Sözlükte İlk Yardım Nedir:
Aniden hastalanan veya yaralanan kişiye tıbbi tedavi yapılıncaya kadar anında ve olay yerinde çevre olanaklarıyla yapılan tıbbi olmayan geçici müdahaleye "İLKYARDIM" denir. İlkyardım kazanın olduğu olay yerinde yapılır. İlkyardımdaki esas amaç kesinlikle tıbbi müdahale değildir sadece hayat kurtarmaya yönelik geçici uygulamalar yapılır.

---

Kişi eğer sağlık görevlisi değilse 1. Emin olmadığı uygulamalardan kaçınmalı 2. Sakin ve tedbirli olmalı 3. Çevre imkânlarından yararlanmalı Kazazedenin durumunun kontrol altına alınıp daha kötüye gitmesini engellemek amacıyla yapılan hayat kurtarmaya yönelik ve kazazedenin durumunu kötüye gitmesi engellemek amacıyla yapılan işlemler geçici ilkyardım müdahaleleridir.

---

İlk Yardımın İlkeleri

1. Kazazedeyi güvenli bir yere almak 2. Çabuk karar vererek yaralının durumunu değerlendirmek 3. Kazazedede başka bir yaralanma meydana gelmesini engellemek 4. Geçici önlemleri alarak moral vermek 5. Yaralıya ve yaraya göre uygun pozisyon vermek 6. Vücut sıcaklığını korumak bilinci açık tutmak

---

İlkyardımın Hedefleri

1. Solunumu durmuş olan varsa solunumun sağlanması 2. Kalbi durmuş olan varsa kalbin çalıştırılması 3. Varsa kanamanın durdurulması 4. Şoka girmek üzere olan varsa şokun engellenmesi 5. Yaranın dış etkenlerden korunması 6. Yaralının durumuna göre uygun pozisyon verilmesi 7. Haberleşmenin sağlanması 8. Yaralının taşınarak hastaneye sevk edilmesi

---

İlkyardımın Aşamaları

Kaza Yeri Trafik güvenlik önlemlerini almak Herhangi bir kaza yerine gelen sürücü ya da kişi ilk önce kaza yeri trafik güvenlik önlemlerini alarak başka bir kazanın olmasını engellemek vegerekli işaretlemeleri yapmak zorundadır. 1. Kaza yapan aracın önüne ve arkasına en az 150 metreden görülebilecek şekilde reflektör koyarak işaretlemelidir. Bu şekilde hem kazazedelerin hemde kendi güvenliğini sağlamış olacaktır. 2. Yaralıyı tehlikeli yerden güvenli yere almak 3. Haberleşmeyi sağlamak 4. Yaralıların hayati tehlikelerine karşı önlem almak 5. Yaralı önem durumuna göre sıralamak 6. Yaralıları olay yerinden hastaneye sevk etmek.

---

İlk Yardımcının Özellikleri

İlkyardım uygulaması yapacak olan bir kişi kesinlikle ilkyardım bilgi ve becerisine sahip olmalıdır. Karayolu üzerinde herhangi bir trafik kazası ile karşılaşan sürücüler her durumda müdahale etmek zorundadırlar.Müdahale etmeyen sürücülere para ve puan cezası uygulanır. 1. Yaralıları gözlemleyip değerlendirebilmeli 2. Emin olmadığı uygulamalardan kaçınmalı 3. Çevre imkân ve olanaklarından yaralanmasını bilmeli 4. Elinde bulunan malzemeyi en iyi ve yararlı şekilde kullanmalı 5. Her zaman sakin ve tedbirli olmalı 6. Yaralının bilinicini açık tutarak moral vermeli

---

A) SOLUK YOLU NASIL AÇILIR? 1.Ağızda toz toprak,kırık takma diş ve yabancı cisimler varsa çıkarılır. 2.Bilinci kapalı kişilerde dil arkaya düşüp havayolunu tıkayabilir.Bu durumda baş geriye itilip çene yukarı kaldırılarak soluk yolu açılır. B) SOLUNUM YOLU NASIL DÜZELTİLİR?(YAPAY SOLUNUM) Solunumu duran kişiye derhal yapay solunum uygulanmalıdır. 1.Hasta sert bir zemine yatırılır. 2.Ağız içi temizlenerek varsa yabancı cisimler çıkarılır. 3.Çenesi yukarı kaldırılarak baş hafifçe arkaya itilir. 4.Ağızdan ağıza solunum yapılacaksa burun kapatılır.Burundan solunum yapılacaksa ağız kapatılır. 5.Derin bir soluk alınıp,solunum yaptırılacak kişinin ağzına (yada burnuna) ağız yerleştirlir. 6.Hastanın göğsünün kabarmasına yetecek şiddette soluk verilir. C) DOLAŞIMIN ETKİNLİĞİ NASIL SAĞLANIR?(KALP MESAJI) 1.Kalp durmuşsa hemen kalp mesajına başlanır. 2.Hasta sert bir zemine yatırılır ve bir yanına diz çökülür. YARA İÇİNDEKİ YABANCI CİSİM,KEMİK,PARÇASI VS. ÇIKARILMAMALIDIR. 3.Göğüs kemiğinin(iman tahtası)üçte bir alt ucuna bir elin ayası sıkıca yerleştirilir,diğer elin ayası bunun üstüne konur.Parmaklar hastaya temas etmemelidir. 4. Kollar dik tutularak (Bilek ve dirsekler bükülmeden)sabit ve ritmik bir şekilde göğüse 4-5 cm bastırılır. 5. Arada nabız kontrol edilerek dakikada 60 kez olmak üzere dolaşım başlayıncaya kadar devam edilir. D) BAYILMALARDA UYGULANACAK İLKYARDIM KURALLARI 1.Elbiseleri boyundan,göğüsten ve karından gevşetilir. 2.Hastanın beynine kan gitmesini sağlamak için düz bir yerde sırtüstü yatırılarak,ayakları yukarı kaldırılır ve sonrada şok pozisyonunda bekletilir. Kesinlikle başının altına yastık konmaz. 3.Hastaya uyarıcı kokular koklatılır. (Amonyak vb.) 4.Hastanın zorlanmaksızın kendine gelmesi beklenir. 5.Kendine geldiğinde su, çay gibi içecekler azar azar verilmelidir. E) GÖĞÜS YARALANMALARINDA İLKYARDIM 1.Yaralı,yarı oturur duruma getirilir 2.Havanın akciğerler dolmasına engel olmak için açık olan yara yerine temiz bir bez kapatıp basınç yapmadan sarılır 3.Kazazedenin ısı kaybı önlenir. F) KARIN YARALANMALARINDA İLKYARDIM 1.Hastaya ağızdan yiyecek içecek verilmez. 2.Yaralı başı hafif yüksek, dizlernin altına rulo edilmiş bir battaniye konularak sırt üstü yatırılır 3.Herhangi bir organ dışarı çıkmış ise asla el sürülmez.Genişbir gaz bezi varsa serum fizyolojik ile ıslatılarak basınç yapmadan organların üzerine örtülür. 4.Yaralı zaman geçirmeden sevkedilir.. G) EGZOS ZEHİRMELERİNDE İLKYARDIM 1.Hasta derhal temiz havaya çıkarılır. 2.Şuuru tam kapalı olmayanlar temiz havada derin solunum yaptırılır. 3.Şuuru kapalı veya solunum yapmakta güçlük çeken hastalara suni solunum tatbik edilir. 4.Beden ısısının düşmesini engellemek için üstü örtülür. 5.Hasta en seri şekilde sağlık merkezine gönderilir. H) SİNDİRİM YOLU İLE OLAN ZEHİRMELERİNDE İLKYARDIM 1.Zehrin sulanması ve emilimin yavaşlaması için hastalara;süt,yumurta akı,nişasta solisyonlu su içirilir 2.Kusmasına yardım edilir. 3.Asitle olan zehirlenmelerde,hasta hiçbir zaman kusmaya zorlanmaz.Su ve süt yumurta akı karıştırılarak içirilir. 4.Alkali ile olan zehirlenmelerde:1/4 oranında sirke ile hazırlanmış 500ml. su veya limon suyu içirilir. I) KANAMALARDA İLK YARDIM NASIL YAPILIR? 1.Kanayan uzuv(kol,bacak vs.)yükseltilir. 2.Yara üzerine temiz gazlıbez,mendil veya çamaşır parçası konur ve sıkıca bastırılır. 3.Kanama durmazsa kanayan yerin 5 cm yukarı kısmına bandaj uygulanır. J) BURUN KANAMASINDA İLK YARDIM NASIL YAPILIR? 1.Burnu kanayan kişinin başı hafifçe öne eğilir. 2.Hasta burun üzerine basınç yapar 3.Bu sırada ağızdan soluk alıp verir ve asla sümkürmez. BURUN KANAMASINDA HASTANIN BAŞI GERİYE DOĞRU KALDIRILMAZ. K) ELEKTİRİK ÇARPMALARINDA İLK YARDIM NASIL YAPILIR? 1.Önce ilk yardımcı kendi güvenliğini sağlar. 2.Elektrik akımının yaralı ile teması kesilir.Bu yapılmadan önce yaralıya dokunulmaz 3.Kuru tahta parçası ve lastik gibi elektrik geçirmeyen maddelerle hasta çekilerek veya kablo itilerek akımdan kurtarılır. 4.Solunum durmuşsa yapay solunuma,kalp durmuşsa kalp mesajına başlanır. 5.Yanık varsa soğuk su ile yıkanır. L) KIRIKLARDA İLK YARDIM NASIL YAPILIR? 1.Hasta sarsılmaz ve hareket ettirilmez. 2. Kanama varsa durdurulur. 3. Hasta taşınmadan önce kırık bölgesi hareketsiz hale getirilir.(Bunun için tahta gibi sert cisimler kullanılabilir.) 4.Açık kırık varsa(kırık uçları görülüyorsa)kırık kemik parçalarına kesinlikle dokunulmaz ve bunlar yerleştirilmeye çalışılmaz.Yara üzerine temiz bir gazlıbez kapatılır. M) YANIKLARDA İLK YARDIM NASIL YAPILIR? 1.Soğuk musluk suyu ile ağrı azaltılır. 2.Hastanın takıları çıkartılır.(Daha sonra oluşabilecek şişler nedeniyle çıkarmak zorlaşabilir.) 3.Oluşan kabarcıklar patlatılmaz. 4.Yanan kısımların üzeri temiz gazlıbezle kapatılır hiçbir şey sürülmez. 5.Hastanın bilinci yerinde ise bol su içirilir. YANIK YÜZEYİNE DİŞ MACUNU,SALÇA,YOĞURT GİBİ MADDELER KESİNLİKLE SÜRÜLMEMELİDİR. N) YARALANMALARDA İLK YARDIM NASIL YAPILIR? 1.Kanama varsa kontrol edilir. 2.Yaranın kirlenmesi önlenir. 3.Varsa kopan parça korunur.(Islak bir gazlı beze sarılıp bir naylon torbaya konulur,bu torba da içi buz dolu başka bir torbaya konulur.)