LAVTA: Gövdesi uttan küçük, mızrapla çalınan bir çalgı türüdür.



Lavtanın teknesinde kullanılan çıta dilimleri, uda göre daha az sayıdadır. Ud perdesizdir, lavta ise perdelidir. Ses kapağı üzerinde uda oranla lavtada tek kafes bulunmaktadır. Lavtanın sap uzunluğu uda göre biraz daha uzundur.

Lavta, Cemil Bey döneminde 18 perde ile icra edilmiş olup günümüzde 26 perdeye ulaşmıştır. 7 ya da 8 telli üretilmektedir, genellikle 7 telli lavta tercih edilmektedir. Sazın akord yapısına herhangi bir etki etmeksizin, bam telin yalnız kalması tınlamayı rahatlatması nedeni ile tercih edilmektedir.

 

Lavta telleri sırasıyla; 1 ve 2. teller 0.65, 2 ve 3. teller 1008, 4 ve 5. teller 1014, 7 ve varsa 8. teller 1024 numara dizilime sahiptir. İlk iki tel naylon, diğer teller sırma adı verilen tıraşlı bam tellerdir. 

 

Lavta bağa mızrapla çalındığında tanbura çok yakın bir ses elde edilmektedir. Bazı lavta icracıları plastik mızrap kullanılmaktadır. Rönesans ve Barok lavta baş ve işaret parmaklardaki tırnaklar yardımı ilr çalınmaktadır. Lavta icracısına lavtacı ve lavtavi denilmektedir.

 

En çok tanınan lavta icracılarımız arasında; Tanburi Cemil Bey, Mesut Cemil, Lavtacı Andon, Lavtacı Civan Lütfi Bey, Lavtacı Şeyda Hanım yer almaktadır. Günümüzde pek çok popüler lavta icracısı bulunmaktadır.