Köy seyirlik nedir nasıl oynanır?
bu bir oyundur nasıl oynanır
Bu soruya 1 cevap yazıldı. Cevap İçin Alta Doğru İlerleyin.
İşte Cevaplar
Cevap : "Köylü Tiyatrosu" adı ile de bilinen köyseyirlik oyunları düğünlerde bayramlarda ya da yılın belirli günlerinde köylülerimizin genellikle "oyun yapma" "oyun çıkarma" adı altında bereket bolluk sağlık ve yeni yılı karşılamak amacıyla oynadığı törensel içerikli oyunlardır.
OYUNUN OYNANIŞI
Seçilen aktörler makyajlanır, kıyafetlerini giyer,Sırt taraftan gömleklerinin altına soyulan mısırların yapraklarını doldururlar. ( Kırbaçla vurulduğu zaman canları yanmasın diye.Kürt ile Arap için bu gerekli.)
Muhtar alanın ortasındadır. Bekçi alanda dolaşmakta.Düzeni sağlamaya
çalışmaktadır. Arap ile Kürt birbirine rakip iki tiptir.Oyun başlamadan önce ikisi de kapının dışarısındadırlar.Fadik ,seyirciler arasındadır.Fakat kim olduğu belli değildir .Kürt’ün sevgilisidir.Ayrıca da Arap da onun peşindedir.Fadik ,seyirciler arasındadır.Aama tek Kürt tarafından tanınmaktadır.Kürt de onu parmaklarının bir tanesinden tanımaktadır.Oyunun uzaması için kendisine değişik birkaç kişi gösterilir.
Bekçi ortada dolanırken Kürt kapıdan bağırarak içeri girer,karşısında bekçiyi bulur.Bekçi ile tartışır.Kendisinin Fadik’ini aradığını ,kendisinin Muhtara götürülmesini ister .Muhtarın evine götürülür.(ortada ev falan yok).Muhtar ortada oturmaktadır.Kürt,Muhtarı görmemiş gibi yapar,Kapıya vurur.(Oyunun uzaması ve etrafı güldürebilmesi için hareketler tekrarlanır).Muhtar duymayınca Kürt sinirlenir.Bekçiye bir iki kırbaç atar.Bekçi de:Kuvvetli vur Muhtar yedi kat kiremit altındadır der.(Maksat ,aynı sahneyi tekrarlamak oyunu uzatarak ve muhtarı da dayaktan nasiplendirmek,ilgiyi, heyecanı artırmak ve seyirciyi güldürmektir.) Tekrar muhtarın omuzuna vurur.Dayaktan kurtulmak için muhtar ortaya çıkar. Alanı daraltan seyircinin yerlerine çekilmesi için, şu etraftaki fareleri bir kır gel bakalım diye Kürt’e emir verir.Kürt de seyircilerin ayaklarına birkaç kamçı indirir ve geri gelir.(Bu seyircileri kırbaçlama oyun boyunca aralıklarla birkaç kez tekrarlanır.) Bu arada hızla kapıdan içeri giren Arap tarafından Kürt kamçılanır.Kısa süreli bir kavga olur. Kürt Muhtarın yanındadır.Muhtar,bekçiden Kürt’e oturması için bir sandalye verilmesini ister.O da dizini Kürt’ün arkasına dayayarak ve de omzundan çekerek oturtur gibi yapıp yere indirir.(İzleyenleri güldürmek için).Bu arada bekçi yine dayağı yer. Kürt’ten Fatik’ini neresinden tanıdığı sorulur.O da işte küçük parmağından .Seyirciler arasından birkaç kişi seçilir. Muhtarın yanına oturtulur. Yüzü kapalıdır.Parmakları sıra ile gösterilir.Bu mu? Yok.Bu mu? Yok…O zaman bir başkası getirilir.O da aynı işlemlerden geçer.Seyircileri güldürmek için Arap yine bir yerlerden çikar gelir,Kürt’e yine birkaç kırbaç atar,Kürt’te ona,kısa süreli bir kavga yaşanır yine.Kürt Fadik’ini aramaya devam eder.En sonunda parmaklarından üçünçü kişinin Fadik’i olduğunu söyler ve oyun sona erer.Oyun boyunca seyircilerde dayak yemek için ve heyecanı artırmak için Kürt’e sataşır.İskemle verir gibi yapar.Kürt’ün arkasına aniden dizini dayar arkaya doğru omuzlarından çekerek yere indirir.Oyun boyunca bu birkaç kez aralıklarla tekrarlanır.
Köy seyirlik oyunu nedir?
Köy seyirlik oyunları çağlar boyu süren halk tiyatrosu geleneğinin günümüze gelen mirasıdır. Bu oyunlar tarih boyunca göçlerden, çeşitli kültürlerden ve birikimlerden etkilenmiştir. İslamiyet öncesi Türk kültüründe bugünkü İslamiyet ve Anadolu kültürünün etkisini görüyoruz. Bu oyunlar zaman boyutunda beslenerek bugünkü şeklini almıştır. Oynandığı toplumun kültürdüzeyine, zaman ve geleneğe bağlı olarak şekillenir
Değişik yörelerde değişik biçimlerde ve işlevlerde oynanan seyirlik oyunları yedi öbekte toplamak olasıdır:
1. Kut tören ve söylence kaynaklı oyunlar - gerçekçi oyunlar,
2. Ölüp dirilme ve kız kaçırma oyunları,
3. yılbaşı ve yıl sonu oyunları,
4. Tarımsal oyunlar - çoban oyunları,
5. Hayvan taklitli oyunlar,
6. Dilsiz oyunları - kukla, şaka oyunları,
7. Tek ve çift izlekli oyunlar - dizi oyunları (And,1985).
Seyirlik oyunlarda taklit en önemli özellik olarak yansır. Çatışma ve kişileştirme taklitle sağlanır. Sözlü veya sözsüz oyunlarda bir eylemin veya rolün taklidi söz konusudur. İlkinde eylem olarak olay dizisi, ikincisinde ise insan, hayvan, bitki ve cansız nesneler taklit edilir. Bir başka özellik ise sözlü oyunların belli bir metne bağlı olmadan doğaçtan oluşturulmasıdır. Seyirlik oyunlarda dans, müzik, şiir ve soytarılırın birbirinin içine girdiği görülür. Seyirlik oyunlar her yönüyle "göstermeci tiyatro" özelliği taşır.
Köy seyirlik oyunlar konusunda bilimsel araştırma ve yayınlar için Prof. Dr. metin And' ın ve Nurhan Karadağ' ın eserlerine bakılabilir. Köy seyirlik oyunları temel alan esinlenen yerli yazarlar için Haşmet Zeybek' in Bilgesu Erenus' un oyunlarına Nurhan Karadağ' ın reji çalışmalarına bakılabilir. Örnek olarak Haşmet Zeybek' in "Düğün ya da davul" Bilgesu Erenus' un "Misafir" Nurhan Karadağ' ın "yazı bağında şenlik" "Memiş dayı" rejileri verilebilir.
Seyirlik oyunları iki ana gruba ayırabiliriz:
Ritüel nitelikli oyunlar: Belirli bir takvimi olan işlevsel oyunlar. Ritüel kökenli oyunlarda şenlik, büyü, bolluk ve bereket motifleri iç içedir. Taklit, eylem ve toplu katılma doğaya karşı korunmadır. Bu tür oyunlar eski-yeni, iyi-kötü, bolluk-kıtlık, yaz-kış, ak-kara, güçlü-zayıf gibi çatışmalar üzerine kurulur.
Eğlence amaçlı oyunlar: Evlenme törenlerinde ve çeşitli toplantılarda eğlence amacıyla oynanan oyunlardır. Eğlence amaçlı oyunlarda topluluğu eğlendirmek amacı güdülür. Oyunlarda toplumun eksik yönleri ele alınır, bozuk kişilikler alaya alınır. Kelime oyunlarından yola çıkılarak espriler yaratılır. Ahlaki bir sonuca varma aranır.
Köy tiyatrosu, karagöz ve orta oyunundan daha eskiye dayanır. Köylülerin uzun kış aylarında düğünlerde, bayramlarda eğlenmek ve vakit geçirmek için düzenledikleri basit, temsili oyunlardır. Köy seyirlik oyunları sözlü geleneğe bağlıdır ve anonimdir.
Oyunun içeriği ve yapısı yörelere göre farklılık gösterebilir. Oyun. köyde gençler ve orta yaşlılar tarafından canlandırılır. Çocuklardan ihtiyarlara kadar her yaştan köylüler de bu oyunların seyircileridir.
Oyunlarda gerekli görülürse çok basit bir dekor fikrini veren malzemelerden, duruma göre basit kostümlerden ve makyajdan da yararlanılır. Oyunlar kapalı veya açık yerlerde oynanır. Canlandırılan olayın konusu genellikle köy yaşamıyla ilgili bolluk, yoksulluk, kıskançlık ve sevgidir. Oyunun içeriği ve yapısı yörelere göre farklılık gösterebilir.
Diğer Cevaplara Gözat
OYUNUN OYNANIŞI
Seçilen aktörler makyajlanır, kıyafetlerini giyer,Sırt taraftan gömleklerinin altına soyulan mısırların yapraklarını doldururlar. ( Kırbaçla vurulduğu zaman canları yanmasın diye.Kürt ile Arap için bu gerekli.)
Muhtar alanın ortasındadır. Bekçi alanda dolaşmakta.Düzeni sağlamaya
çalışmaktadır. Arap ile Kürt birbirine rakip iki tiptir.Oyun başlamadan önce ikisi de kapının dışarısındadırlar.Fadik ,seyirciler arasındadır.Fakat kim olduğu belli değildir .Kürt’ün sevgilisidir.Ayrıca da Arap da onun peşindedir.Fadik ,seyirciler arasındadır.Aama tek Kürt tarafından tanınmaktadır.Kürt de onu parmaklarının bir tanesinden tanımaktadır.Oyunun uzaması için kendisine değişik birkaç kişi gösterilir.
Bekçi ortada dolanırken Kürt kapıdan bağırarak içeri girer,karşısında bekçiyi bulur.Bekçi ile tartışır.Kendisinin Fadik’ini aradığını ,kendisinin Muhtara götürülmesini ister .Muhtarın evine götürülür.(ortada ev falan yok).Muhtar ortada oturmaktadır.Kürt,Muhtarı görmemiş gibi yapar,Kapıya vurur.(Oyunun uzaması ve etrafı güldürebilmesi için hareketler tekrarlanır).Muhtar duymayınca Kürt sinirlenir.Bekçiye bir iki kırbaç atar.Bekçi de:Kuvvetli vur Muhtar yedi kat kiremit altındadır der.(Maksat ,aynı sahneyi tekrarlamak oyunu uzatarak ve muhtarı da dayaktan nasiplendirmek,ilgiyi, heyecanı artırmak ve seyirciyi güldürmektir.) Tekrar muhtarın omuzuna vurur.Dayaktan kurtulmak için muhtar ortaya çıkar. Alanı daraltan seyircinin yerlerine çekilmesi için, şu etraftaki fareleri bir kır gel bakalım diye Kürt’e emir verir.Kürt de seyircilerin ayaklarına birkaç kamçı indirir ve geri gelir.(Bu seyircileri kırbaçlama oyun boyunca aralıklarla birkaç kez tekrarlanır.) Bu arada hızla kapıdan içeri giren Arap tarafından Kürt kamçılanır.Kısa süreli bir kavga olur. Kürt Muhtarın yanındadır.Muhtar,bekçiden Kürt’e oturması için bir sandalye verilmesini ister.O da dizini Kürt’ün arkasına dayayarak ve de omzundan çekerek oturtur gibi yapıp yere indirir.(İzleyenleri güldürmek için).Bu arada bekçi yine dayağı yer. Kürt’ten Fatik’ini neresinden tanıdığı sorulur.O da işte küçük parmağından .Seyirciler arasından birkaç kişi seçilir. Muhtarın yanına oturtulur. Yüzü kapalıdır.Parmakları sıra ile gösterilir.Bu mu? Yok.Bu mu? Yok…O zaman bir başkası getirilir.O da aynı işlemlerden geçer.Seyircileri güldürmek için Arap yine bir yerlerden çikar gelir,Kürt’e yine birkaç kırbaç atar,Kürt’te ona,kısa süreli bir kavga yaşanır yine.Kürt Fadik’ini aramaya devam eder.En sonunda parmaklarından üçünçü kişinin Fadik’i olduğunu söyler ve oyun sona erer.Oyun boyunca seyircilerde dayak yemek için ve heyecanı artırmak için Kürt’e sataşır.İskemle verir gibi yapar.Kürt’ün arkasına aniden dizini dayar arkaya doğru omuzlarından çekerek yere indirir.Oyun boyunca bu birkaç kez aralıklarla tekrarlanır.
Köy seyirlik oyunu nedir?
Köy seyirlik oyunları çağlar boyu süren halk tiyatrosu geleneğinin günümüze gelen mirasıdır. Bu oyunlar tarih boyunca göçlerden, çeşitli kültürlerden ve birikimlerden etkilenmiştir. İslamiyet öncesi Türk kültüründe bugünkü İslamiyet ve Anadolu kültürünün etkisini görüyoruz. Bu oyunlar zaman boyutunda beslenerek bugünkü şeklini almıştır. Oynandığı toplumun kültürdüzeyine, zaman ve geleneğe bağlı olarak şekillenir
Değişik yörelerde değişik biçimlerde ve işlevlerde oynanan seyirlik oyunları yedi öbekte toplamak olasıdır:
1. Kut tören ve söylence kaynaklı oyunlar - gerçekçi oyunlar,
2. Ölüp dirilme ve kız kaçırma oyunları,
3. yılbaşı ve yıl sonu oyunları,
4. Tarımsal oyunlar - çoban oyunları,
5. Hayvan taklitli oyunlar,
6. Dilsiz oyunları - kukla, şaka oyunları,
7. Tek ve çift izlekli oyunlar - dizi oyunları (And,1985).
Seyirlik oyunlarda taklit en önemli özellik olarak yansır. Çatışma ve kişileştirme taklitle sağlanır. Sözlü veya sözsüz oyunlarda bir eylemin veya rolün taklidi söz konusudur. İlkinde eylem olarak olay dizisi, ikincisinde ise insan, hayvan, bitki ve cansız nesneler taklit edilir. Bir başka özellik ise sözlü oyunların belli bir metne bağlı olmadan doğaçtan oluşturulmasıdır. Seyirlik oyunlarda dans, müzik, şiir ve soytarılırın birbirinin içine girdiği görülür. Seyirlik oyunlar her yönüyle "göstermeci tiyatro" özelliği taşır.
Köy seyirlik oyunlar konusunda bilimsel araştırma ve yayınlar için Prof. Dr. metin And' ın ve Nurhan Karadağ' ın eserlerine bakılabilir. Köy seyirlik oyunları temel alan esinlenen yerli yazarlar için Haşmet Zeybek' in Bilgesu Erenus' un oyunlarına Nurhan Karadağ' ın reji çalışmalarına bakılabilir. Örnek olarak Haşmet Zeybek' in "Düğün ya da davul" Bilgesu Erenus' un "Misafir" Nurhan Karadağ' ın "yazı bağında şenlik" "Memiş dayı" rejileri verilebilir.
Seyirlik oyunları iki ana gruba ayırabiliriz:
Ritüel nitelikli oyunlar: Belirli bir takvimi olan işlevsel oyunlar. Ritüel kökenli oyunlarda şenlik, büyü, bolluk ve bereket motifleri iç içedir. Taklit, eylem ve toplu katılma doğaya karşı korunmadır. Bu tür oyunlar eski-yeni, iyi-kötü, bolluk-kıtlık, yaz-kış, ak-kara, güçlü-zayıf gibi çatışmalar üzerine kurulur.
Eğlence amaçlı oyunlar: Evlenme törenlerinde ve çeşitli toplantılarda eğlence amacıyla oynanan oyunlardır. Eğlence amaçlı oyunlarda topluluğu eğlendirmek amacı güdülür. Oyunlarda toplumun eksik yönleri ele alınır, bozuk kişilikler alaya alınır. Kelime oyunlarından yola çıkılarak espriler yaratılır. Ahlaki bir sonuca varma aranır.
Köy tiyatrosu, karagöz ve orta oyunundan daha eskiye dayanır. Köylülerin uzun kış aylarında düğünlerde, bayramlarda eğlenmek ve vakit geçirmek için düzenledikleri basit, temsili oyunlardır. Köy seyirlik oyunları sözlü geleneğe bağlıdır ve anonimdir.
Oyunun içeriği ve yapısı yörelere göre farklılık gösterebilir. Oyun. köyde gençler ve orta yaşlılar tarafından canlandırılır. Çocuklardan ihtiyarlara kadar her yaştan köylüler de bu oyunların seyircileridir.
Oyunlarda gerekli görülürse çok basit bir dekor fikrini veren malzemelerden, duruma göre basit kostümlerden ve makyajdan da yararlanılır. Oyunlar kapalı veya açık yerlerde oynanır. Canlandırılan olayın konusu genellikle köy yaşamıyla ilgili bolluk, yoksulluk, kıskançlık ve sevgidir. Oyunun içeriği ve yapısı yörelere göre farklılık gösterebilir.
Diğer Cevaplara Gözat
