Sözlükte KIRAĞI Nedir:
Kırağı Nedir ? (Tanım 1) : Soğuyan zeminler üzerindeki yoğunlaşmanın buz kristalleri şeklinde olmasıdır. Kırağının oluşabilmesi için de havanın açık ve durgun olması gerekir.

---

Kırağı Nedir ? (Tanım 2) : Kırağı, atmosferik sınır tabakadaki hava parselinin aktüel buhar basıncının, yüzeyin sıcaklığına ait buz üstünde doymuş buhar basıncından daha yüksek olması sonucu, havadaki su buharının soğuk yüzey ve/veya cisim üzerinde yoğuşarak katı faza geçmesidir. Kısaca kırağı zeminler üzerindeki yoğunlaşmanın buz kristalleri şeklinde olmasıdır. Kırağının oluşabilmesi için de havanın açık ve durgun olması gerekir. Oluşum biçimi bakımından çiyden bir farkı yoktur. Meteorolojide yağış kategorisinde değerlendirilmez. Soğumanın çok şiddetli olduğu yerlerde, havanın temas ettiği yüzeylerde buz kristallerişeklinde oluşan yoğuşma ürünüdür. Türkiye'de bu olay kış mevsiminin başlarında görülür.

---

Kırağı Nedir (Detay)

Kırağı, kısaca donmuş çiğdir. Soğuk havalarda görülür. Kırağı, suyun buhar hâlinden doğrudan doğruya katı hâline geçmesiyle meydana gelir. Çiğin meydana geliş şekliyle kırağı arasındaki fark, havanın daha az rutubetli olmasına dayanır.

Kırağı Nasıl Oluşur?

Kırağı, havanın su buharına doyduğu ve hava sıcaklığının donma noktasının altında olduğu zaman meydana gelir. Su buharı, buhar hâlinden sıvı hâle geçmeksizin direkt katı hâle geçer. Kırağı, genelde çimen, ağaç gövdesi ve camlarda daha belirgin görülür. Eğer sıcaklık “0” derecenin hemen altında ve bulut damlacıkları büyük ve çoksa kırağı yerine parlak buz veya sır hâsıl olur. Açık gecelerde radyasyon dolayısıyla toprak ısı kaybeder; serin toprak, havayı soğutur ve nisbeten yoğunluğunu da arttırır. Böylece kırağı düşmesi için şartlar hazır hâle gelir. Bu durumda yere yakın olan havayı ısıtarak kırağı önlenebilir. Bu sebeple meyve üreticileri, bitkilere zarar veren kırağıdan korunmak için ağaçların arasında sıvı yakıtla çalışan küçük ısıtıcılar kullanırlar. Aynı zamanda havanın çeşitli tabakalarındaki ısıyı aynı tutmak için büyük vantilatörler de kullanılabilir. Bodur ağaçlar su içinde bırakılarak kırağıya sebep olan soğuk hava tabakasından tecrit edilebilir. Suyun, donmasıyla buzlu ve karlı kırağı meydana gelir. Kırağı, umûmiyetle koyu renkli cisimler üzerinde ve ot, odun, kütük gibi yerlerde ortaya çıkar. Ağaçlara yapışan kaba kırağının neden uzun ince iğneler biçiminde şekiller meydana getirdiğini anlamak için yoğunlaşma ve kristal büyümesi hakkında bilgi sâhibi olmak lâzımdır. Havadaki su buharı donma noktasının üzerinde iken çiğ damlaları halinde olup, donma noktasının altına düşünce ve bitki üzerinde sivri bir çıkıntı bulunca kırağı halini alır. Kırağının garip şekiller almasının sebebi kristallerin büyüme kânunlarına tâbi olmasından ileri gelir. Açık, ayazlı gecelerde üstü açık eşyâ, çayır, çimen, tarla üstüne, iğne, tüy, pul biçimindeki ince buz parçacıkları olarak yoğunlaşmış bir yağış şekli olarak düşen kırağı, soğuk olduğu için bitkilere zarar verebilmektedir. Geceleyin dallar, çiçekler kırağı ile örtülürse, ertesi günü bunlar buruşup solar, bozulur. Soğuğa dayanıklı bitkileri kırağı çalmaz. Esasen bitkiye zarar veren kırağı değil, o sırada meydana çıkmış olan “don” hâdisesidir. Kırağı, umumiyetle durgun ve ayazlı havada belli olur. Böyle durumlarda narenciye ve sera ekicileri gerekli tedbirleri alırlar.

Sözlükte ÇİY Nedir:
Çiğ Nedir (Özet) : Havadaki su buharının daha soğuk nesneler üzerinde yoğunlaşmasıdır.

---

Çiy Nedir (Detay)

Çevremizi kuşatan havada her zaman belli bir miktar su buharı bulunur. Ancak bu miktar havanın sıcaklığına göre değişir ve soğuk havada su buharı oranı azalır. Geceleri toprağın soğumasıyla havadaki fazla su buharı çiy damlalarına, ısının sıfır santigrat derecesinin, altına düşmesiyle de kırağıya dönüşür. Her iki olay da ancak hava açık ve durgun olduğu zaman gerçekleşebilir. Not: Çiy ve kırağı havadan yağmaz, havadan yere düşmez. Çiy olayı, ancak pek kalın olmayan bir hava katmanında meydana gelebilir. Buzdolabından yeni çıkarılmış bir şişenin buğulanmasıyla çiy olayı arasında bir benzerlik kurabiliriz. Toprağa yakın olan hava katmanının geceleri soğuyarak gündüz sıcaklığındaki kadar su buharı kaldırmaması sonucu Sahra da bile çiy olayı görülür. Havadaki su buharını doymuş hale getiren ve havanın nemine göre değişen bu sıcaklığa (çiy noktası) denilir. Çiy taneleri sıcaklığı sıfır derecenin altındaki bir toprağın ya da bitkilerin üzerine düştüğü zaman bu kez de kırağı oluşur. Çiy bitkiler üzerindeki nemi koruduğundan çoğu zaman bahçecilerin ve tarımcıların yüzünü güldüren bir olaydır. Buna karşılık ilkbahar kırağısı filizlere, tomurcuk ve çiçeklere zarar verdiğinden özellikle bakımı zor bitkilerin, sebzelerin, meyve ağaçlarının ve bağların yer aldığı yörelerde tehlike yaratır. Bağcılar bu tehlikeden korunmak için geceleri ıslak saman ya da çıra yakarlar, Bunlardan çıkan bol duman bitkilerin üzerinde gece ışınımlarını azaltan ve soğumayı sınırlayan yapay bir bulut oluşturur. Bu iş için mazot ocaklarından da yararlanılır. İtalya’da ise, bir süredir tarlaların üstüne, ilkbaharda kırağıya, yazın da doluya karşı korunmayı sağlayan plastik ağlar gerilmeye başlanmıştır.

---

Farklı kaynaktan çiy nedir : Çiy, atmosferik sınır tabakadaki hava parselinin aktüel buhar basıncının, yüzeyin sıcaklığına ait doymuş buhar basıncından daha yüksek olması sonucu, havadaki su buharının soğuk yüzey ve/veya cisim üzerinde yoğunlaşarak sıvı faza geçmesidir. Bahar aylarında bulutsuz gecelerde gerçekleşen radyasyon kaybı, yeryüzeyine temas eden ince bir hava tabakasında fazlaca soğumaya neden olur ve çiy de genellikle bu durumda -nem, sıcaklık ve basınç koşulları da uygunsa- gerçekleşir. Yer/cisim sıcaklığı donma seviyesinin altında ise, çiy yerine kırağı gerçekleşir. Çiy, meteoroloji biliminde yağış kategorisine girmez. Hatta klimatolojik rasat cetvellerinde meteorolojik hadise değil, müşahede olarak rapor edilir. İlkbahar veya yaz mevsiminde sabahları cisimlerin üzerinde, bahçedeki bitkilerin yapraklarında su damlacıkları oluşur. Bu damlacıklar yağmur damlası değildir, geceleri havanın soğumasıyla havada bulunan su buharının yoğuşarak oluşturduğu damlacıklardır.