İşte Cevaplar
CUMHURİYET NEDİR?
Cumhuriyet, devleti idare edenlerin seçimle iş başına geldiği yönetim şekline denir. Cumhuriyetle yönetilen ülkelerde egemenlik milletindir. Millet, devleti yönetecek kişileri kendisi seçerek kendi kendini yönetmiş olur. Ülkemizde 18 yaşını dolduran her vatandaş seçimlerde oy kullanarak yönetimde söz sahibi olur.
CUMHURİYET NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Bugünkü Türkiye; cumhuriyete, Kurtuluş Savaşı'ndan sonra kavuştu. Osmanlı Devletinde, bütün yetki padişahın elindeydi. Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı'nda yenik düşünce yurdu düşmanlar işgal etti. Mustafa Kemal ve arkadaşları yurdu düşmandan kurtarmak için Kurtuluş Savaşı’nı başlattı. 23 Nisan 1920'de Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldı ve Mustafa Kemal meclis başkanı seçildi. Türk ordusu, İnönü Savaşlarını, Sakarya Meydan Muhaberesi ile Başkomutanlık Meydan Savaşı'nı kazandı. Böylece düşman yurttan uzaklaştırılmış oldu.
Tahtını, rahatını düşünen padişah, yenilen düşmanla birlikte yurdumuzdan kaçtı.
24 Temmuz 1923’te tüm işgalci devletlerle Lozan Barış Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma ile yeni Türk devletinin varlığı tüm dünya tarafından kabul edilmiş oldu. Ama yeni doğan devletin yönetim biçimi henüz belirlenmemişti.
Bu nedenle Atatürk; çoktan beri tasarladığı cumhuriyetin ilanı üzerinde hazırlıklar yapmaya başladı. 28 Ekim 1923 akşamı yakın arkadaşlarını Çankaya’da yemeğe çağırdı. Onlara , “Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz.” dedi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi, 29 Ekim 1923'te cumhuriyeti ilan etti. Devletin adı Türkiye Cumhuriyeti oldu ve Atatürk ise, ilk cumhurbaşkanı olarak göreve başladı. Devlet kanunlarla yönetilmeye başladı.
YAPILAN YENİLİKLER NELER?
Atatürk; cumhuriyetin ilanıyla, Türkiye'yi çağdaş ve uygar devletler seviyesine ulaştırmak için bir dizi yenilik yaptı.
- Yeni Türk alfabesi kabul edildi.
- Soyadı Kanunu kabul edildi.
- Takvim, saat ve ölçülerde değişiklik yapıldı.
- Bütün eğitim kurumları, Milli Eğitim Bakanlığına bağlandı.
- Medeni Kanun ile kadın ve erkekler eşit haklara kavuştu.
- Din ve devlet işleri birbirinden ayrıldı.
- Tarım alanında yenilikler yapıldı.
- Çeşitli fabrika ve işletmeler ile devlet bankaları kuruldu.
CUMHURİYETİN GETİRDİĞİ HAK VE ÖZGÜRLÜKLER
Türk milleti, cumhuriyetin ilanından sonra yapılan yeniliklerle Atatürk önderliğinde yeni hak ve özgürlüklere kavuştu. Hak ve özgürlüklerimiz, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve yasalarca güvence altına alınmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası 12. Maddesinde “ Herkes, kişiliğine bağlı, dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez temel hak ve hürriyetlere sahiptir.” denmektedir.
Anayasamızca güvence altına alınan bazı hak ve özgürlüklerimiz şunlardır:
- Yaşama hakkı ( En önemli hakkımız yaşama hakkıdır. Çünkü yaşama hakkımız olmadığı zaman diğer hak ve özgürlüklerimizin anlamı olmayacaktır.)
- Özel hayatın gizliliği hakkı
- Konut dokunulmazlığı hakkı
- Haberleşme özgürlüğü
- Yerleşme ve seyahat etme özgürlüğü
- Din ve vicdan özgürlüğü
- Düşünce özgürlüğü
- Bilim ve sanat özgürlüğü
- Eğitim ve öğrenim hakkı
- Çalışma ve sözleşme özgürlüğü
- Sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkı
- Seçme ve seçilme hakkı
HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİMİZİ NASIL KULLANIRIZ?
Hak ve özgürlüklerimizi toplum hayatına katılarak kullanırız. Örneğin bir okula devam ederek eğitim ve öğrenim hakkımızı, seçimlere katılarak seçme ve seçilme hakkımızı, bir konu hakkında fikirlerimizi söyleyerek düşünce özgürlüğü hakkımızı, ülkemizin çeşitli yerlerini gezerek seyahat etme hakkımızı kullanmış oluruz.
Diğer Cevaplara Gözat