Sözlükte TOTEM Nedir:
totem: klanlarda bir hayvan, bir bitki veya bir cisim klan’ın atası durumunda olup, kutsal sayılır ve adına “totem” denir ( kelime kuzey amerika’da yaşayan bir kızılderili kabilesi dilinden alınmıştır). bütün klan mensupları o totemden türedikleri kanaatindedirler. totemlerin taştan veya tahta parçalarından yapılır ki , buna “şuringa” adı verilir. kurt, tavşan vb; herhangi bir bitki ve mesela bir taş parçası; yağmur, deniz vb. totem olabilir.onu ata sayanlar kendilerini birbirleri ile akraba bilirler, toteme ait klan’ın adını taşırlar,o toteme ait törenlere katılırlar; bir klan’ın üyeleri arasında evlenme yasaktır, çünkü birbirlerini kardeş kabul ederler. halbuki diğer totemler, kendilerince kutsal olmadığı için başka klan mensupları ile mümkündür. bir görüşe göre “exogamie”( dışardan evlenme) nin sebebi budur. eski türk örf ve gelenekleri arasında kısaca açıkladığımız özelliklerine uygun görünen bazı inanış ve davranışlar dikkati çekmektedir: türk ailesinde dışardan evlenme esastır. türkler kurdu ata saymışlardır. bu nokta gök-türklerin menşei bahsinde çin kaynaklarında kesinlikle belirtilmiştir. ayrıca geçen yüzyılın ikinci yarısında asya türk zümrelerinden altaylılar ve yakutlarda tespit edilen, baba ve anayı temsil eden mahiyetteki semboller ( put, idol) totemcilikteki şuringa’ları hatırlatır. bütün bunlar bir kısım araştırmacıyı eski türklerin bu klan dini ile ilgileri olabileceği düşüncesine götürmüş