Cevap :

1. 1 Kasım 1922 tarihinde saltanatın kaldırılması sonucu ortaya çıkan devlet başkanlığı meselesini çözüme kavuşturmak.
2. Millet egemenliğini sağlamak ve demokrasiyi en iyi şekilde uygulayabilmek.
3. Yeni Türkiye devletinin yeni yönetim şeklini (rejimini) belirlemek ve bu alandaki tartışmaları sona erdirmek.
4. Meclis Hükümeti sisteminden kaynaklanan sorunları gidermek.
5. Yönetimdeki yetki ve sorumlulukları sahalarını tam ve kesin bir şekilde belirlemek.

olarak sıralayabiliriz.

CUMHURİYETİN İLANI(29 EKİM 1923)

Cumhuriyetin İlanının Nedenleri

1. • Saltanatın kaldırılması nedeniyle ortaya çıkan devlet başkanlığı sorununu çözümlemek
2. • Ulusal egemenliği ve demokrasiyi daha iyi uygulayabilmek
3. • Yeni Türk devletinin rejimini belirlemek ve bu konudaki tartışmalara son vermek
4. • Meclis Hükümeti sisteminden doğan problemleri gidermek
5. • Yönetimdeki yetki ve sorumlulukları tam olarak belirlemek

Cumhuriyet yönetimi demokrasinin en güzel şekilde uygulanabildiği bir yönetim şeklidir. Ulusal egemenliği esas alan Cumhuriyet yönetimi milletin kendi kendisini yönetmesini sağlar. Amasya genelgesinde yayınlanan “Milletin geleceğini yine milletin azim ve kararı belirleyecektir.” Maddesi aslında ulusal egemenliğin amaçlandığını göstermiştir. Fakat bağımsızlığın kazanılmasına kadar her görüşten insanın birlikte hareket edebilmesini sağlamak amacıyla Cumhuriyet yönetiminden açık bir şekilde bahsedilmemiştir.
Mudanya ateşkes antlaşması imzalandıktan sonra 1 Kasım 1922’de Saltanat kaldırılmış böylece millet adına tek bir kişinin söz söylemesine son verilmiştir.

II. TBMM açıldıktan sonra 13 Ekim 1923’te Türkiye’nin başkentinin Ankara olduğu ilan edilmiş böylece İstanbul’un devlet merkezi olması yönündeki tartışmalara da son verilmiştir. Yönetim şekli ile ilgili son karar 29 Ekim 1923’te kabul edilmiş ve “Türkiye devletinin yönetim şekli Cumhuriyettir.” Maddesi anayasa’ya eklenmiştir.

Cumhuriyet’in İlanının Sonuçları:

1. • Milli mücadelenin başından beri amaçlanan ulusal egemenliğin sağlanması yönünde en önemli adımlardan biri daha atılmıştır.
2. • Yeni Türk devletinin yönetim şekli açıklanmıştır.
3. • Cumhurbaşkanı Meclis başkanı ve başbakanın yetkileri birbirinden ayrılarak yönetim kadroları yeniden düzenlenmiştir.
4. • Yeni Türk devletinin İlk Cumhurbaşkanı Mustafa kemal paşa İlk Meclis başkanı Fethi Okyar İlk başbakanı ise İsmet İnönü olmuştur.
5. • Mustafa kemal Paşanın Cumhurbaşkanı seçilmesi devlet başkanı sorununu ortadan kaldırmıştır.
6. • Meclis Hükümeti sistemi terk edilip Kabine sistemine geçilmiştir.Böylece hükümet politikalarının daha uzun ömürlü olması sağlanmıştır.
7. • Yürütme işlerinin daha hızlı yapılması sağlanmıştır.
8. • 1921 anayasasında en önemli değişiklikler Cumhuriyetin ilanı ile gerçekleşmiştir.

---

---

Diğer Cevaplara Gözat

Cevap : Cumhuriyetin ilanını zorunlu kılan nedenler arasında Osmanlı Devleti'nin çöküş sürecindeki siyasi istikrarsızlık, işgal altındaki topraklar ve yönetimdeki bölünmeler, İtilaf Devletleri'nin yaklaşan Sevr Antlaşması ile Türkiye'ye dikte etmek istediği şartlar ve Anadolu'da başlayan Kurtuluş Savaşı mücadelesinin sonucunda Türk milletinin egemenliğine dayalı bir cumhuriyet yönetiminin kurulmasının arzulanması yer alır. Ancak, cumhuriyetin ilanına yalnızca bu faktörler değil, aynı zamanda Mustafa Kemal Atatürk ve diğer milli liderlerin liderliği, halkın desteği ve mücadelesi gibi birçok etken de etkili olmuştur.

Cevap :

Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanını zorunlu kılan nedenler şunlardır:

1. Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemi: Osmanlı İmparatorluğu, I. Dünya Savaşı'nda yenilgiye uğramış ve sonrasında imparatorluk toprakları işgal edilmişti. Bu dönemde devlet yönetimi istikrarsız hale gelmiş, ekonomik krizler yaşanmış ve siyasi çekişmeler artmıştı.

2. Saltanatın kaldırılması: Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde, padişahın yetkileri sınırlandırılmış ve güçsüzleştirilmişti. 1 Kasım 1922'de saltanatın kaldırılmasıyla padişahın siyasi ve idari yetkileri sona erdi.

3. İşgal kuvvetleri: Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde, işgal kuvvetleri ülkeyi kontrol etmekteydi. Türk Kurtuluş Savaşı, işgal kuvvetleriyle yapılan mücadele sonrasında başarıya ulaştı.

4. Milletin isteği: Cumhuriyetin ilanı, Türk halkının isteği doğrultusunda gerçekleşti. Milletin temsilcileri tarafından alınan kararlarla, cumhuriyet yönetimi benimsendi ve kabul edildi.

5. Laiklik: Cumhuriyetin ilanıyla birlikte, laiklik ilkesi benimsendi. Laiklik, devletin din işlerine karışmamasını ve herkesin dini inancını özgürce seçebilmesini sağlar.

6. Atatürk'ün önderliği: Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıdır. Atatürk'ün önderliğinde yapılan devrimler, Türkiye'nin modernleşmesine ve gelişmesine katkı sağladı. Atatürk'ün fikirleri ve liderliği, cumhuriyetin ilanını zorunlu kılan nedenlerden biridir.