Nedir.Org
Soru Tara Cevapla Giriş


Cevap Ara?

14.756.348 den fazla soru içinde arama yap.

Sorunu Tarat
Kitaptan resmini çek hemen cevaplansın.

Fiilde çatı konusunun yan başlıkları

Fiilde çatı konusun açıklayıcı görevinde bulunan yan başlıkları nedir ?

Bu soruya 1 cevap yazıldı. Cevap İçin Alta Doğru İlerleyin.
    Şikayet Et Bu soruya 0 yorum yazıldı.

    İşte Cevaplar


    Deniz mavi

    • 2021-01-02 16:12:40

    Cevap :
    1)Öznesine Göre Fiil Çatıları (Özne-Yüklem İlişkisi): Özne yüklem ilişkisine göre çatılar 4'e ayrılır:
    - Etken Fiil: işi yapan gerçek bir öznenin bulunduğu fiillerdir. 
    Örnek:
    -Ablam her gün kitap okuyor.
    cümlesinde "okuma" eylemini yapan bir özne (ablam) vardır. İşi yapan gerçek bir özne olduğu için bu cümlenin yüklemi etkendir.
    -Edilgen Fiil: işi yapan gerçek bir öznesi olmayan fiillerdir.Burada özne işi yapan değil, yapılan işten etkilenen durumundadır. Edilgen fiiller, fiil kök veya gövdelerine "-l"veya "-n" eklerinin getirilmesiyle oluşturulur.
    Örnek:
    -Futbolcu kırmızı kartla oyundan atıldı.
    -Bütün sokaklar temizlendi.
    -Dönüşlü Fiil
    : işi yapan ve yapılan işten etkilenen gerçek bir öznenin bulunduğu fiillere dönüşlü fiil denir. Dönüşlü fiillerde eylemi yapan da  eylemden etkilenen de öznedir. Dönüşlü fiiller, etken fiillere "-l" ve "-n" ekleri getirilerek yapılır.
    Örnek:
    -Mert istediği hediyeyi alınca sevindi.
    cümlesinde, işi yapan "Mert" olduğu gibi, etkilenen de "Mert" tir. (Sevinmiştir.) Dolayısıyla bu cümlenin yüklemi dönüşlü eylemdir.
    -İşteş Fiil: Fiilde belirtilen işin birden fazla özne tarafından birlikte veya karşılıklı yapıldığını gösteren fiillerdir. İşteş fiiller, fiil kök veya gövdelerine "-ş" ekinin getirilmesiyle oluşturulur.
    Örnek:
    -Annem öğretmenimle görüşmüş.
    -Okulda bugün onunla tanıştı.
    2)
    Nesnesine Göre Fiil Çatıları(Nesne-Yüklem İlişkisi):  Nesne yüklem ilişkisine göre çatılar 4'e ayrılır:
    -Geçişli Fiil:
    Nesnesi olan ya da nesne alabilen eylemlerdir. Yükleme sorduğumuz "neyi, kimi, ne?"sorularına cevap veren fiillerdir.
    Örnek:
    -Yolcular durakta bekliyor. (Bu cümlede "beklemek" eylemi geçişlidir. Ama cümlede "nesne" bir sözcük olarak verilmemiştir. Cümle "neyi?" sorusuna cevap verdiği için geçişlidir. Çünkü sonuçta beklenen dolmuş ya da otobüs vardır.)
    -Geçişsiz Fiil: Nesne almayan, yani "ne, neyi ve kimi?" sorularına cevap vermeyen fiillerdir.
    Örnek:
    - Halamlar bugün tatile gidiyor. ( Burada "gitmek" eylemi nesne almamıştır. Yükleme sorduğumuz "ne, neyi, kimi" sorularından herhangi birine cevap vermiyor. Bu nedenle geçişsiz fiildir.)
    - Ettirgen Fiil : Geçişli fiillerin "-r-, -ar-, -er-, -t-, -tır-" ekleriyle geçişlilik derecesinin artırılmasıyla oluşturulan fiillerdir. Bu fiillerin bazılarında özne işi başkasına yaptırır.
    Örnek:
    -Kitabı öğrencilere okuttu.
    cümlesinde "okumak" geçişlidir.Bu fiilden türetilen "okutmak" da geçişlidir ve geçislilik derecesi " t " eki ile artırılmıştır.
    -Oldurgan Fiil: Geçişsiz fiillerin "-r-, -ar-, -er-, -t-, -tır-"ekleriyle geçişli hale getirilmesiyle oluşturulan fiillerdir.
    Örnek:
    -Çocuk bizi çok güldürdü. (Bu cümledeki "gülmek" eylemi geçişsizdir. Bu eylem "-dür" eki ile geçişli hale getirilmiştir. Sonuçta bu fiil oldurgan fiildir.)
     
     
     


    Diğer Cevaplara Gözat
    Cevap Yaz Arama Yap

    Cevap Yaz




    Başarılı

    İşleminiz başarıyla kaydedilmiştir.