Piri Reis Metni Sayfa 126 Cevapları

DERSE HAZIRLIK

1. Dünyaca ünlü bilim insanlarımızdan hangilerini biliyorsunuz? Anlatınız.

Cahit Arf, Oktay Sinanoğlu, Aziz Sancar…

1. Piri Reis Dünya haritasını çizmiş, bilge bir kişiliktir. Kendisi Osmanlı imparatorluğunun denizcisidir. Donanmada kaptandır ve "Kaptan -ı Derya" olarak bilinir. Kendisi aynı zamanda deniz savaşlarına katılmıştır.

2. Uluğ bey : Timur Han'ın torunudur. Hem hükümdar hem de astronomdur. 38 yıl hükümdar olmasının yanı sıra, bir bilim insanıydı.  Semerkant şehrinde olan sarayını bir ilim merkezi, akademi haline getirmiştir. Astronomi çalışmalarının temeli matematiktir. Ulug bey, astronomi çalışmaları yapardı. Bu nedenle trigonometri ilmi üzerinde geniş çalışmalar yaptı. Kübik denklemlerin doğru yaklaşık çözümleri için yöntem ve yollar üzerine çalıştı.

3. Aziz Sancar DNA onarımını bulmuştur. AZİZ SANCAR KİMYA, BİYOLOJİ  VE TIP ALANINDA ÇALIŞMALAR YAPTI.  1946 senesinde Mardin'in Savur ilçesinde dünyaya geldi. Moleküler biyolog, biyokimyager, ve bilim insanıdır.

4. İbn-i Sina; Islam filozofu olmasının yanı sıra dahi bir Tıp bilginiydi. Matematik ve gökbilim üzerinde çalışmalar yapmıştır. Doktorların sultanı olarak anılmaktadır. Hastalık yapan küçük organizmalar, ilaç bilimi ve cıva maddesi ile tedavi uygulamalarını bulmuştur. Yaptığı çalışmalar ile Pastör'e ilham kaynağı olmuş, ışık tutmuştur. Fizik ve metafizik üzerine çalışmalar yapmıştır. Tıp biliminin yanı sıra psikoloji üzerine araştırmalar yapmıştır.

 

2. Bir bilim insanı olarak hangi konuda araştırma yapmak isterdiniz? Neden?

Kanser konusunda araştırma yapmak isterdim. Çünkü çağımızda tedavisi çok zor olan bir hastalık ve bunu ortadan kaldırmak isterdim.

Piri Reis Metni Sayfa 128 Cevapları

1. ETKİNLİK

Okuduğunuz metinde anlamını bilmediğiniz kelimeleri bulunuz. Metnin bağlamından hareketle kelimelerin anlamlarını tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu TDK Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz. Bulduğunuz kelimeleri cümle içinde kullanınız.

tayfa
Sözlük anlamı: Gemide türlü işlerde çalıştırılan sefer işçisi
Cümlem: Sabah kalktığımızda tayfalar güverteyi temizliyordu.

tersane
Sözlük anlamı: Gemi yapılan yer, gemilik, tezgâh
Cümlem: Yeni yapılan yolcu gemisi bugün tersaneden denize indirilecek.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları metinden hareketle yanıtlayınız.

1. Küçük Piri, bir denizci ve büyük bir coğrafya bilgini olma yolunda nasıl yetiştirilmiştir?

Cevap: Amcası seferde olmadığı zamanlarda Piri Reis’i balık avına götürür, ona denizcilik ile ilgili bilgiler verirmiş.

2. Piri Reis’in farklı uygarlıklardan denizcilik bilgileri toplaması onun nasıl bir kişiliğe sahip olduğunu gösterir?

Cevap: Meraklı ve işinde usta olmak isteyen biri olduğunu gösterir.

3. Metne göre denizcilerin bilmesi gereken bilgiler nelerdir?

Cevap: Açık denizde yolunu bulmak, harita okumayı bilmek, matematik hesapları yapabilmek.

4. Piri Reis’in başarısının sırrı nedir?

Cevap: Meraklı olması, araştırmayı sevmesi, azimli olması.

5. Piri Reis’in çalışmalarından hareketle bir konu hakkında bilimsel bir çalışmanın yöntemleri neler olabilir? Anlatınız.

Cevap: Sorunu belirlemek, sorunla ilgili gözlemler yaparak bilgi toplamak, toplanan bilgileri derleyip düzenlemek, düzenlenen bilgileri insanlarla paylaşmak.

6. Piri Reis çalışmalarını sadece kendi deneyimleri ile gerçekleştirebilir miydi? Bilimsel gelişmelerin insanlığın ortak mirası olması konusunda neler düşünüyorsunuz?

Cevap: Gerçekleştiremezdi. Piri Reis çalışmalarında diğer denizcilerin deneyimlerinden de yararlanmıştır. Bilimsel gelişmeler her zaman insanlara faydasını amaçlar. Bilimin doğru gelişebilmesi için herkesin katkısı gerekir. Bu nedenle bu çalışmalar insanların ortak mirası olmalıdır.

Piri Reis Metni Sayfa 129 Cevapları

3. ETKİNLİK

Okuduğunuz “Piri Reis” adlı metinden ve aşağıdaki makaleden alıntılar yaparak “Piri Reis’in hayatı ve ünlü eseri Kitab-ı Bahriye” ile ilgili bilgi veriniz.

PİRİ REİS VE MÜNTEHAB-I KİTAB-I BAHRİYE

Mine Esiner Özen*

Büyük denizci Piri Reis’in, Osmanlı’nın denizci kenti olan Gelibolu’da doğduğu kabul edilmektedir. (…) Adı Muhyiddin Piri’dir ve ünlü Türk denizcisi Kemal Reis’in kardeşi Hacı Mehmet’in oğludur. Aslında Piri Reis’i tanımak için en iyi kaynak Kitab-ı Bahriye’dir. Hayatıyla ilgili ipuçları kitabıyla iç içedir. (1) (…)

Kitabında savaşlarından ve Akdeniz’in canlı ticaret hayatından çok az bahsetmiştir. Ama özellikle denizcilere rehber olması amacıyla, dolaşıp gördüğü Akdeniz’in kıyılarının ve adalarının yerleşim yerlerini, harabelerini, limanlarını, sularını, denizde olan taşlarını, sığlıklarını (…) kaydetmiştir.

(…) Eseri takdirle karşılanınca bir dünya haritası daha yapıp Padişah’a sunmuştur (1528). Eldeki Kuzey Amerika haritası bunun bir parçasıdır. (2) (…) Piri Reis korsan, donanmada reis, Hint Kaptanı ama hepsinden fazla Kitab-ı Bahriye’si ile yüzyıllarca denizcilerimize yardımcı olmuş bir deniz bilginimizdir. Seferler yapmış, gördüklerini yazmış, eline geçen eser ve haritaları incelemiş, topladığı bilgilere dayanarak kendi kitap ve haritalarını oluşturmuştur. Elimize geçen eserleri, iki ayrı dünya haritasının parçaları ile Kitab-ı Bahriyesi’dir. (…)

* Süleymaniye Kütüphanesi Emekli Müdür Yardımcısı.
1. Afet İnan, Piri Reis’in Hayatı ve Eserleri, Ankara 1983, s.9.
2. Cengiz Orhonlu, Hint Kaptanlığı ve Piri Reis, Belleten, c. 34, Ankara 1970.
Osmanlı Bilimi Araştırmaları VII/2 (2006) 119-122

PİRİ REİS

Dünyaca ünlü deniz bilimcisidir. Amcası olan Kemal Reis sayesinde donanmaya girmiş ve yeteneği ile hızla yükselmiştir. Denizciliğe merakında amcasının rolü büyük olmuştur. Kemal Reis seferde olmadığı zamanlarda Piri Reis’i balık avına götürerek denizcilik ile bilgiler vermiştir.

Donanmada görev yaptığı dönemde merakı ve araştırmacı kişiliği sayesinde başarılı bir denizci olarak ün salmıştır. O dönemin koşullarında çok başarılı iki dünya haritası çizmiştir. Çizdiği haritalar; halen ismi ile Piri Reis Haritası olarak anılır.

Denizlerde görev yaptığı yirmi yılın ardından tüm bildiklerini, deneyimlerini ünlü denizcilik kitabı Kitab-ı Bahriye’de yazmıştır. Bu kitabı ile yüzyıllarca denizcilerimize yardımcı olmuştur.

Piri Reis Metni Sayfa 130 Cevapları

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki yönergeleri uygulayınız.

a) Metne göre Piri Reis, haritasını oluştururken ne tür yöntemler uygulamıştır?

Cevap: O güne kadar oluşturulmuş tüm haritaları incelemiş, görevi esnasında aldığı notları derlemiştir.

b) Siz de yaşadığınız sokağın krokisini çiziniz. Bu çizimi yaparken ne tür ön çalışmalar yaptığınızı ve izlediğiniz yöntemi anlatınız.

Yaşadığınız sokağa göre bu etkinliği siz yapabilirsiniz. Çizim yaparken aşağıdaki krokiyi örnek alabilirsiniz.

Piri Reis Metni Sayfa 131 Cevapları

5. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerde geçen fiilleri inceleyerek uygun tablolara yerleştiriniz.

Piri ile Kemal Reis balığa çıkıyorlarmış.
Kemal Reis ile zaman zaman denize açılır.
Piri ve amcası denizcilik üzerine sohbetini sürdürürler.
Belki haritacılık konusunda bilgilerimizi paylaşabiliriz.
Piri Reis 1511 yılında memleketi Gelibolu’ya döner.
Piri Reis çalışmalarına ömrünün sonuna dek devam eder.

Basit Fiiller

Cevap: çıkıyorlarmış, döner, eder

Türemiş Fiiller

Cevap: açılır, sürdürürler

Birleşik Fiiller

Cevap: paylaşabiliriz

6. ETKİNLİK

Bilim insanı Marie CURİE (Mari KURİ)’nin hayatını konu edinen bir sunum yapınız.

Sunumun Konusu: Marie CURİE

Sunumun Amacı: Marie CURİE’nin hayatı ve başarıları hakkında bilgi vermek.

Kimlere Sunulacağı: Sınıf arkadaşlarıma

Sunumun Yeri: Sınıf

Sunumun Kaynakları: wikipeida.org, timeturk.com, lisan.eu

Sunum Araçları: Akıllı tahta

Sunum Süresi: 10 dakika

Sunumunuz için aşağıdaki bağlantıya tıklayarak ulaşabileceğiniz araştırma yazısından faydalanabilirsiniz.

Bknz: Marie Curie

Piri Reis Metni Sayfa 132 Cevapları

7. ETKİNLİK

Aşağıdaki yönergeleri uygulayınız.

Fizik Yılı ve Einstein
(…) Einstein (Aynştayn)’ın yaşamında dönüm noktası
olan olaylardan biri, daha beş yaşındayken
babasının ona bir pusula armağan etmesiydi.
Einstein, bu basit aygıttan çok etkilenmişti. Babası
onun doğaya olan ilgisini desteklerken annesi de
özellikle müziğe olan ilgisini destekledi. Amcasının
ona verdiği bir buhar makinesi de onu aynı ölçüde
etkilemişti. (…)
Alp AKOĞLU

a) Yukarıdaki metni okuyunuz. Ailesinin ve yakın çevresinin verdiği hediyelerin Einstein üzerindeki etkisini değerlendiriniz.

Cevap: Einstein’in aldığı hediyeler, merak duyduğu alanların belirlenmesinde yardımcı olmuştur.

b) Aşağıdaki hediyelerden hangisi geleceğinize yön verebilir? Neden?

Cevap: Hepsi yön verebilir. Çünkü dünya üzerindeki sorunların çıkış noktası bir olay veya bir nesne olabilir. İnsanlar sorunlara çözüm üretirken bir çıkış noktasından başlarlar. Mesela kendisine kedi hediye edilen bir çocuk, ileride hayvanlara duyduğu sevgi nedeniyle veteriner olabilir, mesleğinde ilerlerken ona hediye edilen kedinin bir hareketinden, kedilerle ilgili çok ciddi bir problemin çözümünü keşfedebilir.

c) Yukarıda yaptığınız değerlendirmelerden de hareketle “meslek seçiminde ailenizin ve yakın çevrenizin önemi” konusunda duygu ve düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

8. ETKİNLİK

Aşağıdaki yönergeleri uygulayınız.

a) “16. yüzyıl Türk denizciliği” ile ilgili araştırma yapınız. Araştırmanızı aşağıdaki yazı taslağına göre hazırlayınız.

ARAŞTIRMA YAZI TASLAĞIM

Araştırmamın konusu: 16. yüzyıl Türk denizciliği

Araştırmamın ana fikri: 16. yüzyıl Türk denizciliği, Türk denizcilik tarihinde çok önemli bir yere sahiptir.

Giriş bölümü: Türk denizciliği hakkında bilgi

Gelişme bölümü: 16. yüzyıl Türk denizciliği döneminde yaşamış ve başarı ile görev yapmış Türk denizcileri

Sonuç bölümü: Türklerin denizcilik faaliyetlerindeki yeri

Piri Reis Metni Sayfa 133 Cevapları

b) “16. yüzyıl Türk denizciliği” konulu bilgilendirici bir metin yazınız.

Aşağıdaki butona tıklayarak 16. yüzyıl Türk denizciliği hakkındaki araştırma yazısına ulaşabilirsiniz.

Bknz: 16. Yüzyıl Türk Denizciliği

c) Yazınızda faydalandığınız kaynakları aşağıda verilen “kaynak gösterme kurallarına” göre düzenleyiniz.

GELECEK DERSE HAZIRLIK

1. Uzay ve uzay yolculukları hakkında basılı ve görsel medya kaynaklarından bir araştırma yapınız.

Aşağıdaki butona tıklayarak araştırma yazısına ulaşabilirsiniz.

Bknz: Uzay ve uzay yolculukları hakkında basılı ve görsel medya kaynaklarından bir

2. Çevrenizdeki büyüklerden son 20 yıldaki teknolojik gelişmeler hakkında bilgi toplayınız.

Bknz: Çevrenizdeki büyüklerden son 20 yıldaki teknolojik gelişmeler hakkında bilgi