Bütün roman türlerinde romanı oluşturan öğeler söz konusudur. Bir romanı oluşturan yapı unsurları yoksa romandan bahsetmek mümkün değildir. Bu yüzden bir romanı incelerken dört adet yapı unsurundan bahsedilebilir. Bunlar;

1. Olay Örgüsü
2. Kişiler
3. Zaman
4. Mekan

Şimdi romanı oluşturan bu unsurları kısaca açıklayalım.

Olan Örgüsü

Romanın yapı unsurlarından birisi olan olay örgüsü, gelişen bütün olayların bir ana olay etrafından toplanıp sıralanmasıdır. Ana olay dışında gelişen diğer olayların her biri kahramanların farklı bir yönünü tanıtır.

Roman kahramanları arasındaki anlaşmazlıklar ve mücadeleler çatışmalar meydana getirerek olay örgüsünün oluşmasına neden olur. Olay örgüsünü belirleyen ve hakim olan çatışmaya temel çatışma denir. Yaşanan diğer çatışmalar ise temel çatışmayı destekler.

Kişiler

Romandaki olayların kahramanları bu kişilerdir. Bu kişiler gerçek hayatta var olan yada var olmayan kişiler olabilir. Romandaki kahramanlar hem fiziksel özellikleri ile tanıtılır hemde ruhsal özellikleri ile tanıtılır.

Romandaki kişiler başkahraman, yardımcı kahramanlar, karşıt güç şeklinde dağılır. Bu kahramanlar için karakter ve tipleme söz konusudur. Kişileri diğer kişilerden ayırt eden kedine has özelliklerine karakter denir. Kişilerin bazı nitelikleri (korkak, öfkeli, cimri vb.) abartılı bir şekilde üzerinde toplamasına ise tip denir.

Zaman

Romanda geçen olayların başından sonuna kadar geçen süreye romanın zamanı denir.  Romanda gerçekleşen olaylar geçmiş zaman ve gelecek zaman ilişkisi ile anlatılabilir. Yani romanda zamanda geriye dönüşler söz konusu olabilir.

Mekan

Romanda işlenen olayların geçtiği yerler ve çevre romanın mekanıdır. Roman mekanı olayların akışına göre farklılık gösterir. Okuyucunun mekanı kafasında canlandırabilmesi için detaylı tasvirler kullanılır. Romandaki mekan betimlemeleri oldukça geniş işlenir. Bunun nedeni ise kişilerin içinde yaşadıkları mekanın karakter özellikleri üzerinde etkili olmasıdır.

bkz:romanın unsurları