Orta dereceli devlet memurlarına verilen dirlik sorusunun cevabı

Osmanlı Devleti’nde topraklar üçe ayrılır.

A) Miri Topraklar B) Mülk Topraklar C) Vakıf Topraklar

A) MİRİ TOPRAKLAR: Fetih yoluyla devlet mülkiyetine geçen arazilerdir. Fethedilen topraklar Nişancı tarafından miri olarak tapu defterlerine kaydedilirdi. Bu topraklar devlete ait olduğu için devredilemez satılamaz ve bağışlanamazdı. Miri toprakların başlıcaları şunlardır:

1. DİRLİK ARAZİ: Bu topraklar hizmet karşılığı olarak çeşitli dereceden devlet memurlarına maaş karşılığı olarak verilirdi. Dirlik arazi gelirin büyüklüğüne göre üçe ayrılırdı.

a) Has: Yıllık geliri 100.000 akçe ve üzeri topraklardır. Hanedan mensuplarına, Divan üyelerine, Beylerbeyine ve Şehzadelere verilirdi.

b) Zeamet: Yıllık geliri 20.000 ila 100.000 akçe arasındaki topraklardır. Kadı ve Subaşı gibi orta dereceli memurlara verilirdi.

c)Tımar: Yıllık geliri 3000 ila 20.000 akçe arasındaki topraklardır. Genellikle savaşlarda yararlılık gösterenlere verilirdi.

B)MÜLK ARAZİ: Osmanlı Devletinde halkın elinde bulunan mülkiyeti halka ait topraklardı. Bu tür topraklar ikiye ayrılırdı. Fetih sırasında Müslümanlara ait olan veya ele geçirildiğinde Müslümanlara verilmiş olan topraklardır. Fetih sırasında Müslüman olmayan yerli halkın ellerinde "mülk" olarak bırakılan topraklardır.

C)VAKIF ARAZİ: Gelirleri cami, medrese, hastane, imarethane, han ve hamam gibi topluma hizmet veren kuruluşların masrafları için ayrılmış arazilerdir. Vakıf arazilerinin alınıp satılması kesinlikle yasak olup vergiden muaf tutulmuşlardır. Vakıf topraklar üzerinde çalışan halk, arazisi hangi vakfa ayrılmışsa öşür vergisini o vak­fın yöneticisine veriyordu.