Cevap : Osmanlı devletinin karşı safhında yer alan itilaf devletleri şunlardır:
İngilizler
Fransızlar
Anzaklar
Britanya Kuvvetleri.
Özellikle ingilizler, sömürgelerinden elde ettikleri ordularla Osmanlı devletine karşı savaşmışlardır. 

Osmanlı ordusunun dahil olduğu itilaf devletleri ise şunlardır:
Osmanlı Ordusu
Alman Ordusu
Hint Ordusu
Kanada Güçleri
Avustralya ve Yeni Zelanda orduları



Çanakkale Savaşı, I. Dünya Savaşı sırasında 1915-1916 yılları arasında Gelibolu Yarımadası’nda Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında yapılan deniz ve kara muharebelerine denir.

Osmanlı Ordusu :Osmanlı ordusu, I. Balkan Savaşı’nda büyük bir yenilgiye uğramıştı. Bu nedenle yeniden organize olmaya ve reforma ihtiyacı vardı. Bu nedenle, Osmanlı Hükümeti 1913 yılında Almanya’dan askeri ıslah heyeti talep etti. Alman genelkurmayı da, bu iş için tanınmış generallerinden Liman Von Sanders’i görevlendirerek Anadolu’ya gönderdi.I. Dünya Savaşı’nın başladığı günlerde, Osmanlı ordusu 36 tümenden oluşan 3 orduluk bir güçtü. Seferberlik ilanından sonra ordu 43 tümene çıkarıldı.

Çanakkale Savaşında savaşan orduları şöyle
Osmanlı Ordusu
Alman Ordusu
İngiliz Ordusu
Fransız Ordusu
Hint Ordusu
Kanada Güçleri
Avustralya ve Yeni Zelanda orduları

Alman Ordusu
Alman ordusu, 1914’te dünyanın en güçlü, en etkili ordusu olarak tanınıyordu. Kısa bir dönem mecburi askerlikten sonra uzun süreli ihtiyat görevi yapan erkeklerden oluşuyordu. Çok sayıda deneyimli üst rütbeli subayların eğittiği bu ordu, disiplini ve işleyişiyle de dikkatleri çekiyordu.

İngiliz Ordusu
20. yüzyılın başında İngiliz ordusu, gönüllü ve düzenli askerlerden oluşan küçük bir güçtü. Boer Savaşı’ndan sonra İngiliz Savaş Bakanı Richard Haldane, yabancı bir ülkede savaş ihtimaline karşı Britanya Seferi Kuvvetleri’ni (BEF) oluşturdu. Ağustos 1914’te, 250.000 askerden oluşan İngiliz ordusunun 120.000’i, Britanya Seferi Kuvvetlerine aitti.

Fransız Ordusu
1914 Ocak ayında Fransız ordusu 777.000 Fransız ve 46.000 koloni askerinin oluşturduğu 47 tümenlik bir güçtü. 21 bölgesel kolordu biçiminde teşkilâtlanmış; süvari ve topçu birlikleriyle donatılmış bu gücün büyük bölümü Fransa’nın doğu sınırında yerleşikti.

Avustralya ve Yeni Zelanda orduları
Avustralya Parlamento üyeleri seçmenlerce seçiliyor, federal hükümet bir İngiliz Genel Vali tarafından atanıyordu. Avustralya ordusu 1901’de kuruldu. Başta küçük bir güçtü, kısa zamanda gönüllülerden oluşan düzenli bir ordu hâlini aldı.

Hint Ordusu
Hint Ordusu, Lord Kitchener tarafından, ordu komutanı olduğu 1902-1909 yılları arasında, 10 tümene ayrılmış 155.000 ile 80.000 kişilik bir iç güvenlik güçlerinden oluşturulmuştu. Piyade ve süvarinin dörtte biri, topçunun da tamamı İngilizlerden oluşuyordu.

Kanada Güçleri
1914’te Kanada, özellikle liman bölgelerini korumak amacıyla 3000 kişilik bir düzenli ordu bulunduruyordu. Bu ordu, gönüllü milis güçlerinden oluşuyordu. Savaş çıkma olasılığına karşı Kanada hükümeti, 1914 yazında Kanada Seferi Kuvvetleri’ne asker toplama kararı aldı. Ekim 1914’te 30.000 Kanada askeri İngiltere’ye eğitime geldi.

Çanakkale’de Kimler Savaştı?
Her yıl 18 Mart günü yaklaştığında gazetelerde, televizyonlarda, kapalı salon toplantılarında, camilerde vs. Çanakkale Savaşı’nın konuşulduğu her ortamda bu savaşın öneminden, 250.000 şehit verdiğimizden, savaşta şehit olan askerlerimizin kahramanlığından söz edilir. Çanakkale’de savaşan ve şehit olan askerler hakkında kalıplaşmış bir ifadeyle “Türk’üyle, Arap’ıyla, Kürt’üylevs. tüm vatan evlatları birlikte kahramanca savaştılar…”sözleri söylenir.

Yukarıda özetlediğimiz konuşmaların çok büyük bölümü doğrudur. Gerçekten, Çanakkale Savaşı, çok önemlidir. Bu savaş nedeniyle 1. Dünya Savaşı, çok daha uzun sürmüştür. Savaş sonunda Türk Ordusu’nun kazandığı zaferden ötürü Çarlık Rusya’sı yıkılmıştır. Çanakkale’de askerlerimiz kahramanca savaşmıştır. Dünyaya kahramanlık örnekleri vermişlerdir. Ancak, 250.000 şehit sayısı ile“Türk’üyle, Arap’ıyla, Kürt’üylevs. tüm vatan evlatları birlikte kahramanca savaştılar…”sözlerinde çok önemli oranda yanlış vardır.

Öncelikle şunu belirteyim ki; Hiçbir millete, hiçbir etnik gruba karşı kesinlikle önyargım yoktur. Tüm ülkücüler gibi ben de “Yaradılanı Yaratan’dan ötürü sevmek” anlayışına sahibim. Bu yazıyı yazmaktaki amacım, Çanakkale Savaşı hakkında gerçeklerin bilinmesine, herkesin hakkının teslim edilmesine hizmet etmek ve  herkesin (babam da olsa) hak etmediği bir payeye sahip olmasına engel olmaya çalışmaktır.

Çanakkale’de kimlerin savaştığını tespit edebilmek için başvurulacak en sağlam kaynak Genelkurmay Başkanlığı arşivleridir. Genelkurmay arşivlerine göre Çanakkale Savaşı’nda asker zayiatımız yaklaşık olarak 250.000’dir. Ancak, bu sayının hepsi şehit değildir. Çanakkale Savaşı’nda şehit olan Türk askeri sayısı 57.000 civarındadır. 250.000 zayiatın geri kalanı yaralı, esir, kayıp ve hastalıktan ölenlerden oluşmaktadır.

Şehit olan 57.000 askerin 48.148 adedi Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yer alan iller nüfusuna kayıtlıdır. Bu demek oluyor ki, Çanakkale Savaşı’nda şehit olan askerlerin yaklaşık %15’i bugün sınırlarımız dışında kalan ülkelerde yaşayan insanlardan oluşmaktadır. Bu şehitlerin hepsinin Arap olması mümkün değildir. Bir kısmı Arap olsa dahi çok önemli bir bölümü Kerkük, Musul, Halep vb. yerler nüfusundan olan Türklerden oluştuğu kanaatini taşıyorum. Bu kanaate varmama sebeb olan husus ise 1. Dünya Savaşı’nda Arapların genellikle İngilizlerle birlikte Osmanlı’ya karşı savaşmış olmalarıdır.

Türkiye sınırları nüfusuna kayıtlı 48.148 şehidin illere ve bölgelere göre dağımı da Çanakkale’de kimlerin savaştığına ilişkin çok önemli bilgiler vermektedir. 48.148 şehidin illere göre dağılımı çok yer tutacağından sadece bölgelere göre dağılımını vermekle yetineceğim.

Bölge Adı  Şehit Sayısı    Oranı
Marmara Bölgesi  13.785  %29
Ege Bölgesi  10.906  %23
Akdeniz Bölgesi    3.400  %7
İç Anadolu Bölgesi    9.986  %21
Karadeniz Bölgesi    8.247  %17
Doğu Anadolu Bölgesi    832  %2
Güneydoğu Anadolu Bölgesi    992  %2

Yukarıda görüldüğü üzere Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan şehit olan askerlerin oranı oldukça düşüktür. Bu bölgelerden şehit olan askerlerin nüfusa kayıtlı oldukları illere bakıldığında bunların da önemli oranda bu bölgelerde yaşayan Türk kökenli insanlarımız olması kuvvetle muhtemel görünmektedir.

---

---

Diğer Cevaplara Gözat