Sözlükte Hattat Nedir:
Güzel yazi sanati. Her alfabenin değişik yazilişlari vardir. Bu değişik yaziliş şekilleri, hattatlik sanatini (ya da hat sanati) meydana getirir. Böyle bir sanata en uygun alfabe, arap alfabesi olduğu için, bu yazi ile güzel el yazilari yazmak osmanlilarda ve doğu islâm dünyasinda başlica el sanatlarindan biri haline gelmiştir. Osmanlilar devrinde hattatlik, bütün doğu islâm dünyasi hattatliğindan çok ileri gitmiş ve sanat eseri olacak değerde pek çok eserler veren hattatlarimiz yetişmiştir. Hattatlikta, eski harflerle kullanilan yazi çeşitleri şunlardir: Celî (her çeşit yazinin uzaktan okunacak kadar irice olani). Kufi (harflerin köşeleri gönyeli olarak ve daha çok enlilemesine uzantilarak yazilan, islâmliğin ilk devirlerinde icat edilmiş bir yazi çeşidi). Nesih (kuranlarin yazilişinda, basma kitaplarda kullanilan derli toplu yazi). Divanî (fermanlarda kullanilan süslü yazi). Rika (el yazisi ola tak kullanilan çok sade yazi şekli). Sülüs (levhalarda, kitabelerde kullanilan ahenkli ve her türlü şekle uygun yazi çeşidi. Osmanlilarda bu çeşide büyük hattatlar yetişmiştir), reyhani (sülüse benzeyen, fakat daha açik ve belli bir yazi çeşidi, siyakat (yatay çizgilere fazla önem verilen yazi çeşidi) tâlik (irandan alinma eğri ve çok ahenkli bir yazi çeşidi. bu yazi çeşidinin de büyük hattatlari osmanlilar arasinda yetişmiştir).

---

Hat Sanatı ve Hattatlık

---

Hattatlık Arap harflerinin değişik ve süslü biçimde yazılıp düzenlenmesine dayanan bir el sanatıdır. İslam dininde resim yapmak yasak sayıldığı için İslam ülkelerinde yazıları süslemek bir bakıma resmin yerini tutuyordu. Bu nedenle hat sanatı ile bugünkü nonfigüratif resim sanatı arasında büyük benzerlik vardır. İslâmlığın doğuşu sırasında Araplar «kufi» denen bir yazı biçimi kullanıyorlardı. Hattat denen yazı ustaları daha sonra değişik biçimde yazılar icat ettiler; «nesih» ve «sülüs» denen yazılar ortaya çıktı. Arap hat ustalarından Yâkuti Mustasımî hat sanatında kullanılan altı çeşit yazının (nesih, sülüs, celî, talik, rik'a, divanî) kurallarını tespit etti. Ondan sonra süsleme sanatları arasında yer alan yazı sanatı bir meslek haline geldi, büyük bir gelişme gösterdi. Türk sanatçıları Arap yazısını güzel sanat haline getirdiler.

---

Büyük Hattatlar

---

İlk büyük Türk hattatı Şeyh Hamdullah'tır (1436-1520). Şeyh Hamdullah'ın altı çeşit yazıda yarattığı üslûp XVI. yy.dan günümüze kadar hemen hiç değişmemiş, ondan sonra gelen hattatların hepsi onun gibi yazmağa özen göstermişlerdir. Süleymaniye Camii'ndeki yazıları Ahmet Karahisarî, Ayasofya'nın içindeki büyük yazıları Kazasker Mustafa İzzet Efendi yazmıştır. Hafız Osman ise yazdığı Kur'an'larla bütün İslâm ülkelerinde haklı bir şöhret kazandı.

---

Hat Sanatının Sonu

---

Eskiden din kurumlarından kitaplara, evlerin duvarlarına kadar her yerde kullanılan bu elsanatı 1928 yılında yeni Türk harflerinin kabulüyle eski önemini yitirdi. Şimdi bu sanat ancak eski camilerin onarımında, bazı meraklı kimselerin evlerine asmak için yaptırdıkları levhalarda, bir de mezar taşı yazılarında kullanılmaktadır. Hat sanatı, hüsnühat (Arapça: حسن - hûsn - "güzel" + خط - khat - "yazı") veya kaligrafi (Yunanca: κάλλος - kallos - "güzellik" + γραφή - graphẽ "yazı")yazı sistemleri ve yazı öğeleri kullanılarak geliştirilen, sıklıkla dekoratif amaçla kullanılan, bir görsel sanat türüdür. Bu sanat dalının çağdaş bir tanımı ise "işaretlere anlamlı, ahenkli ve hünerli bir şekilde biçim verilmesi sanatı" şeklindedir. Belirli bir yazı stiline yazı tipi, hat türü, el veya alfabe gibi tanımlanabilir.