İşte Cevaplar
-
Tərkibindəki sözlərdən biri səhv yazılmış söz birləşmələrini müəyyənləşdirib düzgün yazın. Söz birləşmələrinin tərəflərini qrammatik mənalarına görə təhlil edin.
Sinifdəki səs-küy ətrafı bürümüşdü. Bu an xoşsifət bir məllim sinif otağına daxil oldu. Uşaqlar bu məllimi ilk dəfə görürdülər. Çünki o bu məktəbə təzə təyinat almış Asif müəllim idi. Asif müəllim bu nadinç uşaqlar haqqında xoş sözlər eşitməmişdi. Ona görə də onlara bir ibrət dərsi vermək istədi. Təbaşiri götürüb löhənin qarşısına keçdi. “1” rəqəmini yazıb dedi:
Baxın, bu gördüyünüz insanlıqdır. Həyatda sahib ola biləcəyiniz ən dəyərli bir şeydir. Sonra “1”in yanına “0” yazdı. Bu, uğurdur. Uğur qazanmış insan biri on edər.
Sonra müəllim bir “0” da əlavə edir: “Bu gördüyünüz isə təcrübədir. 10 olduğunuz vaxt sizi 100-ə qaldırar”. Beləliklə də, sıfırlar hər dəfə yeni məzmun yaradır: bacarıq, ciddiyyət, sevgi... Fikrini izah etdikdən sonra müəllim silgisini əlinə alaraq ən başdakı “1”i silir və söylədiyi fikiri sona çatdırır:
"İnsanlıq yoxdursa, “0”ların əhəmiyyəti yoxdur".
✔ Mətndəki əsas fikri şərh edin və əsas mətnlə əlaqələndirin.
✔ Fərqləndirilmiş sözlərin tələffüz formasını yazın. Fərqli tələffüzün səbəbini izah edin. Mətndəki ikinci növ təyini söz birləşmələrini tapın. Onların tərəfləri arasına söz artırılıb-artırılmamasının mümkünlüyünü izah edin.
-
Savad kursu, qız məktəbi, sinif otağı birləşmələrinin tərəflərini ayrı-ayrılıqda və eyni zamanda cəm şəkilçisi ilə işlətməyə çalışın. Nə müşahidə etdiniz? Fikirlərinizi əsaslandırın.
İkinci növ təyini söz birləşmələrinin tərəfləri arasına, əsasən, söz daxil etmək olmur.
İkinci növ təyini söz birləşməsinin tərəfləri eyni zamanda cəmlənə bilmir. Məsələn: aqillər sözü, aqil sözləri.
Ancaq dilimizdə elə ikinci növ təyini söz birləşmələri vardır ki, onların hər iki tərəfi eyni zamanda cəm şəkilçisi ilə işlənə bilir. Məsələn: atalar sözləri, həmkarlar ittifaqları, elmlər doktorları.
-
“Maarifçi qadınlarımız” mövzusunda nəqli xarakterli qısa mətn yazaraq qəzet materialı hazırlayın.
Diğer Cevaplara Gözat