Hangisi metinlerin sınıflandırılmasında kullanılan ölçütlerden birisi değildir?
A. Gerçeklikle ilişkileri, işlevleri ve yazılış amaçlarına göre.
B. Yazarlarının yaşadığı döneme göre.
C. Kullanılan anlatım türlerine göre.
D. Sözlü ya da yazılı anlatımla oluşturulmasına göre.
E. Kullanılan dilin işlevine göre.
Hangisi öğretici metinlerin özelliklerinden değildir?
A. Bilgi vermek amacıyla yazılırlar.
B. Açıklayıcı ve tartışmacı anlatım türleri ağırlıklı olarak kullanılır.
C. Günlük hayatın gerçeklerini, tarihi olayları, felsefi düşünceleri ve bilimsel gerçekleri anlatan metinlerdir.
D. İnsan psikolojisine dair derin tahliller içerirler.
E. Genellikle kelimelerin ilk anlamlarıyla oluşturulurlar.
Tek bir kişinin bir eline mendil bir eline de sopa alıp taklit yeteneğini sergileyerek oynadığı oyundur. Tanıtılan tiyatro türü, aşağıdakilerden hangisidir?
A. Ortaoyunu
B. Karagöz
C. Dram
D. Meddah
E. Komedi
Hikâyeyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
A. Hikâyelerde daima olağanüstü olaylar ve kişiler vardır.
B. Durum ve olay hikâyesi olmak üzere iki türü vardır.
C. Maupassant tarzı hikâyeler, serim, düğüm ve çözüm bölümlerinden oluşur.
D. Türk edebiyatında Batılı anlamda ilk örnekleri Tanzimat Dönemi'nde verilmeye başlanmıştır.
E. Gerçek ya da gerçeğe uygun olayları konu edinir.
İşte Cevaplar
✅ 1. Hangisi metinlerin sınıflandırılmasında kullanılan ölçütlerden birisi değildir?
Doğru cevap: B. Yazarlarının yaşadığı döneme göre.
Açıklama:
Metinler; gerçeklikle ilişkileri, işlevleri, yazılış amaçları, anlatım türleri, sözlü-yazılı oluşları ve kullanılan dilin işlevine göre sınıflandırılır. Ancak yazarın yaşadığı dönem, sınıflandırma için doğrudan bir ölçüt değildir, daha çok edebî dönem incelemesinde kullanılır.
✅ 2. Hangisi öğretici metinlerin özelliklerinden değildir?
Doğru cevap: D. İnsan psikolojisine dair derin tahliller içerirler.
Açıklama:
Bu özellik sanatsal (edebî) metinlere aittir. Öğretici metinler; bilgi verir, açık-anlaşılır olur, açıklayıcı ve tartışmacı anlatım barındırır, kelimeler genellikle gerçek anlamda kullanılır.
✅ 3. Tanıtılan tiyatro türü, aşağıdakilerden hangisidir?
(Tek bir kişinin bir eline mendil bir eline de sopa alıp taklit yeteneğini sergileyerek oynadığı oyun)
Doğru cevap: D. Meddah
Açıklama:
Meddah, geleneksel Türk tiyatrosunda tek kişilik gösteri sanatıdır. Anlatıcı (meddah), elindeki mendil ve sopa ile karakter değiştirerek hikâyeler anlatır.
✅ 4. Hikâyeyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
Doğru cevap: A. Hikâyelerde daima olağanüstü olaylar ve kişiler vardır.
Açıklama:
Bu ifade masallar için geçerlidir. Hikâyeler gerçek ya da gerçeğe yakın olayları anlatır. Olağanüstülük zorunlu değildir.
Bu cevabı değerlendir:
Kesinlikle yardımcı olayım. İşte sorularınızın cevapları ve kısa açıklamaları:
1. Hangisi metinlerin sınıflandırılmasında kullanılan ölçütlerden birisi değildir?
Doğru cevap: B. Yazarlarının yaşadığı döneme göre.
Açıklama: Metinler genellikle içerik, amaç, dilin kullanımı ve sunuluş biçimi gibi özelliklerine göre sınıflandırılır. Yazarın yaşadığı dönem, bir metnin incelenmesinde önemli bir bilgi olsa da, doğrudan bir sınıflandırma ölçütü değildir. Örneğin, bir metin hem roman hem de modern döneme ait olabilir; "modern dönem metinleri" diye bir sınıflandırma türü yoktur, ama "roman" bir sınıflandırma türüdür.
2. Hangisi öğretici metinlerin özelliklerinden değildir?
Doğru cevap: D. İnsan psikolojisine dair derin tahliller içerirler.
Açıklama:
- A, B, C ve E seçenekleri öğretici metinlerin temel özellikleridir. Bilgi vermek, açıklayıcı/tartışmacı olmak, gerçekleri anlatmak ve kelimelerin ilk anlamlarını kullanmak öğretici metinlerin olmazsa olmazıdır.
- D seçeneği (İnsan psikolojisine dair derin tahliller içerirler) ise daha çok edebi (sanatsal) metinlerin, özellikle roman, hikaye ve tiyatro gibi türlerin özelliğidir. Öğretici metinler bilgi aktarımına odaklandığı için, psikolojik tahliller genellikle temel amaçları değildir.
3. Tek bir kişinin bir eline mendil bir eline de sopa alıp taklit yeteneğini sergileyerek oynadığı oyundur. Tanıtılan tiyatro türü, aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru cevap: D. Meddah
Açıklama:
- Meddah: Tek kişinin, bir mendil (farklı karakterlerin giysileri gibi kullanılırdı) ve bir sopa (yürürken baston, silah gibi kullanılırdı) yardımıyla, ses taklitleri ve jestlerle çeşitli olayları ve karakterleri canlandırdığı, bir hikaye anlattığı geleneksel Türk tiyatrosu türüdür.
- Ortaoyunu: Açık alanda, belli bir dekor olmadan, etrafı seyircilerle çevrili alanda oynanan, iki ana karakteri Pişekar ve Kavuklu olan geleneksel tiyatrodur.
- Karagöz: Gölge oyunudur, perdede oynanan, Karagöz ve Hacivat'ın ana karakter olduğu bir türdür.
- Dram/Komedi: Modern tiyatro türleridir ve genellikle çok sayıda oyuncu, detaylı dekor ve yazılı metinle sahnelenir.
4. Hikâyeyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
Doğru cevap: A. Hikâyelerde daima olağanüstü olaylar ve kişiler vardır.
Açıklama:
- A seçeneği yanlıştır. Hikayeler, gerçek hayattan alınmış veya gerçeğe uygun olayları konu edinebilir. Olağanüstü olaylar ve kişiler daha çok masal ve fabl gibi türlerin özelliğidir.
- B seçeneği doğrudur. Hikayeler, olay ağırlıklı (Maupassant tarzı) ve durum ağırlıklı (Çehov tarzı) olarak iki ana türde incelenir.
- C seçeneği doğrudur. Maupassant (olay) tarzı hikayelerde genellikle serim (giriş), düğüm (olayların geliştiği kısım) ve çözüm (olayın sonuca bağlandığı kısım) bölümleri belirgin şekilde bulunur.
- D seçeneği doğrudur. Türk edebiyatında Batılı anlamda ilk hikaye örnekleri Tanzimat Dönemi'nde verilmeye başlanmıştır (Ahmet Mithat Efendi, Emin Nihat Bey gibi yazarlar).
- E seçeneği doğrudur. Hikayeler, gerçek hayatta yaşanabilecek veya yaşanmış olayları, kişileri ve durumları ele alabilir.
Bu cevabı değerlendir: