İşte Cevaplar
Cevap : Felsefede Tümdengelim(dedüksiyon) nedir sorusunun cevabı;
Tümdengelim genel ilkelerden hareket ederek tek tek olaylar hakkında bir yargıya ulaşma yoludur. Kısaca, genelden özele ve genelden genele uzanan düşünme biçime tümdengelim dediğimizi söyleyebiliriz. Genelden özeli çıkarsayan akıl yürütme biçimi, tümdengelimdir.
Tümdengelimsel akıl yürütme bize yeni bir bilgi vermez, sadece öncülleri açık hâle getirir ve tikel hakkında bilgi verir.
Genel bir yasa ya da yargıdan yola çıktığı için adına tümdengelim denilir. Biri yasa ya da yargı olmak üzere en az iki öncül ve bu öncüllerden çıkarılması gereken bir sonuçtan oluşur. Dayandığı yasa ne kadar doğru ve kuvvetliyse o kadar geçerli bir akıl yürütmedir.
Tümdengelimde verilen birkaç öncülden, bir sonuç çıkarılır. Bu sonuç öncüllerde vardır. Sonuç, öncülleri ne aflar ne de öncüllere yeni bir şey katar. Tümdengelimin görevi, öncüllerde üstü örtük var olan sonucu açığa çıkarmaktır. Yani, tümdengelime bilgimizi arttırıcı değil, elde olan bilgileri çözümleyici bir yöntem gözüyle bakılabilir.
FELSEFEDE TÜMDENGELİM
Deneysel bilimin, tümevarımcı bilgi yönteminin kurucusu Francis Bacon deneye başvurmadığı, salt düşünsel bir uslamlama olduğu için tümdengelimi yadsımıştır. Buna karşıt Hegel, tersine, ancak tümdengelenin gerçek olduğunu, bireyselden yola çıkılarak tüme varılamayacağını savunmuştur. Ona göre idealizm için tek geçerli yöntem, tümdengelim yöntemidir.
Tümdengelim ve tümevarım yöntemleri, tümelle tikel (genelle özel) arasında sıkı bir ilişki gören ve bu ilişkiyi en doğru şekilde ortaya koymanın yollarını araştıran Aristoteles’in buluşudur. Genelden özele inen tümdengelim yöntemiyle özelden genele çıkan tümevarım yöntemi 17. yüzyıldan itibaren bir hayli gelişmiştir. Özellikle bu iki yöntem arasındaki bağlılık, ikisinin birlikte kullanılması diyalektik mantıkta gerçekleşmiştir.
Tümdengelimin en belirgin özelliği, öncüllerin sonucu doğruladığını savını taşımasıdır. Bu savın gerçekleşmesi ile aynı zamanda çıkarım geçerli hâle gelir.
Örneğin:
Bütün insanlar ölümlüdür (Öncül) + Sibel bir insandır. (Durum) = Sibel ölümlüdür. (Çıkarım)
Mantıksal geçerlilikten yoksun tümdengelim örnekleri de olabilir.
Örneğin:
''Tüm Trakyalılar gri gözlüdür.
Einstein gri gözlüydü.
O hâlde, Einstein Trakyalıdır.'' gibi
Diğer Cevaplara Gözat
Tümdengelim genel ilkelerden hareket ederek tek tek olaylar hakkında bir yargıya ulaşma yoludur. Kısaca, genelden özele ve genelden genele uzanan düşünme biçime tümdengelim dediğimizi söyleyebiliriz. Genelden özeli çıkarsayan akıl yürütme biçimi, tümdengelimdir.
Tümdengelimsel akıl yürütme bize yeni bir bilgi vermez, sadece öncülleri açık hâle getirir ve tikel hakkında bilgi verir.
Genel bir yasa ya da yargıdan yola çıktığı için adına tümdengelim denilir. Biri yasa ya da yargı olmak üzere en az iki öncül ve bu öncüllerden çıkarılması gereken bir sonuçtan oluşur. Dayandığı yasa ne kadar doğru ve kuvvetliyse o kadar geçerli bir akıl yürütmedir.
Tümdengelimde verilen birkaç öncülden, bir sonuç çıkarılır. Bu sonuç öncüllerde vardır. Sonuç, öncülleri ne aflar ne de öncüllere yeni bir şey katar. Tümdengelimin görevi, öncüllerde üstü örtük var olan sonucu açığa çıkarmaktır. Yani, tümdengelime bilgimizi arttırıcı değil, elde olan bilgileri çözümleyici bir yöntem gözüyle bakılabilir.
FELSEFEDE TÜMDENGELİM
Deneysel bilimin, tümevarımcı bilgi yönteminin kurucusu Francis Bacon deneye başvurmadığı, salt düşünsel bir uslamlama olduğu için tümdengelimi yadsımıştır. Buna karşıt Hegel, tersine, ancak tümdengelenin gerçek olduğunu, bireyselden yola çıkılarak tüme varılamayacağını savunmuştur. Ona göre idealizm için tek geçerli yöntem, tümdengelim yöntemidir.
Tümdengelim ve tümevarım yöntemleri, tümelle tikel (genelle özel) arasında sıkı bir ilişki gören ve bu ilişkiyi en doğru şekilde ortaya koymanın yollarını araştıran Aristoteles’in buluşudur. Genelden özele inen tümdengelim yöntemiyle özelden genele çıkan tümevarım yöntemi 17. yüzyıldan itibaren bir hayli gelişmiştir. Özellikle bu iki yöntem arasındaki bağlılık, ikisinin birlikte kullanılması diyalektik mantıkta gerçekleşmiştir.
Tümdengelimin en belirgin özelliği, öncüllerin sonucu doğruladığını savını taşımasıdır. Bu savın gerçekleşmesi ile aynı zamanda çıkarım geçerli hâle gelir.
Örneğin:
Bütün insanlar ölümlüdür (Öncül) + Sibel bir insandır. (Durum) = Sibel ölümlüdür. (Çıkarım)
Mantıksal geçerlilikten yoksun tümdengelim örnekleri de olabilir.
Örneğin:
''Tüm Trakyalılar gri gözlüdür.
Einstein gri gözlüydü.
O hâlde, Einstein Trakyalıdır.'' gibi
Diğer Cevaplara Gözat