İşte Cevaplar
Cevap : Fransız Aydınlanma Düşüncesi ve Temel Filozoflar:
P. Bayle, Montesquieu İngiliz ve İskoç Aydınlanması’ndan sonra gelse de, Fransız Aydınlanması genel olarak “Aydınlanma” adı, özellikle de Aydınlanma düşüncesi ile özdeşleştirilmiştir. Bu basit bir karıştırma değil, “Aydınlanmanın ruhu”nun gerçek anlamda Fransız entelektüel hareket tarafından belirlenmiş olmasından kaynaklıdır.
Bununla birlikte Fransız Aydınlanması, Hume ya da Kant gibi felsefe tarihine yön vermiş filozoflar tarafından temsil edilmez. Ancak bilimcilik tartışmalarıyla, ilerlemecilik kavramıyla, bütüncül din eleştirisiyle, toplumsal kurumlardaki reformist önerilerle; özellikle de Encyclopedie ile Fransız Aydınlanması, Aydınlanmanın bütün karakteristik özelliklerini sergiler ve yönlendirir.
Fransız Aydınlanması’nın temeli, İngiliz düşüncesidir. Montesquieu ve Voltaire, İngiliz düşüncesinden, özellikle Locke ve Newton’dan etkilenmişlerdir. Locke’un etkisi Fransız Aydınlanması’nda metot, bilgi kuramı ve metafizikte kendini gösterir. Fransız Aydınlanması,İngiliz Aydınlanma’sına göre daha radikaldir.
Çünkü bu ülkede geleneklerden kopuş daha keskindir ve büyük bir kararlılıkla gerçekleştirilmiştir. Fransız Aydınlanması bir açıdan yıkıcı ve eleştirel bir açıdan bakıldığında ise kurucu, yeni baştan inşa edici bir tavrı yansıtır. Bilgi konusunda duyuları merkeze alır. Naturalist bir doğa anlayışına sahiptirler; insan bu doğanın yasalarına bağlıdır.
İnsanın ulaşabileceği en yüksek bilgi, bu yasalılık bilgisidir. Bu doğa içinde insanı harekete geçiren biricik şey, hayatta kalma içgüdüsüdür; mutluluk çabası ve hazcılıktır.
Fransız Aydınlanması, tarihsel açıdan dönemlere ayrılır:
1) Erken Aydınlanma: Fontenelle
2)Bağımsız Düşünürler: Montesqueiu, Condillac, Maupertius, La Mettrie ve Rousseau.
3) OlgunAydınlanma: Voltaire, D’Alembert, Diderot, d’Holbach.
4) Geç Aydınlanma: Condorcet ve çeşitli fizyokratlar.
Pierre Bayle (1647-1706) Fransız Aydınlanması’nın habercisidir. Bayle, her türden dogmacılığa karşı çıkar. Felsefe’nin Teoloji ile olan ilişkisine yönelik sert eleştirileri vardır.
Dinsel dogmalar ve akıl ile kurulan bilgi arasında bir sentez olanaklı değildir.Temel eseri olan Tarihsel ve Eleştirel Sözlük, 18.yy felsefesinde büyük ilgi görmüştür. Diderot
çalışmalarını buradan edindiği problemler üzerinde geliştirir. Bayle’ın düşüncesinin temel niteliği, “kuşkuculuk”tur. Özellikle de akla yönelik kuşkuyu derinleştirir.
Pascal gibi o da her şeyin akıl ile aydınlatılabileceği varsayımına karşı çıkar.
Charles Louis De Secondat Montesquieu (1689-1755), Fransız Aydınlanması’nın asıl sistemci düşünürüdür. Siyaset felsefesi tartışmaları ile aydınlanma döneminin politik yaklaşımlarının kaynağı olduğu kadar, modern toplumbilim ile siyaset biliminin kurucusu olarak kabul edilir.
“Güçler ayrılığı” tartışmaları, Fransız Devrimi’nin en önemli kaynağı olur.Montesquieu’nun “güçler ayrılığı ilkesi”, bireysel hak ve özgürlükleri güvence altına almak için
yönetimde etkili farklı güçleri birbirinden ayırıp bu güçlerin bir dengede çalışmalarını varsaymaya dayanır.
Montesquieu, Locke’un öncülüğünü yaptığı yasama, yürütme ve yargı güçlerinin birbirinden ayrılması gerektiği düşüncesini sürdürür ve geliştirir.
İran Mektupları’nda (1721) Avrupalıların karşısına yabancı bir kültürden seslenir. 18.yüzyıl Paris yaşamını eleştirel bir bakışla değerlendirir; toplumsal koşulları, Fransız siyasetini,kilisenin uygulamalarını, üniversitenin yapısını eleştirir. Fransa’nın mutlak devlet anlayışının,kilisenin hoşgörüsüzlüğünün sert bir eleştirisidir.
Romalıların Büyüklüğü İle Çöküşünün Nedenleri Üstüne Düşünceler (1734), Tarih Felsefesi bağlamında değerlendirilen bir kitaptır. Nedensellik ilkesinden hareket eden bir açıklama biçimi vardır. Montesquieu burada devletlerin devamını sürdürmesinin, büyüme ve çöküşünün genel ilkelerini inceler.
Bu analizlerini karşılaştırmalı tarih okuması ile yapar. Yasaların Ruhu (1748), Montesquieu’nun devlet felsefesi çalışmasıdır. Montesquieu, burada toplumu biçimlendiren öğeleri açıklarken, daha önce hiç başvurulmayan siyaset dışı öğeleri de (iklim gibi) açıklamalarına dahil eder; bir bölgenin iklimi, coğrafi konumu ve bölgesel özellikleri ile yönetim biçimi arasında doğrudan bir ilişki kurar.
Montesquieu, Hobbes’un doğa durumundaki insan görüşüne karşı çıkar. Ona göre Hobbes, insandaki, başkalarını egemenlik altına alma isteğinin ilk düşünce olduğu konusundayanılmıştır; bu akla yatkın değildir.
Montesquieu’ya göre doğa durumundaki insanı karakterize eden şey, “saldırganlık” değil, onun kendi “güçsüzlüğü”ne ilişkin bilincidir. Ayrıca, toplumun kökeninde, insandaki toplumsal yaşama yatkınlığı vardır.
Montesquieu’ya göre devlet değişik istemlerin bir birleşimidir. Montesquieu, tarihteki üç ana yönetim biçimi olarak düşünülen monarşi, aristokrasi ve demokrasi biçimindeki klasik ayrımı .yadsır
Onun sınıflandırması:
1) Erdeme dayalı “Cumhuriyet
2) Onura dayalı “Monarşi
3) Korkuya dayalı “Despotizm” dir
Diğer Cevaplara Gözat
P. Bayle, Montesquieu İngiliz ve İskoç Aydınlanması’ndan sonra gelse de, Fransız Aydınlanması genel olarak “Aydınlanma” adı, özellikle de Aydınlanma düşüncesi ile özdeşleştirilmiştir. Bu basit bir karıştırma değil, “Aydınlanmanın ruhu”nun gerçek anlamda Fransız entelektüel hareket tarafından belirlenmiş olmasından kaynaklıdır.
Bununla birlikte Fransız Aydınlanması, Hume ya da Kant gibi felsefe tarihine yön vermiş filozoflar tarafından temsil edilmez. Ancak bilimcilik tartışmalarıyla, ilerlemecilik kavramıyla, bütüncül din eleştirisiyle, toplumsal kurumlardaki reformist önerilerle; özellikle de Encyclopedie ile Fransız Aydınlanması, Aydınlanmanın bütün karakteristik özelliklerini sergiler ve yönlendirir.
Fransız Aydınlanması’nın temeli, İngiliz düşüncesidir. Montesquieu ve Voltaire, İngiliz düşüncesinden, özellikle Locke ve Newton’dan etkilenmişlerdir. Locke’un etkisi Fransız Aydınlanması’nda metot, bilgi kuramı ve metafizikte kendini gösterir. Fransız Aydınlanması,İngiliz Aydınlanma’sına göre daha radikaldir.
Çünkü bu ülkede geleneklerden kopuş daha keskindir ve büyük bir kararlılıkla gerçekleştirilmiştir. Fransız Aydınlanması bir açıdan yıkıcı ve eleştirel bir açıdan bakıldığında ise kurucu, yeni baştan inşa edici bir tavrı yansıtır. Bilgi konusunda duyuları merkeze alır. Naturalist bir doğa anlayışına sahiptirler; insan bu doğanın yasalarına bağlıdır.
İnsanın ulaşabileceği en yüksek bilgi, bu yasalılık bilgisidir. Bu doğa içinde insanı harekete geçiren biricik şey, hayatta kalma içgüdüsüdür; mutluluk çabası ve hazcılıktır.
Fransız Aydınlanması, tarihsel açıdan dönemlere ayrılır:
1) Erken Aydınlanma: Fontenelle
2)Bağımsız Düşünürler: Montesqueiu, Condillac, Maupertius, La Mettrie ve Rousseau.
3) OlgunAydınlanma: Voltaire, D’Alembert, Diderot, d’Holbach.
4) Geç Aydınlanma: Condorcet ve çeşitli fizyokratlar.
Pierre Bayle (1647-1706) Fransız Aydınlanması’nın habercisidir. Bayle, her türden dogmacılığa karşı çıkar. Felsefe’nin Teoloji ile olan ilişkisine yönelik sert eleştirileri vardır.
Dinsel dogmalar ve akıl ile kurulan bilgi arasında bir sentez olanaklı değildir.Temel eseri olan Tarihsel ve Eleştirel Sözlük, 18.yy felsefesinde büyük ilgi görmüştür. Diderot
çalışmalarını buradan edindiği problemler üzerinde geliştirir. Bayle’ın düşüncesinin temel niteliği, “kuşkuculuk”tur. Özellikle de akla yönelik kuşkuyu derinleştirir.
Pascal gibi o da her şeyin akıl ile aydınlatılabileceği varsayımına karşı çıkar.
Charles Louis De Secondat Montesquieu (1689-1755), Fransız Aydınlanması’nın asıl sistemci düşünürüdür. Siyaset felsefesi tartışmaları ile aydınlanma döneminin politik yaklaşımlarının kaynağı olduğu kadar, modern toplumbilim ile siyaset biliminin kurucusu olarak kabul edilir.
“Güçler ayrılığı” tartışmaları, Fransız Devrimi’nin en önemli kaynağı olur.Montesquieu’nun “güçler ayrılığı ilkesi”, bireysel hak ve özgürlükleri güvence altına almak için
yönetimde etkili farklı güçleri birbirinden ayırıp bu güçlerin bir dengede çalışmalarını varsaymaya dayanır.
Montesquieu, Locke’un öncülüğünü yaptığı yasama, yürütme ve yargı güçlerinin birbirinden ayrılması gerektiği düşüncesini sürdürür ve geliştirir.
İran Mektupları’nda (1721) Avrupalıların karşısına yabancı bir kültürden seslenir. 18.yüzyıl Paris yaşamını eleştirel bir bakışla değerlendirir; toplumsal koşulları, Fransız siyasetini,kilisenin uygulamalarını, üniversitenin yapısını eleştirir. Fransa’nın mutlak devlet anlayışının,kilisenin hoşgörüsüzlüğünün sert bir eleştirisidir.
Romalıların Büyüklüğü İle Çöküşünün Nedenleri Üstüne Düşünceler (1734), Tarih Felsefesi bağlamında değerlendirilen bir kitaptır. Nedensellik ilkesinden hareket eden bir açıklama biçimi vardır. Montesquieu burada devletlerin devamını sürdürmesinin, büyüme ve çöküşünün genel ilkelerini inceler.
Bu analizlerini karşılaştırmalı tarih okuması ile yapar. Yasaların Ruhu (1748), Montesquieu’nun devlet felsefesi çalışmasıdır. Montesquieu, burada toplumu biçimlendiren öğeleri açıklarken, daha önce hiç başvurulmayan siyaset dışı öğeleri de (iklim gibi) açıklamalarına dahil eder; bir bölgenin iklimi, coğrafi konumu ve bölgesel özellikleri ile yönetim biçimi arasında doğrudan bir ilişki kurar.
Montesquieu, Hobbes’un doğa durumundaki insan görüşüne karşı çıkar. Ona göre Hobbes, insandaki, başkalarını egemenlik altına alma isteğinin ilk düşünce olduğu konusundayanılmıştır; bu akla yatkın değildir.
Montesquieu’ya göre doğa durumundaki insanı karakterize eden şey, “saldırganlık” değil, onun kendi “güçsüzlüğü”ne ilişkin bilincidir. Ayrıca, toplumun kökeninde, insandaki toplumsal yaşama yatkınlığı vardır.
Montesquieu’ya göre devlet değişik istemlerin bir birleşimidir. Montesquieu, tarihteki üç ana yönetim biçimi olarak düşünülen monarşi, aristokrasi ve demokrasi biçimindeki klasik ayrımı .yadsır
Onun sınıflandırması:
1) Erdeme dayalı “Cumhuriyet
2) Onura dayalı “Monarşi
3) Korkuya dayalı “Despotizm” dir
Diğer Cevaplara Gözat
Cevap : Fransız Aydınlanması, 18. yüzyılın ortalarında Fransa'da ortaya çıkan bir felsefi hareket olmuştur. Bu hareket, insanların düşünme ve öğrenme yöntemlerini değiştirmeyi ve insan haklarını koruma yolunda çalışmayı amaçlamıştır.
Fransız Aydınlanması'nın temel özellikleri şunlardır:
- Rasyonel Düşünme: Fransız Aydınlanması, rasyonel düşünmeyi önemsemiştir. Bu hareketin filozofları, insanların düşüncelerini rasyonel argümanlar ve kanıtlarla desteklemek için çalışmışlardır.
- Bilimsel İlerleme: Fransız Aydınlanması, bilimsel ilerlemeyi önemsemiştir. Bu hareketin filozofları, bilim ve rasyonel hesaplamayı kullanarak doğayı açıklamaya çalışmışlardır.
- Sosyal ve Politik Değişiklikler: Fransız Aydınlanması, sosyal ve politik değişiklikleri amaçlamıştır. Bu hareketin filozofları, insanların toplumda ve devletteki rolünü ve haklarını sorgulamış ve bu konulardaki değişiklikleri savunmuşlardır.
- İnsan Hakları: Fransız Aydınlanması, insan haklarının korunmasını amaçlamıştır. Bu hareketin filozofları, insanların doğuştan bazı hakları olduğunu ve bu hakların korunması gerektiğini savunmuşlardır.
- Laiklik: Fransız Aydınlanması, laiklik ilkesine önem vermiştir. Bu hareketin filozofları, devletin dini inançlardan bağımsız olması gerektiğini ileri sürmüşlerdir.
Fransız Aydınlanması, Avrupa'da büyük felsefi, bilimsel, sosyal ve kültürel değişiklikleri içeren bir hareket olmuştur. Bu hareketin filozofları, insanların düşünme ve öğrenme yöntemlerini değiştirmeyi ve insan haklarını koruma yolunda çalışmayı amaçlamışlardır. Fransız Aydınlanması'nın öncüleri arasında, Voltaire, Jean-Jacques Rousseau ve Denis Diderot gibi filozoflar yer almıştır. Bu filozoflar, insanların düşüncelerini rasyonel argümanlar ve kanıtlarla desteklemek için çalışmışlar, bilim ve rasyonel hesaplamayı kullanarak doğayı açıklamaya çalışmışlar ve insan haklarının korunmasını amaçlamışlardır. Fransız Aydınlanması, aynı zamanda laiklik ilkesine önem vermiştir ve devletin dini inançlardan bağımsız olması gerektiğini ileri sürmüştür. Fransız Aydınlanması, 18. yüzyıl Fransa'sında büyük etkilere sahip olmuş ve Fransa Devrimi gibi önemli olaylara yol açmıştır.