Cevap : Bu tür cümlelerde yargının gerçekleşmesi bir koşula bağlanır. Buna göre birinci bölüm (yan yargı) koşul, ikinci bölüm ise o koşula bağlı olarak ortaya çıkan sonuçtur (temel yargı).  Koşulu bildiren cümleciklerde -se(-sa, ise) koşul eki ileçekimlenmiş fiiller; -dıkça, -madıkça ekle­riyle yapılmış fiilimsiler -meli (-malı) gereklilik ekiyle çekimlenmiş bir fiil ya daki, ama. ancak, lâkin, fakat bağlaçlarından biri kullanılır.

Aşağıda altı çizili kısım koşuldur yani yan yargı.
Yardım edersen işimi çabuk bitiririm.

İpucu: Bu tür cümlelerde gizli bir olumsuzluk vardır. Koşul gerçekleşirse sonuç ger­çekleşecek, koşul gerçekleşmezse sonuçgerçekleşmeyecektir.


Örnekler:
Ödevini bitirirsen oynamaya gidebilirsin.
Ödevini bitirmezsen bir yere gidemezsin.
Ödevini bitirmedikçe bir yere gidemezsin.
Gidebilirsin, ancak (ama, lâkin...) önce ödevini bitir.
Oyuna gitmek için önce ödevin bitmeli.
Ödevini bitir ki oynamaya gidebilesin.


Açıklamalı Örnekler 
Kendimizi yenilersek   çağdaş dünyaya uyum sağlarız.
        koşul                                  Sonuç 

Hızlı koşabilirsin ;  ancak kalbini fazla yormayacaksın.
        sonuç                                 koşul  

Seninle sahile gelirim ;  ama denizde yüzemem.
        sonuç                                  koşul

---

---

Diğer Cevaplara Gözat

Cevap : koşul anlamı şart bildiren cümlelerdir..