Cevap :

Açıklamalı Örnekler:

Örnek 1:

“Çocukların sağlıklı büyümesi için gayret gösterilmeli.” cümlesinde “gayret gösterilmeli” yüklemdir. Diğer söz öbeği zarf tümlecidir. Bu tümleç içindeki “büyümesi” isim-fiili yan cümle yapmıştır. Fiilimsi hangi öğe içindeyse, görevi o öğeyle özdeştir. Bu cümlede zarf tümleci içinde olduğundan kendisi de zarf tümlecidir.

Örnek 2:

“Çiçekleri koparan çocukları sonunda yakaladım.” cümlesinde “yakaladım” yüklemdir. “Çiçekleri koparan çocukları” nesnedir. Nesne içindeki “koparan” sıfat-fiili yan cümlecik yapmış, yan cümleciğin görevi de nesnedir.

Örnek 3:

“Kimsenin kalbini kırmadan görevini yaptı.” cümlesinde “yaptı” yüklem, “kimsenin kalbini kırmadan” zarf tümlecidir. “Kırmadan” fiilimsi olduğundan yan cümleciktir.

Örnek 4:

“Kimsenin bilmediği, ıssız güzel bir yerdi.” cümlesi bir sıfat tamlaması olduğundan, olduğu gibi yüklemdir. Yüklem içindeki “bilmediği” sıfat-fiili sıfat görevindedir. Yani yüklemin temel unsuru olan “yer” isminin tamamlayıcı öğesi olduğundan yan cümleciktir.

Örnek 5:

“Romancının görevi okuyucuyu aydınlatmaktır.” cümlesinde “aydınlatmaktır” fiilimsisi, temel cümleyi oluşturduğundan cümlede yan cümlecik yoktur. Cümle basit bir cümledir. fiilimsi yüklem görevindedir.

---

---

Diğer Cevaplara Gözat

Cevap :

Girişik Birleşik Cümle Nedir:

İçinde fiilimsi (eylemsi) bulunan cümlelerdir. Fiilimsilerin yer aldığı bölüme yan cümle, asıl yüklemin bulunduğu bölüme de temel cümle denir. Yan cümle temel cümlenin bir öğesidir.

Girişik Birleşik Cümle Örnekleri:

1. Acele yürüyen/yolda kalır.
2. Aç ile eceli gelen /söyleşir.
3. Akan su/ pislik tutmaz.
4. Köseyle alay edenin /top sakalı kara gerek.
5. Kul azmayınca /Hak yazmaz.