Kan şekeri yükselince ne yapmalı

Parmaktan yapılan kan şekeri ölçümleri veya laboratuvar koşullarında yapılan kan tahlilleri sonucunda kan şekerinin olması gereken aralığın üzerinde çıkması, hiperglisemi anlamına gelir. Hiperglisemi hastalarda sık idrara çıkma, ağız kuruluğu, bulanık görme, çok su içme, çok yemek yeme ve sinirlilik hali gibi çeşitli semptomlara neden olur. Diyabet hastalarında hipergliseminin kontrolü için insülin kullanımı söz konusu ise insülin enjeksiyonlarının zamanında yapılması, diyabet ilaçlarının zamanında ve doğru şekilde alınması çok önemlidir. 

Karbonhidrat Alımını Azaltmak

 

Karbonhidratlar, vücudun öncelikli olarak kullandığı enerji kaynaklarıdır. Sindirimleri sonucunda enerji eldesinde kullanılmak üzere glikoza dönüştürülen karbonhidratlar, diyabet hastalarında azalmış insülin duyarlılığı nedeniyle hücre içerisine alınamayarak kanda birikir. Bu nedenle özellikle de basit karbonhidratlar olarak bilinen şeker, nişasta, beyaz un, beyaz ekmek ve pirinç, makarna, patates gibi besinler kan şekerinde hızlı yükselmelere neden olur. 

 

Diyabet hastaları bu besinlerden kaçınmalı ve karbonhidrat gereksinimlerini kompleks karbonhidratlardan karşılamalıdır. Kompleks karbonhidratlar bulgur, esmer un ve bu unlardan yapılan ekmekler, kısacası saflaştırılmamış tam tahıllar içeren karbonhidrat kaynaklarıdır. Bu besinlerin sindirimleri, yüksek lif içerikleri nedeniyle daha yavaştır ve kan şekerinde ani yükselmelere yol açmaz. Dolayısıyla şeker hastaları ölçülü olarak kompleks karbonhidrat kaynaklarını tüketmelidir.

 

 

Kan şekerini ne düşürür sorusunun bir diğer önemli yanıtı sıvı alımını artırmak olarak belirtilebilir. Bol su içmek sağlık için çok önemli bir davranış olsa da diyabet hastaları için yeterli su tüketimi daha kritik bir öneme sahiptir. Bol miktarda su içmek idrar çıkışını ve kanda biriken fazla glikozun idrarla atılımını artırdığından hipergliseminin önlenmesinde önemli bir etkiye sahiptir. Dolayısıyla diyabet hastaları, şeker düşürme için günlük minimum 2,5 litre su tüketmeye dikkat etmelidir.

 

 

Şekeri düşürmek için ne yapmalı sorusunun oldukça etkili yanıtlarından bir tanesi de düzenli egzersizdir. Egzersiz, vücutta enerji harcamasını artırdığından kanda biriken glikozun kullanılmasını ve dolayısıyla kan şekerinin düşürülmesini destekler. Bu nedenle kan şekeri yüksek olan kişilerin şeker düşürücü bir etki elde etmek için egzersiz yapmaları önerilebilir. Ani ve yoğun içerikli egzersizler diyabet ilaçları veya insülin enjeksiyonu ile birleştiğinde hipoglisemiye neden olabilir. Bu nedenle hafif tempolu, gün içerisine yayılan ve yaşamın bir parçası haline getirilen egzersizler diyabet hastaları için daha sağlıklı olacaktır.

 

 

Şeker hastalarının düzenli olarak kan şekeri ölçümü yapması, hipergliseminin zamanında fark edilmesi ve vücutta hasara neden olmadan önlenmesi için büyük bir öneme sahiptir. Şekeri düşürmenin yolları arasında da sayabileceğimiz bu ölçümler, aynı zamanda medikal anlamda aldığınız diyabet tedavisinin yeterliliğini anlayabilmek için de gereklidir. Evde yapacağınız ölçümler sırasında kan şekerinizin normalden yüksek olduğunu tespit etmeniz halinde ilk yapmanız gereken tükettiğiniz besinleri gözden geçirmektir. Herhangi bir kaçamak veya yoğun nişasta içerikli besin tüketimi söz konusu olmadan sürekli olarak hiperglisemi yaşamanız durumunda bu konuda mutlaka hekiminize bilgi vermelisiniz.

 

 

Stres, diyabet hastalarında hiperglisemi sorunu ile doğrudan ilişkisi bulunan bir durumdur. Stres anında vücudun salgıladığı kortizol, glukagon gibi hormonlardan kaynaklı olarak insülinin etkisi azalır ve kan şekeri yükselir. Dolayısıyla şekeri düşürmek için ne yapılır sorusunun bir diğer önemli yanıtı stresten uzak kalmaktır. Stresin azaltılması açısından uyku düzeni, yoğun çalışanlar için dinlenme süreleri gibi konulara da hassasiyet gösterilmelidir.

 

 

Şekeri düşürme yolları arasında çok önemli bir konu da kilo kontrolünün sağlanmasıdır. Fazla kilo ve obezite, artan yağ dokusunun insülin duyarlılığı üzerinde oluşturduğu olumsuz etki nedeniyle diyabetin baş düşmanlarıdır. Şeker yüksekliğini önlemek, karaciğer ve böbrekler üzerinde yük oluşturan yüksek ilaç dozlarını azaltmak için şeker hastaları diyetisyen kontrolünde sağlıklı bir şekilde kilo vererek ideal kilolarına ulaşmalıdır. Evde yapılabilecek egzersizler, sağlıklı bir beslenme planı ile bir araya geldiğinde şeker hastalarının kilo vermesine ve kan şekerini düşürmesine yardımcı olacaktır.