İşte Cevaplar
Cevap : Davis ve Moore (1970, s. 375-376) göre tabakalaşma konusu "toplumsal sistemin uyarlanmasıdır."
Toplumsal tabakalaşmanın evrensel ve işlevsel olduğunu belirtmektedirler.
Davis ve Mooretabakalaşmanın farklı tiplerini tespit edebilmek için beş tane iç ölçütten söz ederler:
(i) Uzmanlaşma seviyesi;
(ii) fonksiyonel vurgunun doğası;
(iii) bireyler arası toplumsal konum farklılıklarının derecesi;
(iv) fırsat eşitliği derecesi;
(v) sınıf dayanışma derecesi.
Diğer Cevaplara Gözat
Toplumsal tabakalaşmanın evrensel ve işlevsel olduğunu belirtmektedirler.
Davis ve Mooretabakalaşmanın farklı tiplerini tespit edebilmek için beş tane iç ölçütten söz ederler:
(i) Uzmanlaşma seviyesi;
(ii) fonksiyonel vurgunun doğası;
(iii) bireyler arası toplumsal konum farklılıklarının derecesi;
(iv) fırsat eşitliği derecesi;
(v) sınıf dayanışma derecesi.
Diğer Cevaplara Gözat
Cevap : Davıs ve Moore'a Göre Tabakalaşma
Bu sosyologlar, toplumsal tabakalaşmanın evrensel olduğunu belirtmektedirler. Çünkü bütün toplumlarda farklı durumlara bağlı eşit olmayan bir ödüllendirmenin varlığı görülmektedir. Tabakalaşmanın karmaşıklığı ve kullanılan ölçütler bakımından toplumlar arasında bütyük farklılıklar görülmektedir. Aynı yazarlar, tabakalaşma
sisteminin işlevsel olduğunu, toplumların belirli mevkileri doldurmak ve belirli görevleri yerine getirecek bireyleri motive etmekte olduklarını belirtmektedirler.
Davis ve Moore, toplumların bireylere bahşettiği üç farklı çeşitte ödülden sözederler.
Bunlar;
a) Servet (insanların geçimini, rahatını, eğlencesini sağlayan mal ve hizmetleri elde etmeye yarayan gelir miktarı),
b) iktidar (Başkalarına hükmetme),
c) Statü (Bireyin toplumdaki yeri, saygınlık ve itibarı).
Yazarlara göre bütün toplumlarda tabakalaşma sisteminde en yüksek derecede ödüllendirilenler (Servet, iktidar ve statü bakımından) genellikle toplum için işlevsel bakımdan çok önemli olan konumları dolduran en yetenekli ya da en ehliyetli kimselerdir. Bu yönden yazarlar tabakalaşmayı işlevsel görürler. Toplumsal tabakalaşma, toplumsal sistemin uyarlanmasını desteklediği için işlevsel ve evrenseldir.
Yazarlara göre toplumsal tabakalaşmanın işlevsel olmayan durumları da olabilir. Örneğin konumların kalıtımla kazanılması, ödül eşitsizliğinin daha az ayrıcalıklı kişilerce tamamen kabullenilmesi durumlarında olduğu gibi. O halde adı geçen yazarlarca ileri sürülen işlevsel tabakalaşma teorisini şöyle özetleyebiliriz: beşerî toplumlarda eşitsizlik, doğuştan gelen bir gerekliliktir. Yüksek sorumluluk taşıyan ya da ender bir yeteneği gerektiren konumlar sadece bu yetenekleri haiz olanlarca doldurulur. Yazarlara göre, saygınlık, gelir v.s. gibi bakımlardan
toplumsal olarak ödüllendirilmiş olan bu kimselerin ödüllendirilmesi, esas olarak doldurdukları konumların güçlüğüne (Eğitim düzeyi, bazı özel yetenekler gerektirmesi gibi) ve işlevsel önemine dayanmaktadır. Teori, pek çok bakımlardan eleştirilmiştir.
Bottomore, eleştirileri şu noktalarda topluyor.
1. Teori, tabakalaşmanın evrensel olduğunu kabul eder. Bu ise, her toplumda bir belirli kademelenme sisteminin varlığını içine aldığı ölçüde yanlıştır.
2. Teori, en önemli konumlar ve en yetenekli kişilerin bütün toplumlarda menfaat gruplarının etkisinden bağımsız olarak muayyen olduklarını, kesin olarak tayin edilmiş olmalarını kabul eder.
3. Teori, tabakalaşma sistemlerinin kurulma ve korunmasında gücün (Kuvvet, zor) rolünü tamamen ihmal eder ve böylece toplumsal tabakalaşma ve siyasal çatışma arasındaki ilişki hakkında birşey söyleyemez.
Tumin'in eleştirisi ise şöyle: Belli statüler için gerekli yeteneklerin toplumda ancak pek az kişide bulunduğu görüşü tartışmalı bir konudur. Eğer toplum katı bir tabakalaşma içinde ise ozaman, yeteneklerin ortaya çıkarılması şansı azalır. Özellikle eğitim imkânlarının ana babamn servetine bağlı olduğu ve servetin de eşit olarak dağıtılmadığı bir toplumda nüfusun birçok kesitleri, kendi yeteneklerini anlama şansını bulamayacaklardır. Eğitim ve yetişme açısından tam bir eşitlik sağlanmadıkça farklı bir ödüllendirme sisteminin haklı gösterilmesi mümkün değildir."
Bu sosyologlar, toplumsal tabakalaşmanın evrensel olduğunu belirtmektedirler. Çünkü bütün toplumlarda farklı durumlara bağlı eşit olmayan bir ödüllendirmenin varlığı görülmektedir. Tabakalaşmanın karmaşıklığı ve kullanılan ölçütler bakımından toplumlar arasında bütyük farklılıklar görülmektedir. Aynı yazarlar, tabakalaşma
sisteminin işlevsel olduğunu, toplumların belirli mevkileri doldurmak ve belirli görevleri yerine getirecek bireyleri motive etmekte olduklarını belirtmektedirler.
Davis ve Moore, toplumların bireylere bahşettiği üç farklı çeşitte ödülden sözederler.
Bunlar;
a) Servet (insanların geçimini, rahatını, eğlencesini sağlayan mal ve hizmetleri elde etmeye yarayan gelir miktarı),
b) iktidar (Başkalarına hükmetme),
c) Statü (Bireyin toplumdaki yeri, saygınlık ve itibarı).
Yazarlara göre bütün toplumlarda tabakalaşma sisteminde en yüksek derecede ödüllendirilenler (Servet, iktidar ve statü bakımından) genellikle toplum için işlevsel bakımdan çok önemli olan konumları dolduran en yetenekli ya da en ehliyetli kimselerdir. Bu yönden yazarlar tabakalaşmayı işlevsel görürler. Toplumsal tabakalaşma, toplumsal sistemin uyarlanmasını desteklediği için işlevsel ve evrenseldir.
Yazarlara göre toplumsal tabakalaşmanın işlevsel olmayan durumları da olabilir. Örneğin konumların kalıtımla kazanılması, ödül eşitsizliğinin daha az ayrıcalıklı kişilerce tamamen kabullenilmesi durumlarında olduğu gibi. O halde adı geçen yazarlarca ileri sürülen işlevsel tabakalaşma teorisini şöyle özetleyebiliriz: beşerî toplumlarda eşitsizlik, doğuştan gelen bir gerekliliktir. Yüksek sorumluluk taşıyan ya da ender bir yeteneği gerektiren konumlar sadece bu yetenekleri haiz olanlarca doldurulur. Yazarlara göre, saygınlık, gelir v.s. gibi bakımlardan
toplumsal olarak ödüllendirilmiş olan bu kimselerin ödüllendirilmesi, esas olarak doldurdukları konumların güçlüğüne (Eğitim düzeyi, bazı özel yetenekler gerektirmesi gibi) ve işlevsel önemine dayanmaktadır. Teori, pek çok bakımlardan eleştirilmiştir.
Bottomore, eleştirileri şu noktalarda topluyor.
1. Teori, tabakalaşmanın evrensel olduğunu kabul eder. Bu ise, her toplumda bir belirli kademelenme sisteminin varlığını içine aldığı ölçüde yanlıştır.
2. Teori, en önemli konumlar ve en yetenekli kişilerin bütün toplumlarda menfaat gruplarının etkisinden bağımsız olarak muayyen olduklarını, kesin olarak tayin edilmiş olmalarını kabul eder.
3. Teori, tabakalaşma sistemlerinin kurulma ve korunmasında gücün (Kuvvet, zor) rolünü tamamen ihmal eder ve böylece toplumsal tabakalaşma ve siyasal çatışma arasındaki ilişki hakkında birşey söyleyemez.
Tumin'in eleştirisi ise şöyle: Belli statüler için gerekli yeteneklerin toplumda ancak pek az kişide bulunduğu görüşü tartışmalı bir konudur. Eğer toplum katı bir tabakalaşma içinde ise ozaman, yeteneklerin ortaya çıkarılması şansı azalır. Özellikle eğitim imkânlarının ana babamn servetine bağlı olduğu ve servetin de eşit olarak dağıtılmadığı bir toplumda nüfusun birçok kesitleri, kendi yeteneklerini anlama şansını bulamayacaklardır. Eğitim ve yetişme açısından tam bir eşitlik sağlanmadıkça farklı bir ödüllendirme sisteminin haklı gösterilmesi mümkün değildir."