Gönderici, mesaj, iletişim aracı, alıcı (okuyucu/izleyici) ve mesajın alıcı tarafından algılanıp yorumlanması (geri bildirim) aşaması.

Bu aşamalardan herhangi birinin gerçekleşmediği durumda ise iletişim süreci tamamlanamaz. 

İşte bu noktada karşımıza iletişimde karşılaşılan engeller ortaya çıkar. İnsanların birbirleriyle iletişimde bulunması karmaşık ve belirli bir süre gerektiren bir iştir. 

İletişim sürecini anlamak ve onu etkili bir şekilde kullanmak için iletişimi engelleyen etkenlerin bilinmesi/bunların ortadan kaldırılması için yöntemler araştırılması gerekir. 

Sağlıklı ve etkili iletişim kurarken karşımıza birçok engel çıkar.

Fiziksel ve Teknik Engeller

1. Mesajın yanlış veya eksik iletilmesi
2. İletişim kanalının yanlış seçilmesi
3. Mikrofondaki arıza ve işitme sorunları
4. Ön yargı ve kişilerin yanlış anlayıp farklı yorumlaması
5. Dilin basit, yalın ve açıklayıcı olmaması

Psikolojik ve Sosyal Engeller

İletişim sürecinde yer alan kişilerin sahip olduğu kişisel özelliklerden kaynaklanan bu engeller arasında ön yargılar, görüş ayrılıkları, algılama düzeyindeki farklılıklar, sosyo-kültürel farklılıklar, kişilerin bilgi seviyesindeki uyumsuzluklar ile kişilerin birbirlerine karşı olan tutum ve davranışları bulunmaktadır.

Örgütsel Engeller

Toplumda bir arada yaşamanın önemli bölümlerinden biri de örgütlerdir. Örgütlerin var olabilmesi ve sürekliliğini sağlayabilmesi için kendi aralarında sağlıklı ve etkili iletişim kurmaları gerekir. Ne var ki örgütler kendi iletişim engellerini kendileri oluşturur. Bu engeller ise örgüt büyüklüğü ve fiziksel yapı, hiyerarşi, yönetim şekli, statü farklılıkları gibi birçok unsurdan meydan gelir.

Engelleri Nasıl Aşabiliriz?

Yukarıda belirttiğim iletişim engellerinin aşılması için öncelikle engelin ne olduğunun ayrıntılı bir şekilde belirlenmesi şarttır.

Daha sonra ise bu engeli yok etmek için ihtiyaç duyulan yöntemlere başvurulur. Bu yöntemlerden bazıları şöyledir:

1. İletişimin sağlıklı olması için konuşmacılar çok iyi dinlenmeli.
2. Verilen mesaj kolay, anlaşılır ve açıklayıcı olmalı.
3. Verilen mesajın anlaşılıp anlaşılmadığını geri bildirimle kontrol etmek gerekir.
4. Mesajın iletildiği kanal dinleyiciyi/alıcıyı etkileyecek biçimde seçilmeli.
5. Kişiler arasındaki statü farklılıkları en aza indirilmeli.
6. Etkili iletişim sırasında gürültü seviyesi minimize edilmeli ve sessiz bir ortam sağlanmalı.
7. Kişinin sahip olduğu bilgi birikiminin üzerinde açıklamalar yapılmamalı.
8. Etkili iletişim için verilen mesaj sadece sözlü olmamalı, aynı zamanda yazı, resim, çizim veya çizim gibi görsel materyallerle desteklenmeli.
9. Mesaj verilirken teknik terimlerden ziyade herkesin anlayabileceği kelimeler kullanılarak dildeki farklılıklar ortadan kaldırılmalı.
10. Etkili iletişim kurulurken uygun ortam ve zamanın beklenmesi ya da oluşturulması bir gerekliliktir. 
11. İletişim sürecinde bulunan bireyler birbirlerine karşılıklı güven duymalı.
12. Etkili iletişim sırasında bireylerin birbirini yeterince anlaması için uygun bir mesafe seçilmesi gerekir.