Osmanlı İmparatorluğu duraklama dönemi
Duraklama döneminde osmanlı sorusunun cevabı için bana yardımcı olur musunuz?
Bu soruya 1 cevap yazıldı. Cevap İçin Alta Doğru İlerleyin.
İşte Cevaplar
Cevap : Osmanlı İmparatorluğu duraklama dönemi sorusunun cevabı:
Duraklama dönemi, Sokollu Mehmed Paşa'nın ölümüyle başlayıp, ilk kez büyük çapta toprak kaybı yaşanılan Karlofça Antlaşması'na kadar olan dönemi kapsamaktadır. Osmanlı devleti bu dönemdeFerhat Paşa Antlaşması ile doğudaki en geniş sınırlarına, Bucaş Antlaşması ile de batıdaki en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Yaklaşık 120 yıl süren bu dönemde 12 padişah ile 61 sadrazam görev yapmıştır. Bu dönemde deneyimsiz kişilerin tahta geçmesi ile merkezi yönetimin bozulması sonucu, devlet yönetiminde otoritenin sarsılması, halkın devlete olan güveninin azalmasına ve iç isyanların çıkmasına neden olmuştur.
Coğrafi keşiflerle ticaret yollarının önem kaybetmesi, sık padişah değişmeleriyle çok verilen cülus bahşişi ve yeniçerilerin artmasıyla verilen ulufe miktarının da artması Osmanlı ekonomisini yıpratmıştır. Bu dönemde benimsenen beşik ulemalığı sistemi de Osmanlı eğitiminin bozulmasına yol açmıştır. Osmanlı duraklama dönemi XVII yüzyılı kapsamaktadır. Osmanlı İmparatorluğu'nun bu döneminde saltanat hukukunda düzenlemeler yapılmış, ekber ve erşed sistemine geçilmiştir. Ekber ve erşed sisteminde hanedan ailesinin en yaşlı üyesinin padişahlık makamında bulunması söz konusu olmuştur.
Duraklamanın iç sebepleri
Merkezi yönetimin bozulması
Mutlak monarşi ile yönetilen Osmanlı İmparatorluğu'nun bu döneminde devletin başına tecrübesiz kişilerin gelmesi merkezi otoriteyi bozmuştur. Padişahların devlet yönetimi tecrübesi almadan yönetime geçmesinde şehzadelerin sancağa çıkmaması ve ordunun başında savaşlara katılmaması etkili olmuştur. Son kez sancağa çıkan Osmanlı padişahı III. Mehmed'dir. Sancağa çıkma sisteminin kaldırılmasında şehzadelerin yönettikleri vilayetlerde güçlenmesini ve taht kavgalarını önlemek amaçlanmıştır.
Ekonominin bozulmasının nedenleri
Duraklama döneminde isyanlar
İstanbul (merkez) isyanları
Bu yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda mali ve askeri alanda meydana gelen bozulmalar sınırlar genelinde isyanlara sebebiyet vermiştir. İstanbul merkezli isyanlarda öncül rol oynayan kurum yeniçeri ocağıdır. Yeniçeri isyanlarına dönem dönem medrese öğrencileri ve ulemadan çeşitli insanlarda katılmıştır. Yeniçeri isyanlarına en büyük örnek Hotin Seferi'nden sonra yeniçeri ocağını kaldırmak isteyen padişah II. Osman'ın yeniçeriler tarafından öldürülmesidir. Yeniçeriler IV. Mehmed zamanında devlet yönetiminde haksızlık yaptıklarını düşündükleri 30 devlet adamını Sultanahmet'teki çınar ağaçlarına asarak idam etmişlerdir. Bu olaya Türk tarihçiler Çınar Vakası (Vakayı Vakvakiye) olarak tanımlamışlardır. Yeniçeri isyanlarında temel neden ekonomik sıkıntılar ve ocağa usule aykırı alımlar yapılması olmuştur. Yeniçeri isyanları sonucunda Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti olan İstanbul'da asayiş ve güven ortamı bozulmuş, devletin önem verdiği merkezi otorite sarsılmıştır.
Celali isyanları
Celali isyanları, 16. ve 17. yüzyıllarda, Osmanlı İmparatorluğu denetimindeki Anadolu'da Yavuz Sultan Selim döneminde başlayan ve IV. Mehmed dönemine kadar devam eden zaman zarfında devlete karşı, ekonomik, sosyal, askeri ve siyasi nedenlerle ayaklananlara verilen addır. Celali isyanlarının temel nedenleri şunlardır:
Vergilerin yükseltilmesi.
Tımar sisteminde bozulmalar olması
Halktan kanunsuz ödemeler alınması.
Anadolu'da ekonomik düzen ve asayiş ortamının sekteye uğraması.
Eyalet isyanları
Eyalet isyanlarının çıkma nedenleri ile Anadolu'da çıkan celali isyanlarının nedenleri ve sonuçları arasında paralellik vardır. Eyalet isyanları Erdel, Eflak, Boğdan, Yemen, Halep ve Bağdat'ta çıkan isyanları kapsamaktadır. Bu dönemde çıkan eyalet isyanlarında milliyetçilik akımının etkisi yoktur.
Duraklama döneminde ıslahat çalışmaları
Bu dönem ıslahat çalışmalarında Avrupa örnek alınmamıştır. Dönem ıslahat girişimlerinin temel amacı yükselme dönemindeki seviyeye ulaşmaktır. Bu dönem ıslahatlarında sorunların temeline inilmemiş, sorunlar baskı ve şiddet yoluyla çözülmeye çalışılmıştır. Bu dönemdeki tüm ıslahatlar devlet politikası haline gelmemiş, görevde bulunan kişilerin görev süreleri ile kısıtlı kalarak süreklilik arz etmemiştir.
Kuyucu Murat Paşa
I. Ahmed döneminde sadrazamlık görevinde bulunmuş ve Anadolu'da çıkan isyanları baskı ve şiddet yoluyla bastırmıştır.
II. Osman
Osmanlı İmparatorluğu'nda ilk kez ciddi anlamda ıslahat girişiminde bulunan padişahtır. Yeniçeriler tarafından öldürülen II. Osman'ın bazı ıslahatları şu şekildedir:
Saray dışından evlenme geleneğini başlatmıştır.
Şeyhülislamların fetva vermek dışındaki yetkilerini kısıtlayarak merkezi otoriteyi güçlendirmeye çalışmıştır.
Yeniçeri ocağını kaldırma girişiminde bulunmuş fakat başaramayıp; yeniçeriler tarafından öldürülmüştür
IV. Murad
Tarhuncu Ahmet Paşa
Maliye alanında çalışmalar yaparak Osmanlı'da ilk kez modern anlamda bütçe (denk bütçe) hesaplamaları yaptırmıştır.
Saray masraflarında kısıtlamaya gitti.
Köprülü Mehmed Paşa
Köprülü Mehmed Paşa kendisinden önceki sadrazamlar dışında; bazı şartlar sunarak sadrazamlık görevini kabul eden ilk kişidir. Köprülü Mehmed Paşa maliye ve merkezi otoritenin güçlendirilmesini amaçlamıştır.
Diğer Cevaplara Gözat
Duraklama dönemi, Sokollu Mehmed Paşa'nın ölümüyle başlayıp, ilk kez büyük çapta toprak kaybı yaşanılan Karlofça Antlaşması'na kadar olan dönemi kapsamaktadır. Osmanlı devleti bu dönemdeFerhat Paşa Antlaşması ile doğudaki en geniş sınırlarına, Bucaş Antlaşması ile de batıdaki en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Yaklaşık 120 yıl süren bu dönemde 12 padişah ile 61 sadrazam görev yapmıştır. Bu dönemde deneyimsiz kişilerin tahta geçmesi ile merkezi yönetimin bozulması sonucu, devlet yönetiminde otoritenin sarsılması, halkın devlete olan güveninin azalmasına ve iç isyanların çıkmasına neden olmuştur.
Coğrafi keşiflerle ticaret yollarının önem kaybetmesi, sık padişah değişmeleriyle çok verilen cülus bahşişi ve yeniçerilerin artmasıyla verilen ulufe miktarının da artması Osmanlı ekonomisini yıpratmıştır. Bu dönemde benimsenen beşik ulemalığı sistemi de Osmanlı eğitiminin bozulmasına yol açmıştır. Osmanlı duraklama dönemi XVII yüzyılı kapsamaktadır. Osmanlı İmparatorluğu'nun bu döneminde saltanat hukukunda düzenlemeler yapılmış, ekber ve erşed sistemine geçilmiştir. Ekber ve erşed sisteminde hanedan ailesinin en yaşlı üyesinin padişahlık makamında bulunması söz konusu olmuştur.
Duraklamanın iç sebepleri
Merkezi yönetimin bozulması
Mutlak monarşi ile yönetilen Osmanlı İmparatorluğu'nun bu döneminde devletin başına tecrübesiz kişilerin gelmesi merkezi otoriteyi bozmuştur. Padişahların devlet yönetimi tecrübesi almadan yönetime geçmesinde şehzadelerin sancağa çıkmaması ve ordunun başında savaşlara katılmaması etkili olmuştur. Son kez sancağa çıkan Osmanlı padişahı III. Mehmed'dir. Sancağa çıkma sisteminin kaldırılmasında şehzadelerin yönettikleri vilayetlerde güçlenmesini ve taht kavgalarını önlemek amaçlanmıştır.
Ekonominin bozulmasının nedenleri
- Coğrafi keşifler sonucunda değişen ticaret yolları.
- Saray masraflarında ciddi artmalar olması
- Tımar sisteminin bozulması ve buna müteakip kapıkulu askerlerinin sayısının artması.
- Sık sık padişah değişikliği ve her padişah değişikliğinde cülüs bahşişinin miktarında artmalar olması.
- Savaşların uzun sürmesi.
- Köyden kente göçlerin artması ve tarımsal üretimin azalması.
- Osmanlı parasının değer kaybı yaşaması.
- Ordunun bozulmasının nedenleri
- Yeniçerilerin ocak devlet içindir anlayışı yerine devlet ocak içindir anlayışını benimsemeleri.
- Askeri alandaki yeniliklerin takip edilmemesi ve orduya yansıtılmaması.
- Padişahların ordunun başında savaşa çıkmamaları.
- Paralı askerlerin maaşlarının zamanında ödenmemesi.
- Toplumsal yapının bozulmasının nedenleri
- Hızlı nüfus artışı.
- Anadolu'da çıkan isyanlar.
- Köylülerin topraklarını terk etmesi.
- Duraklamanın dış sebepleri
- Devletin doğal sınırlara ulaşması: Afrika'da çöller, İran sınırında Zagros Dağları gibi.
- Devletin güçlü devletlere komşu olması: Rusya, İran
- Coğrafi keşiflerin başlaması.
Duraklama döneminde isyanlar
İstanbul (merkez) isyanları
Bu yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda mali ve askeri alanda meydana gelen bozulmalar sınırlar genelinde isyanlara sebebiyet vermiştir. İstanbul merkezli isyanlarda öncül rol oynayan kurum yeniçeri ocağıdır. Yeniçeri isyanlarına dönem dönem medrese öğrencileri ve ulemadan çeşitli insanlarda katılmıştır. Yeniçeri isyanlarına en büyük örnek Hotin Seferi'nden sonra yeniçeri ocağını kaldırmak isteyen padişah II. Osman'ın yeniçeriler tarafından öldürülmesidir. Yeniçeriler IV. Mehmed zamanında devlet yönetiminde haksızlık yaptıklarını düşündükleri 30 devlet adamını Sultanahmet'teki çınar ağaçlarına asarak idam etmişlerdir. Bu olaya Türk tarihçiler Çınar Vakası (Vakayı Vakvakiye) olarak tanımlamışlardır. Yeniçeri isyanlarında temel neden ekonomik sıkıntılar ve ocağa usule aykırı alımlar yapılması olmuştur. Yeniçeri isyanları sonucunda Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti olan İstanbul'da asayiş ve güven ortamı bozulmuş, devletin önem verdiği merkezi otorite sarsılmıştır.
Celali isyanları
Celali isyanları, 16. ve 17. yüzyıllarda, Osmanlı İmparatorluğu denetimindeki Anadolu'da Yavuz Sultan Selim döneminde başlayan ve IV. Mehmed dönemine kadar devam eden zaman zarfında devlete karşı, ekonomik, sosyal, askeri ve siyasi nedenlerle ayaklananlara verilen addır. Celali isyanlarının temel nedenleri şunlardır:
Vergilerin yükseltilmesi.
Tımar sisteminde bozulmalar olması
Halktan kanunsuz ödemeler alınması.
Anadolu'da ekonomik düzen ve asayiş ortamının sekteye uğraması.
Eyalet isyanları
Eyalet isyanlarının çıkma nedenleri ile Anadolu'da çıkan celali isyanlarının nedenleri ve sonuçları arasında paralellik vardır. Eyalet isyanları Erdel, Eflak, Boğdan, Yemen, Halep ve Bağdat'ta çıkan isyanları kapsamaktadır. Bu dönemde çıkan eyalet isyanlarında milliyetçilik akımının etkisi yoktur.
Duraklama döneminde ıslahat çalışmaları
Bu dönem ıslahat çalışmalarında Avrupa örnek alınmamıştır. Dönem ıslahat girişimlerinin temel amacı yükselme dönemindeki seviyeye ulaşmaktır. Bu dönem ıslahatlarında sorunların temeline inilmemiş, sorunlar baskı ve şiddet yoluyla çözülmeye çalışılmıştır. Bu dönemdeki tüm ıslahatlar devlet politikası haline gelmemiş, görevde bulunan kişilerin görev süreleri ile kısıtlı kalarak süreklilik arz etmemiştir.
Kuyucu Murat Paşa
I. Ahmed döneminde sadrazamlık görevinde bulunmuş ve Anadolu'da çıkan isyanları baskı ve şiddet yoluyla bastırmıştır.
II. Osman
Osmanlı İmparatorluğu'nda ilk kez ciddi anlamda ıslahat girişiminde bulunan padişahtır. Yeniçeriler tarafından öldürülen II. Osman'ın bazı ıslahatları şu şekildedir:
Saray dışından evlenme geleneğini başlatmıştır.
Şeyhülislamların fetva vermek dışındaki yetkilerini kısıtlayarak merkezi otoriteyi güçlendirmeye çalışmıştır.
Yeniçeri ocağını kaldırma girişiminde bulunmuş fakat başaramayıp; yeniçeriler tarafından öldürülmüştür
IV. Murad
- İstanbul'da içki ve tütün kullanımını yasaklamıştır.
- Koçi Bey Risalesi'ni hazırlatarak sorunlara çözüm aramıştır.
- Saray sultanlarının yönetimdeki etkinliklerini engellemiştir.
- İlk kez şeyhülislam idam ettirdi. Çünkü ilk kez bir şeyhülislam ihanet etmiştir.
- Bağdat fatihi olarak bilinir.
- Tımarlı sipahi sayımı yaptırdı.
- Celali isyanlarını şiddet kullanarak bastırdı.
- Revan'ı fethetmiştir.
Tarhuncu Ahmet Paşa
Maliye alanında çalışmalar yaparak Osmanlı'da ilk kez modern anlamda bütçe (denk bütçe) hesaplamaları yaptırmıştır.
Saray masraflarında kısıtlamaya gitti.
Köprülü Mehmed Paşa
Köprülü Mehmed Paşa kendisinden önceki sadrazamlar dışında; bazı şartlar sunarak sadrazamlık görevini kabul eden ilk kişidir. Köprülü Mehmed Paşa maliye ve merkezi otoritenin güçlendirilmesini amaçlamıştır.
Diğer Cevaplara Gözat