İşte Cevaplar
Cümlenin öğeleri bulunurken, en başta yüklem bulunur ve kalan bütün öğeler yükleme sorulan sorularla bulunur. Onun için bir cümlenin önce “Burada olan olay ne, yargı bildiren sözcük hangisi?” diye sorarak bulmak, daha sonra diğer öğeleri göstermek gerekir.
Yüklem, isim de olsa, fiil de olsa mutlaka bir “yargı” ifade etmelidir. Gerçekleşen bir iş, oluş, hareket veya var olan bir durum gösterilmiyorsa, o sözcüğün yüklem olması mümkün değildir.
Önemli Not: Cümlede yüklem bazen sonda olmayabilir. O zaman yüklemi bulmak zor gibi görünse de, çok kolay bir yöntemi bulunmaktadır. Yüklemi cümleden çıkardığınızda geriye sadece arka arkaya sıralanan anlamsız sözcükler kalır. Yani cümlenin anlamı tamamlanamaz. Bu nedenle bir sözcüğü veya sözcük grubunu cümleden çıkardığınızda hâlâ anlamlı bir cümle kalıyorsa, o yüklem olamaz. Ama çıkardığınız sözcük veya sözcük grubundan sonra kalan kelimeler bir anlam ifade etmiyorsa, çıkarılan kelimeler yüklemdir.
Örneğin;
Ceren, çok bilgili arkadaşımdır.
Yanlış
Yüklem= arkadaşımdır
Kim arkadaşımdır ? = Ceren = Özne
Ceren nasıl arkadaşımdır? = Bilgili = Zarf tümleci
Ceren ne kadar bilgili arkadaşımdır? = Çok = Zarf tümleci
Doğru
Yüklem= çok bilgili arkadaşımdır.
Kim çok bilgili arkadaşımdır: Ceren = Özne
Yukarıdaki cümlede yüklem “çok bilgili bir arkadaşımdır” kısmıdır. Çünkü arkadaş kelimesini niteleyen “bilgili” kelimesi bir sıfat tamlamasının tamlayanı durumundadır ve “çok” kelimesi de tamlayanın miktarını belirten bir miktar zarfı olarak sıfat tamlamasına dahil olur. Bu yüzden tamlayan ile tamlananı ayıramayacağımız için yüklemi “çok bilgili arkadaşımdır” şeklinde almak zorundayız.
Bknz. Cümlenin Öğeleri
Diğer Cevaplara Gözat