Çanak-Çömleksiz Neolitik Çağ (M.Ö. 10.000- 7200/7000)

1. Çanak-Çömleksiz Neolitik Çağın başlangıcı, avcı- toplayıcı ve göçebe topluluklarının yerleşik düzene geçmeleri ve besin üretmeye başlamaları gibi insan yaşamındaki iki önemli gelişme ile olur.
2. Yerleşik düzene geçilmesini gerekli kılan temel özellik besin üretiminin başlamasıdır. Bu gelişmede, tahılların (buğday türleri, arpa, çavdar gibi), baklagillerin (nohut, bezelye, fasulye gibi) tarıma alınması; koyun, keçi,  domuz ve olasılıkla sığır besiciliğine başlanır. 
3. Yerleşik yaşam, geçici barınaklar yerine sürekli oturulan konutlar inşasını gerektirir. İhtiyaç duyulduğundan bu yapılara giderek işlikler ve besin depolama alanları eklenir. Bu çağın ikinci evresinde yapılar belli bir plana göre şekillenen, mimari elemanlara sahip günümüz köy yerleşimlerine benzer ölçülere dönüşür.
4. Bu çağ kendi içinde Çanak-Çömleksiz Neolitik A (M.Ö. 8200/ 8000 e kadar süren) ve Çanak-Çömleksiz  Neolitik B ( M.Ö. 7000 kadar süren) olmak üzere iki evreye ayrılır.