Cebrail Allah tarafından peygamberlere vahiy getirmekle görevlendirilen, dört büyük melekten biri. Allah'a en yakın olan dört melekten, peygamberlere buyruk ve vahiy getirmekle görevli olanı.

Cebrâil (Arapça: جبرائيل Cibrâ'îl veya جبريل Cibrîl, İbranice: 'גַּבְרִיאֵל') (tanrının cebr-i gücü) İbrahimî dinlerde tanrı ile insanlar arası vahiy getiren melektir.

İslamda Cebrail

İslam’a göre peygamberlere vahiy getirmek, Allah'ın emir ve yasaklarını bildirmekle vazîfeli melektir. Dört büyük melekten birisi ve en üstünüdür. Cebrâil'in ismi Kur’ân'da ayrıca Cibrîl, Rûh-ul-Emîn ve Rûh-ul-Kuds diye de zikredilmektedir. Cebrâil kelimesi lügatta "Allah'ın kulu" mânâsındadır. Cebrâil’e ayrıca Nâmûs-ı Ekber de denilmiştir.
 
Cebrâil, Muhammed'e Mekke yakınındaki Hira Dağında ibâdet ve tefekkürle meşgul iken gelerek ilk vahyi getirmiştir : "Oku Yaratan Rabbinin adı ile oku! O, insanı pıhtılaşmış kandan yarattı! Oku,insana bilmediklerini belleten kalemle yazmayı öğreten Rabbin en büyük kerem sâhibidir." (Alak sûresi: 1-3)
 
Cebrâil her şekle girebilirdi. Muhammed'e aslî şekliyle, biri Hira Dağında ve diğeri Miraç esnâsında Sidret-ül-müntehâda olmak üzere iki defâ görünmüştür. Cebrâil’in çoğunlukla ashâbdan Dıhye-i Kelbî sûretinde geldiği anlatılır. Cebrâil yirmi üç yıla yakın bir sürede Kur’ân âyetlerini peyderpey ve çeşitli şekil ve sûretlere girerek getirerek Muhammed'e ulaştırmıştır.
 
" De ki: Cebrail'e kim düşman ise şunu iyi bilsin ki Allah'ın izniyle Kur'an'ı senin kalbine bir hidayet rehberi, önce gelen kitapları doğrulayıcı ve müminler için de müjdeci olarak o indirmiştir.” (Bakara sûresi: 97)
 
İnanca göre Cebrâil her sene bir kere gelip o âna kadar inmiş olan Kur’ânı Levh-i Mahfûz’daki sırasına göre okur, Muhammed de dinler ve tekrar ederdi. Muhammed’in ölüm yılında iki kere gelip tamamını okumuştur. Âdem'e on iki kere, Nuh'a elli kere, İbrahim'e kırk kere, Musa'ya dört yüz kere, İsa'ya on kere, Muhammed'e yirmi dört bin kere gelmiştir.

Cebrailin Görevi ve Özellikleri

İsminin etimolojisinden de anlaşıldığı gibi İslam dininde Cebrail'in çok kuvvetli bir melek olduğuna inanılır. Cebrail'in görevi vahiy getirmektir, yani Allah'tan peygamberlere haber ve bilgi taşır. İslam’a göre bütün peygamberlere vahiy getiren Cebrail’dir. Kur'an'da Cebrail'in Allah yanında önemli bir yeri olduğu belirtilir.[1]

Dört Büyük Melek

Kaynakça

1.^ Kur'an, 81. sure, 19-20. ayetler.
2. Saim Kılavuz, "Anahatlarıyla İslam Akaidi ve Kelam'a Giriş", Ensar Neşriyat.
3. Kur'an-ı Kerim

Dört Büyük Melek

İsrafil (إسرافيل), İslam inançlarına göre dört büyük melekten birisi olan İsrâfilin görevi Sur'a üflemekten ibarettir.

İsrafil Kıyamet günü Allah'ın emri ile iki defa Sûr'a üfleyecektir. "Sûr'a üflenince, Allah'ın dilediği bir yana, göklerde olanlar, yerde olanlar hepsi düşüp ölür. Sonra Sûr'a bir defa daha üflenince hemen ayağa kalkıp bakışıp dururlar".[1]
 
İsrâfil'in birinci üflemesi ile yer ve gökteki bütün canlılar ölecek ve dünya hayatı sona erecektir. İkinci defa üflemesiyle de bütün canlılar dirilecek ve ahiret hayatı başlayacaktır. İsrâfil'e Sûr'a üfüreceği için Sûr Meleği de denilmiştir. Peygamber'e Sûr'un mahiyeti sorulunca şöyle demiştir: "Üfürülen bir boynuzdur." [2] Peygamber şöyle demiştir; "İsrâfil Sûr'u tutmuş hazır bir şekilde kendisine ne zaman üfürmek için emredileceğini bekliyor".[3]
 
İsrâfil'in sûr'a üfürmesini anlatan uzun bir hadis Tefsir kitaplarında konu ile ilgili ayetlerin açıklamasında kullanılmıştır. Hadisin bazı cümleleri sahih hadis kitaplarında konu ile ilgili bahislerde geçmekle beraber, bazı cümleleri ifade ve manâ bakımından münker kabul edilmiştir. Hadisin tek râvisi olan İsmail b. Râfi' Medine'nin kıssacılarındandır.[4]

İslamda İsrâfile ve diğer meleklere atfedilen yüceliklerden dolayı Hz. Muhammed'in bazen onların ismi ile dua ettiği rivayet edilir; "Ey Allah'ım, Cebrail, Mikaîl ve İsrafil'in Rabbi, göklerin ve yerin yaratıcısı, gaybı ve şehâdet âlemini bilen. Sen kullarının arasındaki ihtilaflar hakkında hüküm sahibisin. Beni izninle ihtilaf edilen şeylerde hakka kavuştur. Sen dilediğini sırat-ı müstakim'e kavuşturursun.[5]

Dört Büyük Melek

 1. Cebrail
 2. Mikail
 3. İsrafil
 4. Azrail

Kaynakça

 1.^ ez-Zümer, 39/68
 2.^ Ahmed b. Hanbel, II, 196
 3.^ Taberî, Câmiu'l-Beyân, VII, 211; İbn Kesir, Tefsîru'l-Kur'âni'l-Azim, Mısır, t.y. III, 276)
 4.^ İbn Kesîr, Tefsiru'l-Kur'âni'l-Azim, III, 274282)
 5.^ Müslim, Müsafîrûn, 200)

Azrail, İncil dışı bazı geleneksel kitaplarda, İbranilerde, İslam Teolojisi ve sihizmde “ölüm meleği”nin adıdır. Azrail, Azrael, Izrail, Azrin, Izrael, Azriel, Ezraeil, Azraille, Azryel, Ozryel, veya Azraa-eel olarak değişik şekillerde telaffuz edilir. Yahudi mitolojisinde samael (sammael, samil) olarak da bilinir.

Etimolojik Olarak Azrail

İsmin Süryanice veya İbranice olduğunu söyleyenlere göre azer ve el veya îl kelimelerinden oluşan bir terkiptir ve Allah’ın kulu manasına gelir. [1][2] Aslının Arapça olduğunu söyleyenlere göre ise a-ze-ra ve el (îl)kelimelerinden oluşmuştur ve manası da güçlü kuvvetli, salabetli demektir.[3]

Yahudilikte Azrail

Yahudi Angelojisinde birbirinden farklı canlıların ölümleriyle ilgili farklı ölüm melekleri bulunur: Cebrail kralların, Kapziel gençlerin, Maşbir hayvanların, Maşhit çocukların, Af ve Hemah da insanların ve büyük hayvanların canlarını alır. Yahudilikte Mesih geldiği zaman, ölüm ortadan kalkacak ve Mesih ölüm meleğini yok edecektir.

Hıristiyanlıkta Azrail

Hıristiyan Angelojisinde Azrail'e “Şeytan Meleği”, “Bela Meleği” “Şeytanların Prensi”, “Yok edici melek “ isimleri verilir. İncil’de ölüm meleği geçen bölüm: “Kimileri gibi de söylenip durmayın. Söylenip duranları “ölüm meleği” öldürdü.”( Korintliler 10/10.)

İslamda Azrail

Azrail, İslam dinindeki dört büyük melekten biridir. İnsanların canını almakla görevlidir. Azrail, Kur’an ve sahih hadislerde, melekül-mevt (ölüm meleği) şeklinde de anılmıştır. (Secde Suresi: 11)
 
Allah'ın kendisine verdiği emirle canlıların ruhlarını almakla görevli olan ölüm meleği için Kur'an ve Hadislerde Melekü'l-Mevt (ölüm meleği) terimi kullanılmaktadır. "De ki; üzerinize memur edilen ölüm meleği, canınızı alır Sonra Rabbinize döndürülürsünüz " (es-Secde, 32/11)
 
Azrail, islamda Allah'ın emrindeki öteki melekler gibidir. Dört büyük melekten birisidir. O yalnızca kendisine verilen emri yerine getirir ve eceli tamam olmuş kulların ruhlarını alıp bu ruhu isteyene götürür. Onun emrinde de bazı melekler vardır. Bu melekler de kendilerine Allah tarafından ulaştırılan emirleri yerine getirirler. "Nihayet birinize ölüm gelince elçilerimiz onun canını alırlar, onlar hiç geri kalmazlar" (el-En'âm, 6/61) Kur'an'da, meleklerin kâfir olan bir kul ile mümin olan bir kulun canlarını alışları tasvir edilmektedir. Kâfirlerin can verişleri şöyle tarif edilmektedir: "Melekler, kâfirlerin canlarını alırken onları görseydin, Onların yüzlerine ve arkalarına vuruyorlar: Haydi, yangın (Cehennem) azabını tadın diyorlardı " (el-Enfal, 8/50) Nâşitat meleklerinin müminlerin canlarını da tatlılıkla alışları şöyle ifade edilmektedir: "Melekler iyi insanlar olarak canlarını aldıkları kimselere de: Selâm size, yaptıklarınıza karşılık Cennet'e girin' derler" (en-Nahl, 16/32)

Hadislerde Azrail

Ölüm meleği Musa‘ya ruhunu alması için gönderilir. Musa, melekul mevt’e tokat atıp bir gözünü çıkarır. Melekul mevt Rabbine dönerek: “Beni öyle bir kula gönderdin ki, ölümü istemiyor.” Der. Allah O’na gözünü iade eder. [4][5]

Dört Büyük Melek

1. Cebrail
2. Mikail
3. İsrafil
4. Azrail

Kaynakça

 1.^ Kurtubî, tefsir, 2/39
 2.^ alusi, ruhul-meanî, 15/499
 3.^ Askalanî, Ahmed b. Ali, El-imtinâ bi’l-erbaîne’l-mütebâyinetü’s-sima’, 1/110
 4.^ Sahihi Buhari, 2/113 ve 4/191
 5.^ Sahihi Muslim 4/1843

Cebrail Allah tarafından peygamberlere vahiy getirmekle görevlendirilen, dört büyük melekten biri. Allah'a en yakın olan dört melekten, peygamberlere buyruk ve vahiy getirmekle görevli olanı.

Cebrâil (Arapça: جبرائيل Cibrâ'îl veya جبريل Cibrîl, İbranice: 'גַּבְרִיאֵל') (tanrının cebr-i gücü) İbrahimî dinlerde tanrı ile insanlar arası vahiy getiren melektir.

İslamda Cebrail

İslam’a göre peygamberlere vahiy getirmek, Allah'ın emir ve yasaklarını bildirmekle vazîfeli melektir. Dört büyük melekten birisi ve en üstünüdür. Cebrâil'in ismi Kur’ân'da ayrıca Cibrîl, Rûh-ul-Emîn ve Rûh-ul-Kuds diye de zikredilmektedir. Cebrâil kelimesi lügatta "Allah'ın kulu" mânâsındadır. Cebrâil’e ayrıca Nâmûs-ı Ekber de denilmiştir.
 
Cebrâil, Muhammed'e Mekke yakınındaki Hira Dağında ibâdet ve tefekkürle meşgul iken gelerek ilk vahyi getirmiştir : "Oku Yaratan Rabbinin adı ile oku! O, insanı pıhtılaşmış kandan yarattı! Oku,insana bilmediklerini belleten kalemle yazmayı öğreten Rabbin en büyük kerem sâhibidir." (Alak sûresi: 1-3)
 
Cebrâil her şekle girebilirdi. Muhammed'e aslî şekliyle, biri Hira Dağında ve diğeri Miraç esnâsında Sidret-ül-müntehâda olmak üzere iki defâ görünmüştür. Cebrâil’in çoğunlukla ashâbdan Dıhye-i Kelbî sûretinde geldiği anlatılır. Cebrâil yirmi üç yıla yakın bir sürede Kur’ân âyetlerini peyderpey ve çeşitli şekil ve sûretlere girerek getirerek Muhammed'e ulaştırmıştır.
 
" De ki: Cebrail'e kim düşman ise şunu iyi bilsin ki Allah'ın izniyle Kur'an'ı senin kalbine bir hidayet rehberi, önce gelen kitapları doğrulayıcı ve müminler için de müjdeci olarak o indirmiştir.” (Bakara sûresi: 97)
 
İnanca göre Cebrâil her sene bir kere gelip o âna kadar inmiş olan Kur’ânı Levh-i Mahfûz’daki sırasına göre okur, Muhammed de dinler ve tekrar ederdi. Muhammed’in ölüm yılında iki kere gelip tamamını okumuştur. Âdem'e on iki kere, Nuh'a elli kere, İbrahim'e kırk kere, Musa'ya dört yüz kere, İsa'ya on kere, Muhammed'e yirmi dört bin kere gelmiştir.

Cebrailin Görevi ve Özellikleri

İsminin etimolojisinden de anlaşıldığı gibi İslam dininde Cebrail'in çok kuvvetli bir melek olduğuna inanılır. Cebrail'in görevi vahiy getirmektir, yani Allah'tan peygamberlere haber ve bilgi taşır. İslam’a göre bütün peygamberlere vahiy getiren Cebrail’dir. Kur'an'da Cebrail'in Allah yanında önemli bir yeri olduğu belirtilir.[1]

Dört Büyük Melek

Kaynakça

1.^ Kur'an, 81. sure, 19-20. ayetler.
2. Saim Kılavuz, "Anahatlarıyla İslam Akaidi ve Kelam'a Giriş", Ensar Neşriyat.
3. Kur'an-ı Kerim

Dört Büyük Melek

İsrafil (إسرافيل), İslam inançlarına göre dört büyük melekten birisi olan İsrâfilin görevi Sur'a üflemekten ibarettir.

İsrafil Kıyamet günü Allah'ın emri ile iki defa Sûr'a üfleyecektir. "Sûr'a üflenince, Allah'ın dilediği bir yana, göklerde olanlar, yerde olanlar hepsi düşüp ölür. Sonra Sûr'a bir defa daha üflenince hemen ayağa kalkıp bakışıp dururlar".[1]
 
İsrâfil'in birinci üflemesi ile yer ve gökteki bütün canlılar ölecek ve dünya hayatı sona erecektir. İkinci defa üflemesiyle de bütün canlılar dirilecek ve ahiret hayatı başlayacaktır. İsrâfil'e Sûr'a üfüreceği için Sûr Meleği de denilmiştir. Peygamber'e Sûr'un mahiyeti sorulunca şöyle demiştir: "Üfürülen bir boynuzdur." [2] Peygamber şöyle demiştir; "İsrâfil Sûr'u tutmuş hazır bir şekilde kendisine ne zaman üfürmek için emredileceğini bekliyor".[3]
 
İsrâfil'in sûr'a üfürmesini anlatan uzun bir hadis Tefsir kitaplarında konu ile ilgili ayetlerin açıklamasında kullanılmıştır. Hadisin bazı cümleleri sahih hadis kitaplarında konu ile ilgili bahislerde geçmekle beraber, bazı cümleleri ifade ve manâ bakımından münker kabul edilmiştir. Hadisin tek râvisi olan İsmail b. Râfi' Medine'nin kıssacılarındandır.[4]

İslamda İsrâfile ve diğer meleklere atfedilen yüceliklerden dolayı Hz. Muhammed'in bazen onların ismi ile dua ettiği rivayet edilir; "Ey Allah'ım, Cebrail, Mikaîl ve İsrafil'in Rabbi, göklerin ve yerin yaratıcısı, gaybı ve şehâdet âlemini bilen. Sen kullarının arasındaki ihtilaflar hakkında hüküm sahibisin. Beni izninle ihtilaf edilen şeylerde hakka kavuştur. Sen dilediğini sırat-ı müstakim'e kavuşturursun.[5]

Dört Büyük Melek

 1. Cebrail
 2. Mikail
 3. İsrafil
 4. Azrail

Kaynakça

 1.^ ez-Zümer, 39/68
 2.^ Ahmed b. Hanbel, II, 196
 3.^ Taberî, Câmiu'l-Beyân, VII, 211; İbn Kesir, Tefsîru'l-Kur'âni'l-Azim, Mısır, t.y. III, 276)
 4.^ İbn Kesîr, Tefsiru'l-Kur'âni'l-Azim, III, 274282)
 5.^ Müslim, Müsafîrûn, 200)

Azrail, İncil dışı bazı geleneksel kitaplarda, İbranilerde, İslam Teolojisi ve sihizmde “ölüm meleği”nin adıdır. Azrail, Azrael, Izrail, Azrin, Izrael, Azriel, Ezraeil, Azraille, Azryel, Ozryel, veya Azraa-eel olarak değişik şekillerde telaffuz edilir. Yahudi mitolojisinde samael (sammael, samil) olarak da bilinir.

Etimolojik Olarak Azrail

İsmin Süryanice veya İbranice olduğunu söyleyenlere göre azer ve el veya îl kelimelerinden oluşan bir terkiptir ve Allah’ın kulu manasına gelir. [1][2] Aslının Arapça olduğunu söyleyenlere göre ise a-ze-ra ve el (îl)kelimelerinden oluşmuştur ve manası da güçlü kuvvetli, salabetli demektir.[3]

Yahudilikte Azrail

Yahudi Angelojisinde birbirinden farklı canlıların ölümleriyle ilgili farklı ölüm melekleri bulunur: Cebrail kralların, Kapziel gençlerin, Maşbir hayvanların, Maşhit çocukların, Af ve Hemah da insanların ve büyük hayvanların canlarını alır. Yahudilikte Mesih geldiği zaman, ölüm ortadan kalkacak ve Mesih ölüm meleğini yok edecektir.

Hıristiyanlıkta Azrail

Hıristiyan Angelojisinde Azrail'e “Şeytan Meleği”, “Bela Meleği” “Şeytanların Prensi”, “Yok edici melek “ isimleri verilir. İncil’de ölüm meleği geçen bölüm: “Kimileri gibi de söylenip durmayın. Söylenip duranları “ölüm meleği” öldürdü.”( Korintliler 10/10.)

İslamda Azrail

Azrail, İslam dinindeki dört büyük melekten biridir. İnsanların canını almakla görevlidir. Azrail, Kur’an ve sahih hadislerde, melekül-mevt (ölüm meleği) şeklinde de anılmıştır. (Secde Suresi: 11)
 
Allah'ın kendisine verdiği emirle canlıların ruhlarını almakla görevli olan ölüm meleği için Kur'an ve Hadislerde Melekü'l-Mevt (ölüm meleği) terimi kullanılmaktadır. "De ki; üzerinize memur edilen ölüm meleği, canınızı alır Sonra Rabbinize döndürülürsünüz " (es-Secde, 32/11)
 
Azrail, islamda Allah'ın emrindeki öteki melekler gibidir. Dört büyük melekten birisidir. O yalnızca kendisine verilen emri yerine getirir ve eceli tamam olmuş kulların ruhlarını alıp bu ruhu isteyene götürür. Onun emrinde de bazı melekler vardır. Bu melekler de kendilerine Allah tarafından ulaştırılan emirleri yerine getirirler. "Nihayet birinize ölüm gelince elçilerimiz onun canını alırlar, onlar hiç geri kalmazlar" (el-En'âm, 6/61) Kur'an'da, meleklerin kâfir olan bir kul ile mümin olan bir kulun canlarını alışları tasvir edilmektedir. Kâfirlerin can verişleri şöyle tarif edilmektedir: "Melekler, kâfirlerin canlarını alırken onları görseydin, Onların yüzlerine ve arkalarına vuruyorlar: Haydi, yangın (Cehennem) azabını tadın diyorlardı " (el-Enfal, 8/50) Nâşitat meleklerinin müminlerin canlarını da tatlılıkla alışları şöyle ifade edilmektedir: "Melekler iyi insanlar olarak canlarını aldıkları kimselere de: Selâm size, yaptıklarınıza karşılık Cennet'e girin' derler" (en-Nahl, 16/32)

Hadislerde Azrail

Ölüm meleği Musa‘ya ruhunu alması için gönderilir. Musa, melekul mevt’e tokat atıp bir gözünü çıkarır. Melekul mevt Rabbine dönerek: “Beni öyle bir kula gönderdin ki, ölümü istemiyor.” Der. Allah O’na gözünü iade eder. [4][5]

Dört Büyük Melek

1. Cebrail
2. Mikail
3. İsrafil
4. Azrail

Kaynakça

 1.^ Kurtubî, tefsir, 2/39
 2.^ alusi, ruhul-meanî, 15/499
 3.^ Askalanî, Ahmed b. Ali, El-imtinâ bi’l-erbaîne’l-mütebâyinetü’s-sima’, 1/110
 4.^ Sahihi Buhari, 2/113 ve 4/191
 5.^ Sahihi Muslim 4/1843