Sözlükte Vecize Nedir:

Vecize Nedir ? Vecize yani özdeyiş, söyleyeni belli, kısa, anlamlı sözdür. Bireysel ya da toplumsal bir ilke, bir görüş, bir kanıyı en kısa yoldan anlatır. Yaşam deneyimine ve gözleme dayanır. Vecizeler bağımsız yazıldığı gibi, bir eserin içinde dağınık da bulunabilir.

Vecizelerin Özellikleri

- Söyleyeni belli, kısa, anlamlı söz.
- Özdeyiş diye de bilinir.
- Bireysel ya da toplumsal bir ilke, bir görüş, bir kanıyı en kısa yoldan anlatır.
- Yaşam deneyimine ve gözleme dayanır.
- Vecizeler bağımsız yazıldığı gibi, bir eserin içinde dağınık da bulunabilir.
- İslam büyüklerinin bu tür sözlerine kelam-ı-kibar denir.
 - Vecize önce eski yunan edebiyatında yazılmıştır.
- Klasizm edebiyatı döneminde, larochefoacauld’ın maximes (vecizeler) adlı eseriyle avrupa’ya gelmiştir.

Vecize (Özdeyiş) Örnekleri

• "İlim ilim bilmektir ilim kendini bilmektir sen kendini bilmezsen bu nice okumaktır." (Yunus Emre)
• "Çalışmadan, yorulmadan, öğrenmeden, rahat yaşama yollarını aramayı itiyat haline getirmiş milletler, evvela haysiyetlerini, sonra hürriyetlerini ve daha sonra istiklallerini kaybetmeye mahkumdurlar." (M. K. Atatürk)
• "Bana bir harf öğretenin kırk yıl kölesi olurum." (Ali bin Ebu Talib)

Vecize kelimesinin eş anlamlısı özdeyiş, aforizma ve özlü sözdür.

Sözlükte Felsefe Nedir:

Felsefenin Sözlük Anlamı

1. isim. Varlığın ve bilginin bilimsel olarak araştırılması.
"Felsefe diliyle söylersek her ozan bir fenomendir yani olgudur." - Necati Cumalı
2. Bir bilimin veya bilgi alanının temelini oluşturan ilkeler bütünü. "Tarih felsefesi. Hukuk felsefesi."
3. Bir filozofun, bir felsefe okulunun, bir çağın öğretisi. "Sokrates felsefesi."
4. Dünya görüşü. "Yargılarınızı, felsefenizi kendinize saklayıp oyununuza tek özdeyiş katmayacaksınız." - Haldun Taner
5. Bir konuda soyut düşünüş. "Uzun felsefelerden sonra Mediha'yı benden çok sevdiğini anlatıyor." - Halide Edip Adıvar

Felsefe Nedir

Felsefe kısaca aslında Sokratesin dediği gibi ne bilmediğini bilmektir. Düşünce işte bu noktada ise; yani ne bilmediğini bilmek istiyorsa artık yaşamı sorgulamaya başlar. Daha önce bildiklerinden dahi şüphe ederek onlarıda sorgulamaya başlar. Çoğumuz küçükken doğru bildiğimiz şeylerin aslında doğru olmadığını büyüyünce tecrübe etmişizdir. Bunu farkettiğimizde nasıl diğer bildiklerimizde şüphe ettiysek, filozofun da yaptığı bu sorgulamaların sistematik bir şekile dönüşmesidir. İşte bilinmeze yapılan bu zihinsel yolculuğa Felsefe denir. 

Felsefe sadece filozofların yaptığı birşey değil düşünen ve sorgulayan herkesin yaptığı birşeydir. Birşeyin nedeni, sonuçlarını sorgulamak bir anlam aramak tamda anlattığımız şeylerdir. Günlük hayatta duymuşsunuzdur yaşam felsefesi sözünü evet herkesin yaşamı bir anlama biçimi vardır. Bu noktada herkes felsefe dünyasının içindedir. Felsefe derslerde görülen filozoflar ve onların karmaşık düşünceleri değildir. Yaşamın ta kendisidir.

Felsefenin Kelime Anlamı

Felsefe kelimesi yunanca´da fhilo (sev-gi) ve sophia (bilgelik) kelimelerinin yan yana gelmesinden oluşuyor... Fhilosophia (bilgelik sevgisi). Yunanlı düşünürler için "bilgiyi sevmek, bilginin peşinden koşmak" anlamını taşır.
 

Yani felsefe sadece bilgiyi sevmek mi oluyor?

Bu konuyu bir örnekle anlatayım, sen hiç dünyanın neden 365 gün ve altı saatte bir tur tamamladığını yani bir yıl diye niye bu hareketi tanımladığımızı merak ettin mi?, Etmişsindir mutlaka. İşte bunun gibi bilmediğin, öğrenmek istediğin bir sürü konu var. Aslında filozoflarda böyle şeyler düşünüyorlar. Bunların nasıl olabileceğini, nelerin bunlara yol açtığını öğrenmeye çalışıyorlar... Öylesine derin düşünüyorlar ki bu konuları, anlamaya, yorumlamaya ve yaşamı anlamlandırmaya çalışıyorlar... Belli anlamlar bulduklarına inandıklarında da "felsefe sistemleri"ni oluşturmuş oluyorlar...


 

O halde felsefe yaşamı bir şekilde anlamlandırabilme çabası mı oluyor?

Evet, yaşamı ve yaşamda varolan her şeyi...
Filozof, soru sorar, merak eder ve öğrenmeye çalışır...
Bilgi onun için ulaşılması gereken bir şeydir ve ona ulaşmak için habire koşar...
Tam ulaştığını sandığı anda da yeni sorularla karşılaşır...

Bak ünlü filozoflardan platon´un bir sözü var: "felsefe, doğruyu bulma yolunda, düşünsel bir çalışmadır." diyor. Yalnız, burada ortaya çıkan sadece yeni bilgiler değildir, filozofun ürünü, bir ahlak anlayışını, yaşama biçimini doğurur...

Örneğin, dünyayı idealardan oluşmuş, (yani sadece düşüncelerden, ve bu düşüncelerin görünüşlerinden) bir yapı olarak algılayan bir felsefe öğretisi, yaşama ilişkin tüm yargılarını da ona göre oluşturur.


 

Filozoflara Göre Felsefe Nedir?

Birde filozoflara bakalım neler diyorlar felsefe için. Aşağıdaki her bir filozof felsefeyi kısaca bir cümle halinde tanımlamışlardır:

"Felsefe yapmak ölmeyi öğrenmektir."
 Karl Jaspers
 
"Felsefe, neleri bilmediğini bilmektir."
 Sokrates
 
"Doğruyu bulma yolunda, düşünsel (idealist) bir çalışmadır."
 Platon
 
"İlkeler ya da ilk nedenler bilimidir felsefe."
 Aristoteles
 
"Mutlu bir yaşam sağlamak için, tutarlı eylemsel bir sistemdir."
 Epikuros
 
"Felsefe tanrıyı bilmektir ve gerçek felsefeyle, gerçek din özdeştir."
 Augustinus

"İnanılanı anlamaya çalışmaktır."
 Aselmus
 
"İnanılanın inanılmaya değer olup olmadığını araştırmaktır."
 Abaelardus
 
"Tanrıdır konusu, tanrının tanıtlanmasıdır."
 A. Thomas

"Eleştiridir."
 Campenella
 
"Deney ve gözleme dayanan bilimsel veriler üzerinde düşünmektir."
 F. Bacon
 
"Felsefe yapmak doğru düşünmektir."
 T. Hobbes
 
"Felsefe bir bilimdir ve geometrik yöntemi metafiziğe uygulamak gerekir, felsefeyi kesin bir bilim yapmak için."
 Descartes

Ya siz felsefeyi tek bir cümle ile kısaca tanımlamak isteseydiniz ne derdiniz?
 
Sonuç olarak;

Felsefe yaşamdır...

Sözlükte Bilgelik Nedir:
Bilge olma durumu ve niteliği
Cümle 1: Töre anlayışları bu bilinçlilikleriyle pekişmiştir. - N. Cumalı

Sözlükte Fizik Nedir:
Genel veya geçici yasalara bağlı, deneysel olarak araştırılabilen, ölçülebilen, matematiksel olarak tanımlanabilen madde ve enerji olgularıyla uğraşan bilim dalı.
Not: Maddenin kimyasal yapısındaki değişiklikler dışında kalan kısımı fiziktir.