Cevap :

S-1) Varlık ne demektir? Varlık türlerini yazınız.(10 PUAN)

1. Var olan her şeye varlık denir.
2. Varlık düşünsel (ideal) ve reel (gerçek) olarak ikiye ayrılır.

S-2) İdealizmin karşıtı olarak bilinir. Varlığın temelinde maddenin olduğu iddiasını taşır. İnsanın düşünmesi de dahil olmak üzere var olanların maddenin farklı biçimleri olduğunu kabul eder. Metinde varlığın mahiyeti sorusuna cevap veren hangi yaklaşım anlatılmaktadır? (5 PUAN)

1. Materyalizm (maddecilik)

S-3) Gündelik bilgiye bir örnek yazınız.(5 PUAN)

-Koca karı ilaçları, çiftçilerin ağaçların yapraklarının erken sararıp dökülmesine bakarak kış mevsimi
hakkında tahminde bulunmaları vb.

S-4) Kendisinden şüphe edilemeyecek olan bilgiye akılla ulaşılabilir. Bilginin kaynağı olarak akıl, bazı bilgi ve yetenekleri doğuştan getirir. Diyen felsefi yaklaşım nedir? Yazınız. (5 PUAN)

1. Rasyonalizm (akılcılık)

S-5) Bilginin doğruluk ölçütlerini yazınız.(10 PUAN)

1. Uygunluk ölçütü
2. Tutarlılık ölçütü
3. Tümel uzlaşım
4. Apaçıklık (Açık-seçik)
5. Yarar (fayda)

S-6) Bilim insanında öne çıkan özelliklerden iki tanesini yazınız. (10 PUAN)

1. Merak etme
2. Şüphe duyma
3. Gözlem ve ölçme yapabilme
4. Denemekten vazgeçmeme
5. Mantıklı olma

S-7) Bilim ile felsefe arasındaki farklardan iki tanesini yazınız.(10 PUAN)

1. Bilim nesnel felsefe özneldir.
2. Bilim deney yöntemini kullanırken felsefe kullanamaz.
3. Bilim birikimli olarak ilerler felsefe ise yığılır.
4. Bilimin elde ettiği bilgi kesindir ancak felsefenin elde ettiği bilgi kesin değildir.
5. Bilim olgusal olmak zorundayken felsefede böyle bir zorunluluk yoktur.
6. Bilimin elde ettiği bilgi genel geçerdir. Ancak felsefe bilgisi genel geçer değildir.

S-8) Kişi yaptığı hırsızlıktan ahlaken sorumlu değildir. Çünkü onu hırsızlığa iten sebepler vardır. Doğduğu aile, çevresi, psikolojik durumu ve maddi sıkıntıları onun hırsızlık yapmasına neden olmuştur. Metinde ahlaki irade özgürlüğü konundaki yaklaşımlardan hangisine örnek verilmiştir? Yazınız. (5 PUAN)

1. Determinizm (belirlenimcilik)

S-9) Kişi yaptığı hırsızlıktan bence de sorumlu değildir. Yaşayacağı hayata dair her şey kaderinde önceden belirlenmiştir. Bunlara müdahale şansı yoktur. Metinde ahlaki irade özgürlüğü konundaki yaklaşımlardan hangisine örnek verilmiştir? Yazınız. (5 PUAN)

1. fatalizm (kadercilik)

S-10) Sorumluluk nedir? Bir insanın sorumlu olabilmesi için neler gereklidir? Yazınız.(10 PUAN)

1. Sorumluluk, insanın bilerek ve isteyerek yapmış olduğu eylemin sonucunu üstlenebilmesidir.
2. Sorumlu olabilmek için sağlıklı bir akıl, özgürlük ve iyi ile kötünün bilgisine sahip olmak gerekir.

S-11) Evrensel ahlak yasasının mümkün olduğunu savunan yaklaşımlar nelerdir? Yazınız.(10 PUAN)

1. Utilitarizm (toplumsal faydacılık)
2. Entüisyonizm (sezgicilik)
3. Erdem etiği
4. Ödev etiği
5. Ahlaksal determinizm

S-12) Bilimsel yöntemin ilk ve en önemli basamağı nedir? Yazınız.(5 PUAN)

1. Problemin hissedilmesi

S-13) “Bir kişinin özgür olabilmesi için en az iki kişi gerekir.” Bauman’ın bu ifadesini özgürlük problemi bağlamında yorumlayınız. (10 PUAN)

1. Öğrencinin yazacağı rasyonel, tutarlı ve temellendirilmiş ifadeler geçerlidir.

---

---

Diğer Cevaplara Gözat