Moliere)

2. Karakter Komedisi

Çeşitli devirlerin ve ülkelerin insanlarındaki ortak karakter özelliklerinin aksayan yanlarını, çirkinliklerini gülünç tablolar halinde sergiler. Bu türün en güzel örneklerini Moliere vermiştir.

3. Töre komedisi

Herhangi bir çağın veya yörenin, herhangi bir topluluğun gülünecek duruma gelmiş olan örf ve adetlerini konu edinir. İşlerliğini kaybetmiş bulunan batıl inançlar ve duyuşlar, bu komedi türünün temel malzemesidir. Örneğin Şair Evlenmesi (Şinasi), Gülünç Kibarlar (Moliere), Eşek Arıları (Aristophanes), Müfettiş (Gogol)

4. Hissi komedi

Seyirciyi bir yandan duygulandırırken diğer yandan güldürmeyi gaye edinen komedi türüdür. Duygu birinci planda, güldürücü motifler ikinci plandadır. Çağımızda en yaygın komedidir.

5. Fars

Basit güldürme unsurlarından faydalanan ve az sayıda kişilerle temsil edilen komedilerdir. Yer yer şarkılarla süslenir. Fars türü komedilere daha çok orta çağda rastlanır.

6. Vodvil

Entrika komedisinin biraz daha basit ve biraz daha hızlı şeklidir. Karmaşık bir örgüye sahiptir, temel gayesi güldürmektir.

7. Skeç

Bir kaç dakikalık bölümlerden meydana gelen kısa oyunlara denir. Daha ziyade kabare ve gazinolarda temsil edilir. Günümüzde radyo ve televizyonlarda da bu tür oyunlara rastlamak mümkündür.

8. Satir

Taşlama yönü ağır basan komedilere denir. Günün sosyal ve politik olayları ile bu olaylarda yer alan kişiler, komik özellikleriyle ele alınarak taşlanır.

Fars  (Tiyatro) : Basit güldürme unsurlarından faydalanan ve az sayıda kişilerle temsil edilen komedilerdir. Yer yer şarkılarla süslenir. Fars türü komedilere daha çok orta çağda rastlanır.

Fars: Komedyaya altlaşık oyun türü. Tragedya üçlemesinden sonra güldürülü art oyun olarak yer alan satyr oyunları uzantısında, orta çağ dinsel tiyatrosunda art oyun olarak ortaya çıkmış olan Fars'ın türsel kökenleri, Eski Yunan'da Dor Farsı ile Eski Roma'da Atellan Farsı'na kadar götürülebilir; açık saçık halk doğaçlamalarında, grotesk kalıp tiplere ve gündelik yaşamın gülmece dolu havasına dayanan Atellan güldürüsü, Fars'ın önbiçimi olarak alınabilir. Komedyanın tersine, gülünç-olanı fiziksel eylem ve durumlardan çıkaran; kalıplaşmış durumların, çeşitli kavga sahnelerinin fantezi dolu çeşitlemelerini içeren, stereotip oyun kişilerine dayanan, dil oyunlarıyla eylemi yürütülen Fars, tuluat tiyatrosunun başlıca oyun türüdür. Fars'ın içeriği gülünç durumlara dayanır; Fars'ın özünü gülünç-olan oluşturur. Gülünç-olan, komedyadaki gibi, komik olan dolayısıyla düşündürmeye değil, salt güldürmeye yol açar. Bu nedenle, Fars durumları ile Fars oyun kişileri, abartılmıştır; olaylar dizisi, fiziksel eylem biçiminde yer alır; öykü hızla yürür; olaylarda, durum ya da eylemde rastlantısallık, kurallıkmış gibi kendini ortaya koyar. Fars'ın yalnızca güldürmece olarak değil, eleştiri yüklü güldürmece ya da polemik aracı olarak yer aldığı da görülür. 15. yüzyıldan sonra bütün Avrupa'da yayılmış olan Fars, İspanya'da entremes biçiminde varolmuş, Alman romantik tiyatrosunda taşlama ve parodi amaçlı kullanılmış, 19. yüzyıl Fransız tiyatrosunda vodvil ve fars-komedya biçiminde yaygınlık kazanmış, 20. yüzyılda güldürü tiyatrosuyla eşanlamlı kullanılmaya başlanmış, saçma tiyatrosunda saçma Fars, tragifars ya da grotesk Fars özelliğini kazanmıştır.