Namık Kemal'in Vatan Şarkısı adlı şiirinin incelemesi sorusuna cevap şöyledir

Öncelikle şiirimiz paylaşalım

Âmâlimiz efkârımız ikbâl-i vatandır.
Serhaddimize kal’a bizim hâk-i bedendir.
Osmanlılarız ziynetimiz kanlı kefendir.
Gavgâda şehâdetle bütün kâm alırız biz.
Osmanlılarız can verir nâm alırız biz.

Kan ile kılıçtır görünen bayrağımızda;
Can korkusu geçmez ovamızda, dağımızda;
Her gûşede bir şir yatar toprağımızda…
Gavgâda şehâdetle bütün kâm alırız biz.
Osmanlılarız can verir nâm alırız biz.

Osmanlı adı her duyana lerze-resândır.
Ecdâdımızın heybeti ma’rûf-u cihândır.
Fıtrat değişir sanma bu kan yine o kandır.
Gavgâda şehâdetle bütün kâm alırız biz.
Osmanlılarız can verir nâm alırız biz.

Top patlasın ateşleri etrafa saçılsın.
Cennet kapusu can veren ihvâna açılsın.
Dünyada ne bulduk ki ölümden de kaçılsın.
Gavgâda şehâdetle bütün kâm alırız biz.
Osmanlılarız can verir nâm alırız biz

Namık Kemal' in bu eserinin konusu vatan sevgisi ve bayrak aşkıdır.Türü ise murabbadır. Divan Yazınında, dörtlük sayısı 3 ile 7 arasında değişebilen, dört dizeli bölümlerden oluşan şiire murabba denir. Aynı aruz ölçüsünün kullanıldığı dörder dizelik 4 bendden oluşan şiirin vezni, "feilâtürı (fâilâtün) feilâtün feilâtün feilün (fa'lün)"dür. Dinî ve didaktik konular ile övgü, yergi, manzum mektup, mersiye vs. türlerde kullanılan murabba nazım şekli, burada da, şairin makalelerindeki fikirlerini nazma geçirdiği "didaktik ve sosyal bir şiir"de kullanılmıştır. Kafiye düzeni ''aaaa/bbba/ccca/ddda/..." şeklinde görünen şiirde zengin ve tam kafiyelerle birlikte ek ve kelime hâlinde redifler kullanılmıştır.

Zengin kafiye: hevesi - kafesi - nefesi - sesi

Zengin kafiye + Redif: Allah’ indir - şehinşâhzndır

Tam kafiye: ben - düşmen

Tam kafiye + Redif: hürriyet için - pür-mihnet için

Nâmık Kemal, şiirin pek çok yerinde ulama(vasl)lar yaparak şiirin âhengine ve akıcılığına katkı sağlamıştır:

"Sıdk+ile terk+edelim her+emeli her hevesi.... Gelin+imdâda diyor hak budur+Allah sesi"

Ayrıca kelime tekrarları ile de âhenk sağlamaya çalışır: "için, inledikçe, ne... ne..., terk edelim, vatan, her, nefes, heves, ten kafesi, diyor, biz"

Kısaca şairimizle alakalı da bilgi ekleyelim:

Namık Kemal Türk milliyetçiliğinin öncülerinden, Genç Osmanlı hareketi mensubu, gazeteci, devlet adamı, ünlü yazar ve şairdir. Özellikle "İntibah" isimli romanı ve "Vatan, Yahut Silistre" isimli tiyatro oyunu ile tanınır. Asıl adı Mehmed Kemal'dir. Türk Edebiyatında öncü niteliği bulunan şair ve tiyatro yazarıdır.