İlk çağ ve orta çağ uygarlıklar tarihinin en gözde çağları olarak tarih akışında yerini almaktadır. Asurlar, Lidyalılar, Fenikeliler ilk çağda etkili olurken, orta çağda soğdlar ve yahudiler etkili olmuşlardır. Birçok gelişmelerin yaşanmasında ve köklü değişikliklerin meydana gelmesinde bu uygarlıklar ve ırklar etkili olmuşlardır.

Asurlular, ticari koloniler kurarak ticarette gelişmişlerdir. Ticarette yeni yöntemler bularak varlıklarını sürdürmüşlerdir. Lidyalıların da güçleri ekonomik olarak ticari faaliyetlerinden gelmektedir. Fenikeliler ise denizcilik ve deniz ticareti faaliyetleri gerçekleştirmişlerdir. Türklere ticareti öğreten soğdlar olmuştur. Yahudiler de ticarette gelişim göstermişlerdir. Antikacılık, borsa, banka, emlak işleriyle uğraşmışlardır.

Bu milletlerin ortak olarak geliştikleri alan ticarettir.

• Asurlular, koloniler kurarak ticarette gelişmişlerdir.
• Lidyalılar parayı buldular. Ticaretteki değiş tokuş usulü kalktı. Ticaret başka bir boyut kazandı.
• Fenikeliler, denizcilik ve deniz ticaretinde gelişip koloniler kurmuşlardır.
• Soğd’lar, kendi ticari kolonilerini kurmuşlar ve İpek Yolu’nu kontrol etmişlerdir.
• Yahudilerde ticaret alanında gelişmişlerdir.