Kayaçlar, oluşum şartlarına ve kökenlerine göre, magmatik, metamorfik (başkalaşım) ve sedimanter (tortul) olmak üzere başlıca üç gruba ayrılmaktadırlar.

Magmatik kayaçlar, magmanın veya lavların soğuması ve katılaşması sonucu oluşan kayalardır. Magmanın soğuması ve katılaşması derinlerde meydana gelirse ortaya çıkan kayaçlara plütonik kayaçlar (derinlik kayaçları) denir. (Örnek: Granit) 

Magmanın soğuma ve katılaşması yüzeyde meydana gelirse ortaya çıkan kayaçlara volkanik kayaçlar denir. (Örnek: Bazalt).

ÖNEMİ: Granit taşı iç ve dış mekânlarda duvar kaplamada, yer döşemelerinde, banyo lavabolarında ve duvarlarında, asansörlerde de kullanılır. Granit taşı ayrıca evde kullanılan sehpa ve masa gibi bazı eşyalarda da kullanılmaktadır. Ayrıca havuz ve çeşme yapımında, heykel ve anıtlarda da kullanılan değerli bir taştır.

Kullanım alanı olan yapı ve inşaat sektöründeki yerine; Bazalt taşı en çok: asfalt, beton, yapı kimyasalları ve yalıtım sektöründe kullanılmaktadır. Bugün yaygın olarak kullanılan asfalt, petrolün rafinasyonundan elde edilen yan üründür.

Metamorfik kayaçlar, " kayaç biçiminde değişim" anlamına gelen metamorfizma adı verilen bir süreçte mevcut kaya türlerinin dönüşümünden kaynaklanır. Metamorfik kayalar Dünya'nın kabuğunun büyük bir bölümünü oluşturur ve Dünya'nın kara yüzeyinin% 12'sini oluşturur. Bunlar dokuya ve kimyasal ve mineral birleşimine ( metamorfik fasiyes ) göre sınıflandırılır. Bunlar basitçe Dünya yüzeyinin altında, yüksek sıcaklıklara ve üzerindeki kaya katmanlarının büyük basıncına maruz bırakılarak oluşturulabilir. Kıtasal çarpışmalar gibi yatay basınç, sürtünme ve bozulmaya neden olan tektonik süreçlerden oluşabilirler. Kaya, Dünya'nın iç kısmından magma adı verilen sıcak erimiş kayanın sokulmasıyla ısıtıldığında da oluşurlar . Metamorfik kayaçların incelenmesi (şimdi erozyon ve yükselme sonrasında Dünya yüzeyinde ortaya çıkar), Dünya kabuğunda büyük derinliklerde meydana gelen sıcaklıklar ve basınçlar hakkında bilgi sağlar. Metamorfik kayaçların bazı örnekleri gnays, arduvaz, mermer, şist ve kuvarsittir.

Sedimanter (Tortul) Kayaçlar Yerküre Sistemleri: Kayaçların her çeşit şartlar altında fiziksel, kimyasal ve biyolojik ayrışma sonucu bozuşması ve dağılması, daha sonra oldukları yerde veya değişik yollarla taşınarak belirli yerlerde çökelmesi sonucu oluşan kayaçlardır.

1. Sedimanter kayaçlar genellikle tabakalıdır.
2. Fosil içerirler.
3. Sedimanter kayaçlar yeryüzünün %75-80’ini örter. Geri kalan %25’i magmatik ve metamorfik kayaçlardan oluşur. Sedimanter kayaçlar çok çeşitli olsalar bile bunlardan ancak birkaçı yaygın olarak görülür. Bunlar kumtaşı, kireçtaşı, kiltaşı ve şeyl’lerdir.

Doğada çok büyük bir yer tutan ve farklı mineral yapılardan oluşan taş ve kaya parçalarına kayaç denmektedir. Özellikle kayaçlar dünyamızda birçok farklı taş ve kaya parçalarından oluşmaktadır. Özellikle etrafımızda baktığımız zaman birçok farklı kayaç görebiliriz. Çünkü çevremizde şahit olduğumuz pek çok değişik taş ve kayalar kayaç olarak bilinmektedir.

1. Kömür
2. Mermer
3. Kum
4. Kireçtaşı
5. Çakıl
6. Elmas
7. Granit
8. Kil
9. Altın

Bu kayaçlardan bazıları çok değerlidir. Özellikle takı dünyasında kullanılması ile beraber aynı zamanda yakıt olarak ya da farklı alanlarda kullanılırlar. Bazılarının ise değeri azdır ancak yine de değişik kullanım alanları bulunur. Kayaçlar oluşumu esnasında bazı özellikler kazanmıştır. Bu özellikleri kazandıran yapılar ise mineral olarak bilinir. Bu yüzden doğal yollarla oluşmuş olan kayaçlar mineraller sayesinde, farklı özellikler ile değişik değerlere sahip hale gelmiştir.