"Dolap çevirmek" deyiminin hikayesi

Osmanlı zamanında özellikle konak köşk tipi evlerde haremlik-selamlık uygulaması yaygındı. Haremlik kısmında hazırlanan yemekler, iki tarafın da birbirini görmesine mahal vermeyen adına dönme dolap denen bir mekanizma ile selamlık kısmına iletilirdi. Bu dolap raflardan oluşur ve bir taraftan konan malzeme dolap çevrilince kendiliğinden öbür tarafa ulaşırdı- Tabaklar boşalınca da aynı yöntemle tekrar haremlik kısmına gönderilirdi. Böylece yemek servisi yapılırdı. Ancak her devirde insanoğlu yasakları delmenin yolunu bir şekilde bulduğundan bu haremlik-selamlık konusuna da kendince bir çözüm üretmiştir.

Şöyle ki, konaktaki servis sırasında açıktan ifade edilemeyen pek çok duygu bu yolla iletilirmiş. Dönen dolap içine konan kırmızı güller, mendiller, lokumlar, aşk nameleri yemek servisi ile ilgilenen erkeklerin duygularını iletmenin bir yolu imiş. Kadınlar da bu ilgiye cevap verir, olumlu ya da olumsuz duygularını belli edecek şekilde erkekler tarafına bir şeyler gönderirlermiş.

İşte bu dönen dolaptan ilham alınarak, gizli kapaklı işler çevirmek, dalavereli işlere bulaşmak anlamındaki “dolap çevirmek” deyimi o günlerden kalarak dilimize yerleşmiştir.